Hành vi của Lê Thanh Huỳnh Cang, 54 tuổi; Tymur Bugaievskvi, Kravchuk Iryna (35-40 tuổi, quốc tịch Ukraina) cùng 27 người được Công an TP HCM nêu trong kết luận điều tra bổ sung lần 3, đề nghị VKS cùng cấp truy tố về tội Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự.
Trong đó, cơ quan điều tra xác định, Katerynchyk Roman là người đứng sau điều hành toàn bộ đường dây này nhưng đã xuất cảnh.
Theo kết luận điều tra, từ năm 2019, thông qua các mối quan hệ xã hội, Cang quen biết Katerynchyk Roman, giúp người này tìm hiểu lĩnh vực đầu tư tài chính tại Việt Nam. Cả hai lên kế hoạch tổ chức hệ sinh thái Ixora, bao gồm nhiều công ty liên kết, nhằm phát triển việc cho vay nặng lãi. Các pháp nhân được thành lập đều có sự chỉ đạo giám sát của Roman và Cang.
Ban đầu có 3 công ty được thành lập là OnCredit, Lợi Tín (cùng có trụ sở tại quận Phú Nhuận) và Ixora (trụ sở ở quận 2). Trong đó, Cang được giao quản lý 2 công ty ở quận Phú Nhuận để thực hiện cho vay qua ứng dụng OnCredit tại Việt Nam. Công ty Ixora do Katerynchyk Roman kinh doanh về lĩnh vực công nghệ thông tin, nhưng trúng thời điểm Covid-19 hoành hành nên không hoạt động.
Các công ty được thành lập hoạt động có quy mô, tổ chức, liên kết chặt chẽ với nhau để thực hiện hoạt động cho vay lãi nặng qua ứng dụng (app) và website.
Đến năm 2023, việc cho vay bị lực lượng chức năng ở Việt Nam tăng cường kiểm tra, phòng ngừa nên đường dây này hạn chế cho vay. Tháng 4 năm đó, Công ty OnCredit bị Tổ công tác liên ngành của TP Thủ Đức xử phạt về hành vi kinh doanh không đúng ngành nghề. Roman yêu cầu Cang tạm dừng hoạt động, sau đó xuất cảnh về nước.
Điều chuyên gia công nghệ từ Ukraina qua làm việc
Ở nước ngoài nhưng ông "trùm" vẫn liên lạc, chỉ đạo Cang chuyển hướng làm ăn; chuẩn bị thủ tục pháp lý, tìm kiếm nhân sự để thành lập các công ty mới, mỗi nơi sẽ phụ trách một công đoạn trong việc cho vay.
Theo chỉ đạo của ông chủ, Cang thuê người quen, thân, đứng tên thành lập các Công ty Lộc Tín, Cactus, Vinex kết hợp với Ixora để vận hành quy trình khép kín cho vay qua ứng dụng Oncredit và website Oncredit.vn, Easycash.vn.
Để đảm bảo các phần mềm hoạt động hiệu quả, Roman cử nhiều chuyên gia công nghệ từ Ukraina đến TP HCM làm việc. Trong đó, Tymur Bugaievskvi có nhiệm vụ viết phần mềm "score" để chấm điểm khách hàng tiềm năng, còn Kravchuk Iryna quản lý mảng đòi nợ, phát triển doanh nghiệp, kiểm soát công việc của nhân viên.
Ngoài ra, các phương thức cho vay trên app hay website đều được các chuyên gia công nghệ ở Ukraina lập trình sẵn. Toàn bộ dữ liệu, hợp đồng điện tử, theo dõi thông tin khách hàng, khoản vay, việc trả nợ, tin nhắn, email trao đổi giữa các nhân viên, khách hàng đều được lưu trữ trên hệ thống quản lý ở nước ngoài.
Các nhân viên tại Việt Nam chỉ được quyền truy cập, xem và cập nhật thông tin khách hàng. Việc tải và sao chép đều bị ngăn chặn bởi phần mềm.
Mánh lách luật để cho vay nặng lãi
Để việc cho vay trên app Ocredit và website Oncredit.vn, Easycash.vn đúng quy định pháp luật Việt Nam, tránh bị cảnh sát phát hiện, các công ty niêm yết lãi suất cố định cho các khoản vay là 0,054%/ngàv - tương đương 19,44%/năm.
Cơ quan điều tra xác định, trên thực tế, tổ chức này thu thêm phí từ khách hàng với các khoản: tư vấn, gia hạn hợp đồng, phạt trễ hạn thanh toán... Do vậy, người vay phải trả mức tiền rất cao khi thanh toán. Con số này không cố định mà được tính theo nhiều mức.
Ví dụ, gói vay lần đầu chỉ cho phép vay với số tiền 500.000 đồng đến dưới 4 triệu đồng. Trong đó, nếu vay 500.000 đồng trong 5 ngày thì tính lãi suất 0%, vay nhiều hơn số tiền này thì tính lãi suất và phí là 1%/ngày - tương đương 365%/năm. Gói vay từ lần thứ 2 trở đi sẽ có các mốc thời gian quy định là 7, 10, 15, 20, 30 ngày (được cài đặt mặc định trên ứng dụng hoặc website) lần lượt có mức lãi suất và phí dao động từ 1,8 đến 2,2%/ngày - tương đương 648% đến 792%/năm.
Về quy trình vay tiền, khách phải tải ứng dụng hoặc truy cập vào website điền thông tin cá nhân như: CCCD, nghề nghiệp, nơi làm việc, ảnh chụp chân dung, cho phép phần mềm truy cập danh bạ và các ứng dụng trên điện thoại.
Thông tin đăng ký được đưa lên hệ thống đánh giá "score" do Tymur Bugaievskvi lập trình, trực tiếp quản lý. Phần mềm sẽ kiểm tra thông tin, mức độ "tín nhiệm" và gửi khuyến nghị (duyệt hoặc không) đến hệ thống để Công ty Lộc Tín (hay trước đó là Lợi Tín) thực hiện việc giải ngân cho vay.
Thông qua dữ liệu trích xuất từ hệ thống hoạt động của công ty, cảnh sát đã làm việc với 20 khách vay tiền. Họ thực hiện tổng cộng 62 hợp đồng vay với tổng số tiền giải ngân là hơn 905 triệu đồng. Số tiền nhóm này thu về là gần 1,2 tỷ đồng, lãi suất là 268 triệu đồng (theo quy định thì chỉ được hơn 8 triệu đồng).
Cơ quan điều tra đã yêu cầu các ngân hàng cung cấp sao kê chi tiết tài khoản của các Công ty Lợi Tín, Lộc Tín, Lộc Phát, Oncredit, Vinex và các tài khoản khác có liên quan đến hoạt động cho vay. Tuy nhiên, đến nay phía các nhà băng chưa cung cấp hoặc cung cấp không đầy đủ các sao kê nên chưa thể tính tổng số tiền ông "trùm" Katerynchyk Roman và đồng phạm thu lợi từ hoạt động cho vay.
Cang khai được ông chủ trả lương 150 triệu đồng mỗi tháng. Thời điểm cảnh sát kiểm tra, bị can này mặc dù đã xin nghỉ việc nhưng vẫn trực tiếp điều hành hoạt động của các công ty và hưởng lương. Còn Tymur Bugaievskvi và Kravchuk Iryna biết việc các công ty của Roman cho vay lãi nặng, song họ khai chỉ được ông chủ trả công 13-15 triệu mỗi tháng.
Quốc Thắng