Bác sĩ Trần Huỳnh Tấn, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết bệnh viêm gan B gồm thể cấp tính và mạn tính. Bệnh có thể diễn tiến âm thầm thành viêm gan mạn tính, xơ gan, suy gan, ung thư gan... Song, nhiều người dân còn hiểu chưa đúng về bệnh dẫn đến chủ quan không dự phòng hoặc phòng ngừa không đúng cách. Bác sĩ Tấn chỉ ra những hiểu lầm cụ thể và cách phòng ngừa bệnh viêm gan B như sau:
Da vàng như nghệ mới bị viêm gan B
Theo bác sĩ Tấn, nhiều bệnh nhân mới bị nhiễm virus viêm gan B hoặc mắc bệnh thể mạn tính sẽ không có triệu chứng bệnh điển hình. Bệnh thường biểu hiện khi ở giai đoạn nặng hoặc sau khoảng 2-3 tháng nhiễm virus thể cấp tính như: vàng da và mắt, nước tiểu sẫm màu, mệt mỏi, buồn nôn, nôn, đau cơ và khớp, đau bụng, chán ăn, đau bụng vùng gan, sốt. Vì vậy, không thể chỉ dựa trên dấu hiệu vàng da để kết luận bệnh viêm gan B.
Bên cạnh đó, có nhiều bệnh lý dẫn đến vàng da như sốt vàng da, teo đường mật, thalassemia (tan máu bẩm sinh)... Khi có dấu hiệu vàng da, người dân nên đi viện thăm khám, làm xét nghiệm để được chẩn đoán đúng bệnh và cần tuân thủ chỉ định điều trị của bác sĩ. Mọi người không tự ý "bắt bệnh" và dùng các bài thuốc dân gian truyền miệng, tránh nhầm lẫn, điều trị muộn, gây bệnh nặng.
Mắc viêm gan B thể ngủ không làm lây lan mầm bệnh
Bác sĩ Tấn cho biết, người nhiễm virus nhưng không bị phá hủy tế bào gan, xét nghiệm men gan bình thường thì gọi là viêm gan B thể ngủ, hay còn gọi là người lành mang virus. Song, bệnh không "ngủ mãi mãi". Virus có thể bùng phát và gây bệnh bất cứ lúc nào, đặc biệt khi sức đề kháng suy yếu. Người bệnh viêm gan B thể ngủ vẫn có khả năng lây bệnh cho người khác.
"Vẫn còn nhiều người chủ quan không thăm khám định kỳ khiến bệnh diễn tiến nghiêm trọng. Bên cạnh đó, nhầm lẫn viêm gan B thể ngủ không lây lan nên nhiều người không áp dụng biện pháp dự phòng khi quan hệ tình dục, sinh con nên lây lan bệnh", bác sĩ Tấn nói.
Chưa quan hệ tình dục sẽ không nhiễm bệnh
Quan hệ tình dục là con đường lây truyền viêm gan B khá phổ biến ở người trưởng thành, đặc biệt với những người có nhiều bạn tình hoặc không dùng biện pháp bảo vệ. Tuy nhiên, đây không phải đường lây duy nhất.
Bác sĩ Tấn lưu ý, nếu hiểu chưa quan hệ tình dục sẽ không nhiễm virus viêm gan B, mọi người có thể bỏ qua đường lây khác. Như tại Việt Nam, đường lây chính của bệnh viêm gan B là từ mẹ truyền sang con. Có đến 90-95% trẻ sinh ra từ người mẹ nhiễm viêm gan B sẽ bị nhiễm bệnh nếu không phòng ngừa thích hợp. Bên cạnh đó, có những gia đình nhiều thành viên bị lây nhiễm viêm gan B do tiếp xúc với máu của người bệnh trong quá trình sinh sống.
Không cần làm xét nghiệm trước khi tiêm ngừa
Bác sĩ Tấn cho biết xét nghiệm trước khi tiêm viêm gan B là thắc mắc của nhiều người, song đây là việc cần thiết. Lý do, vaccine không còn hiệu quả phòng bệnh ở người đã mắc viêm gan B.
Hơn nữa, việc không xét nghiệm trước tiêm có thể khiến người bệnh chủ quan, không biết đã mắc bệnh để theo dõi điều trị. Ngược lại, xét nghiệm cũng cho biết mức độ kháng thể trong cơ thể. Nếu không có hoặc mức kháng thể dưới mức bảo vệ, mọi người cần tiêm ngừa để bổ sung kịp thời.
Phòng bệnh viêm gan B sao cho đúng?
Viêm gan B hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu. Để phòng bệnh, bác sĩ Tấn cho biết biện pháp hiệu quả nhất là tiêm ngừa vaccine. Hiện nước ta đã có nhiều loại vaccine ngừa viêm gan B cho trẻ em và người lớn. Trong đó, Heberbiovac HB (Cu Ba) và Gene Hbvax (Việt Nam) là vaccine mũi đơn, còn Twinrix (Bỉ) là vaccine phối hợp giúp phòng thêm bệnh viêm gan A.
Người lớn cần chủng ngừa ba mũi trong vòng 6 tháng, xét nghiệm viêm gan B trước khi tiêm, tiêm nhắc lại khi kháng thể giảm. Trẻ em cần tiêm vaccine viêm gan B trong vòng 24 giờ sau khi sinh, sau đó tiếp tục theo lịch tiêm ngừa vaccine có thành phần viêm gan B như vaccine 5 trong 1 hoặc vaccine 6 trong 1.
Bên cạnh đó, người dân cũng cần tạo thói quen sinh hoạt lành mạnh, xây dựng chế độ ăn phù hợp với thể trạng, ăn nhiều rau xanh, trái cây, uống nhiều nước, không ăn thức ăn quá cay nóng, không dùng chung đồ cá nhân với người khác, tránh thức khuya, không hút thuốc lá.
An Dương