Bác sĩ Bùi Công Sự, Quản lý Y khoa, Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết người bệnh cơ xương khớp thường có tình trạng viêm mạn tính và rối loạn miễn dịch kéo dài. Việc điều trị bằng corticosteroid hay thuốc ức chế miễn dịch khiến đề kháng suy yếu. Đây là điều kiện thuận lợi để virus Varicella Zoster (VZV) tái hoạt động và phát bệnh zona thần kinh.
"Khi zona bùng phát ở người có bệnh lý nền cơ xương khớp, nguy cơ biến chứng sẽ cao hơn bình thường", bác sĩ Sự nói.
Zona thần kinh gây đau dây thần kinh kéo dài, khiến người bệnh ngại cử động, giảm vận động, ít tiếp xúc ánh nắng mặt trời, dẫn đến giảm hấp thu vitamin D. Tình trạng này khiến bệnh nhân dễ loãng xương và gãy xương, đặc biệt là xương hông và cột sống.
Một nghiên cứu tại Đài Loan trên hơn 11.000 bệnh nhân zona thần kinh cho thấy, bệnh nhân mắc zona thần kinh có nguy cơ loãng xương cao gấp gần 5 lần so với người không mắc bệnh. Đặc biệt, nếu xuất hiện đau thần kinh sau zona, nguy cơ loãng xương tăng lên đến 4,76 lần.
Mắc zona thần kinh cũng khiến người có bệnh nền cơ xương khớp tăng nguy cơ đột quỵ, dễ gặp các biến chứng nặng như viêm phổi, viêm não, rối loạn thị lực, thính lực... Nghiên cứu tại Đài Loan trên hơn 27.000 bệnh nhân viêm khớp, công bố năm 2017 cho thấy, trong vòng 90 ngày sau khi mắc zona, bệnh nhân tăng nguy cơ đột quỵ gấp 2,3 lần, nguy cơ nhập viện và tử vong cao hơn 18% so với người không mắc zona.
Không chỉ ảnh hưởng sức khỏe, zona thần kinh còn làm tăng chi phí điều trị và kéo dài thời gian hồi phục. Một thống kê trong vòng 5 năm tại Mỹ, công bố năm 2023, chỉ ra bệnh nhân viêm khớp dạng thấp mắc zona phải nằm viện lâu hơn, chi phí điều trị tăng thêm 3.400 USD. Với bệnh nhân viêm khớp vảy nến, chi phí điều trị cũng tăng trung bình 2.000 USD, tần suất thăm khám cao gấp 2-3 lần, khoảng 25% bị tổn thương da tại vùng bị zona, gây khó khăn trong điều trị.
Để phòng nguy cơ mắc và biến chứng do zona, bác sĩ Sự khuyến cáo tiêm ngừa vaccine. Hiện vaccine dành cho người từ 50 tuổi trở lên hoặc người từ 18 tuổi có nguy cơ cao do bệnh lý hoặc sử dụng các thuốc, phương pháp ức chế hệ miễn dịch như người bệnh cơ xương khớp.
Vaccine do hãng dược GSK (Bỉ) sản xuất. Hiệu quả ngăn bệnh đến 97% ở người từ 50 tuổi, từ 70-87% ở người từ 18 tuổi bị suy giảm miễn dịch do bệnh lý đồng thời giảm các biến chứng hơn 90%. Lịch tiêm hai mũi cách nhau từ 1-2 tháng.
Bên cạnh đó, bệnh nhân xương khớp chú ý sử dụng đúng thuốc điều trị, tuân thủ khuyến cáo của bác sĩ để đảm bảo sức khỏe. Người bệnh cần duy trì lối sống lành mạnh với chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, nghỉ ngơi hợp lý, tránh căng thẳng và hạn chế các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá. Mọi người cũng cần duy trì vận động nhẹ nhàng và tham gia các hoạt động xã hội để cải thiện tinh thần.
Khi mắc zona thần kinh, mọi người cần điều trị sớm theo hướng dẫn của bác sĩ; giữ vùng da sạch sẽ, không chà xát hay làm vỡ mụn nước để tránh nhiễm trùng. Đồng thời, bệnh nhân ngủ đủ giấc và không sử dụng chất kích thích để hỗ trợ quá trình hồi phục nhanh hơn.
Anh Ninh