Tháng 2/1987, sau khi khiến gia đình phải chịu đựng ba ngày kinh hoàng, người cha dượng vũ phu của Mary Bailey, Wayne Wyers, ngủ gục vì say rượu.
Vợ Wayne, Priscilla Wyers, quay sang cô con gái 11 tuổi và thốt ra 6 từ khủng khiếp: "Mẹ cần con bắn anh ta".
Đối với Priscilla, đây là cơ hội để thoát khỏi kẻ bạo lực đã thề sẽ giết cô, mà không cần phải là người bóp cò. Còn với Mary, đó là bước ngoặt kinh hoàng khiến cô bé bị tách rời khỏi những người yêu thương.
"Tôi không cảm thấy mình có sự lựa chọn nào cả", Mary chia sẻ.
Ngôi nhà kinh hoàng
Priscilla mới 16 tuổi khi sinh Mary nên phải đưa con về vùng quê ở bang West Virginia nhờ bố mẹ nuôi dưỡng. Mary hạnh phúc khi được ông bà ngoại yêu thương.
Sau khi ông ngoại, thợ mỏ đã nghỉ hưu, qua đời vì bệnh phổi đen vào năm 1981, hai bà cháu Mary sống với nhau trong vài năm cho đến khi Priscilla xin mẹ chuyển đến ở cùng để giúp trả hóa đơn và chăm sóc những đứa con khác.
"Tôi chưa bao giờ muốn sống với họ", Mary nói. Những lần thi thoảng gặp gỡ vợ chồng Priscilla và Wayne cho cô bé thấy "một mặt hoàn toàn trái ngược của cuộc sống" - một môi trường bạo lực, hỗn loạn tương phản với tuổi thơ yên bình của cô bé. Nhưng bà ngoại không thể từ chối Priscilla.
Wayne, tài xế chở hàng, không hề che giấu sự khinh miệt đối với Mary - đứa con riêng bị ghét bỏ. Không chỉ bị đánh đập bằng thắt lưng và roi, Mary và các em còn thường xuyên phải chịu đói tại ngôi nhà ở vùng nông thôn hạt Upshur.
Khi em trai của Mary ăn món thịt hộp bị bố cấm, Wayne nổi cơn thịnh nộ đòi tìm ra thủ phạm. Anh ta lấy một cái bẫy chuột, kéo thanh kẹp ra và nhét tay cô bé vào. "Ông ấy nói nếu tôi không thừa nhận sẽ chặt từng ngón tay một", Mary kể.
Priscilla không hề bảo vệ con gái, thậm chí một trong những trận đòn tệ nhất mà Mary phải chịu là từ mẹ.
"Em trai nhỏ đang khóc, bà ấy nói 'kệ cho nó khóc'. Tôi đáp lại rằng 'em chỉ muốn con bế em thôi'", Mary nhớ lại nguồn cơn trận đòn nhớ đời. Ngay sau đó, Priscilla chộp lấy một chiếc thắt lưng, quật đầu có khóa vào xương gò má của Mary khiến nó bị gãy.
'Đừng bắt con làm thế'
Bạo lực lên đến đỉnh điểm vào ngày 24/2/1987. Trong khi Wayne đi làm, Priscilla đã cho một người bạn mượn xe Jeep của chồng. Người này sau đó bị đâm xe do đường đóng băng trơn trượt.
Wayne nổi điên đánh đập vợ liên tục trong ba ngày, kề dao vào cổ cô. Khi mẹ vợ khiển trách, anh ta tát vào đầu bà, khiến bà bị mất thính lực vĩnh viễn ở tai trái. Wayne còn đe dọa đứa con trai mới sinh đang khóc lớn.
Trước khi bất tỉnh trên ghế ở phòng khách do say xỉn, Wayne cảnh báo vợ: "Tôi sẽ giết cô". Không lâu sau, Priscilla đưa cho con gái 11 tuổi một khẩu súng trường và ra mệnh lệnh gây sốc - bắn Wayne.
Mary cầu xin: "Con không thể. Làm ơn, đừng bắt con làm thế" nhưng Priscilla gây sức ép: "Con phải làm thế, Mary. Anh ta sẽ giết mẹ. Và nếu anh ta giết mẹ - con sẽ làm gì?".
Priscilla còn cố thuyết phục Mary rằng: "Nếu con làm thế, mọi chuyện sẽ kết thúc. Con sẽ không phải vào tù đâu, con còn quá trẻ".
Trong cơn hoảng loạn, Mary chĩa súng vào ngực Wayne và bóp cò. Súng không nổ. Priscilla kiểm tra súng rồi đưa lại cho con gái. Một lần nữa, không có gì xảy ra. Lúc này, Priscilla nhận ra chưa mở chốt an toàn. "Lần này nó sẽ hoạt động", cô đảm bảo.
"Khi tôi bóp cò, súng nổ, tia lửa trông như phun ra từ nòng súng vì trong phòng rất tối", Mary nhớ lại khoảnh khắc ám ảnh. Cô bé không thể bắn vào đầu bố dượng nên hướng vào bụng.
Sau đó, Priscilla gọi 911, còn Mary chạy đến vòng tay bà ngoại. Đội ứng cứu khẩn cấp đưa Wayne đến bệnh viện nhưng anh ta tử vong sau hai giờ kể từ khi bị bắn.
Trước cảnh sát, Priscilla ban đầu nhận đã bắn chồng để tự vệ, nhưng sau đó nói rằng đó là ý tưởng của Mary. Khi truyền thông hỏi chuyện, Mary cho biết mẹ yêu cầu cô bé kể những gì đã xảy ra. "Đó là cách bà ấy đổ lỗi cho tôi", Mary nói.
Tuy nhiên, nỗ lực lợi dụng con gái đã không giúp Priscilla thoát khỏi rắc rối như đã định. Cả hai mẹ con đều bị buộc tội giết người, nhưng các công tố viên đã hủy bỏ cáo buộc đối với Mary khi cô bé ra làm chứng tại phiên tòa xét xử Priscilla vào ngày 15/6/1988.
Bên công tố lập luận rằng, dù thường xuyên ngược đãi mọi người trong nhà, Wayne không phải mối đe dọa trực tiếp do đã bất tỉnh vào thời điểm bị bắn. Priscilla, 29 tuổi, bị kết tội giết người cấp độ một và bị kết án tù chung thân.
Khi được hỏi làm sao một người mẹ có thể gây nguy hiểm cho con gái mình theo cách như vậy, bác sĩ tâm lý lâm sàng Juanita Guerra cho rằng Priscilla đã đưa khẩu súng vào tay con gái 11 tuổi "vì cô ấy sợ hãi, khủng hoảng, bị choáng ngợp và thực sự mất trí. Khi bạn đang vật lộn với những tổn thương, bạn không có cách nào đưa ra quyết định đúng đắn".
Lời xin lỗi sau hơn 30 năm
Mary được đưa đến gia đình chăm sóc thay thế sau vụ nổ súng và không bao giờ gặp lại bà ngoại nữa. Dù biết ơn gia đình nuôi dưỡng mình, Mary vẫn chỉ trích hệ thống đã chia cắt cô với người thân khi mới 11 tuổi.
"Tôi rời khỏi hệ thống chăm sóc thay thế lúc 17 tuổi mà không hề có cảm giác thực sự về gia đình", Mary viết trong cuốn tự truyện My Mother's Soldier.
Mary rất giỏi thể thao và được trao học bổng đại học, nhưng vì không được hướng dẫn và hỗ trợ, cô đã bỏ học.
Priscilla liên lạc vào năm 1998 cầu xin con gái làm chứng cho mình tại phiên điều trần ân xá. Mary đồng ý và nói trước hội đồng ân xá rằng: "Tôi muốn mẹ trở về".
Sau khi Priscilla được thả tự do, Mary giúp mẹ thích nghi lại với cuộc sống bên ngoài nhà tù, nhưng rồi bị cách hành xử liều lĩnh của bà làm cho nản lòng. Mong muốn có một khởi đầu mới, cô chuyển đến Bắc Carolina, quay lại trường đại học và kết hôn. Hiện Mary và chồng điều hành một công ty cung cấp đồng phục y tế.
Sau khi cuốn sách My Mother's Soldier xuất bản vào năm 2020, Mary nhận được một lá thư từ Priscilla. "Mẹ muốn con biết rằng con được yêu thương... Mẹ xin lỗi", bà viết.
Như được chữa lành, Mary gọi điện nói "con tha thứ cho mẹ". Hai người đoàn tụ vào năm 2022, cùng đón Ngày của Mẹ đầu tiên vào tháng 5. Nhưng Priscilla mắc bệnh ung thư và qua đời vào tháng 8 năm đó.
"Cảm giác như mọi thứ đều được định sẵn vậy", Mary nói. Giờ đây cô hy vọng rằng trải nghiệm về bạo lực và nỗi đau của mình có thể mang lại hy vọng cho những người khác. Theo Mary, tổn thương sẽ không biến mất, nhưng "chúng ta có thể chữa lành và tiến về phía trước".
Câu chuyện của Mary được tái hiện qua bộ phim Would You Kill For Me? The Mary Bailey Story, ra mắt năm 2023.
Tuệ Anh (Theo AETV, People)