Hệ thống Tiêm chủng VNVC đưa vaccine MenACYW vào sử dụng từ ngày 4/7. Đây là vaccine thứ tư phòng bệnh não mô cầu có mặt tại Việt Nam, giúp phòng ngừa bốn nhóm huyết thanh phổ biến gồm A, C, Y và W-135. Vaccine ứng dụng công nghệ hiện đại với protein là giải độc tố uốn ván (TT), giúp kích thích miễn dịch và tạo kháng thể mạnh, bền vững.
Bác sĩ Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống Tiêm chủng VNVC, cho biết công nghệ này đặc biệt hiệu quả với trẻ nhỏ, người lớn tuổi và người có hệ miễn dịch yếu. Khác với loại vaccine trước đây giới hạn độ tuổi đến 55, MenACYW tiêm cho trẻ từ 12 tháng tuổi, không giới hạn tuổi ở người lớn, dự kiến mở rộng cho người từ 6 tuần tuổi. Hiện vaccine được phê duyệt tại hơn 70 quốc gia và triển khai tiêm tại gần 40 quốc gia từ năm 2021.
"Loại bỏ nhiều yếu tố bất lợi, vaccine mới an toàn hơn, phù hợp mọi lứa tuổi, góp phần bảo vệ cộng đồng hiệu quả trong bối cảnh giao thương, du lịch toàn cầu tăng mạnh", bác sĩ Chính nói.
Vi khuẩn não mô cầu lây qua đường hô hấp, với 5 nhóm huyết thanh phổ biến gây bệnh gồm A, B, C, Y, W-135. Bệnh do não mô cầu gặp ở trẻ em và người lớn, tiêu biểu là viêm màng não và nhiễm trùng huyết với hơn 135.000 ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu. Có đến 50% người bệnh mắc não mô cầu sẽ tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Trong số ít bệnh nhân sống sót, 10-20% phải đối mặt với các di chứng nặng nề như mất thính lực, mù lòa, đoạn chi, rối loạn thần kinh, đặc biệt trẻ sơ sinh có tỷ lệ di chứng lên tới 50%.
6 tháng đầu năm 2025, Việt Nam ghi nhận hàng chục ca nhiễm não mô cầu, trong đó có hai ca tử vong. Bệnh khó xác định nguồn lây do cộng đồng có tỷ lệ lớn người lành mang trùng, là những người mang mầm bệnh nhưng không biểu hiện triệu chứng. Tại các môi trường đông người như trường học, ký túc xá, khu công nghiệp... mầm bệnh lây truyền nhanh, dễ tạo thành dịch.
Hiện vaccine não mô cầu chỉ cung cấp trong tiêm chủng dịch vụ. Vaccine được chia làm các nhóm: phòng nhóm huyết thanh B, BC và ACYW-135. Tùy theo lịch sử tiêm chủng, tình hình dịch tễ, độ tuổi và nhu cầu, bác sĩ sẽ chỉ định loại vaccine và lịch tiêm phù hợp để đạt hiệu quả bảo vệ tối ưu.
Văn Hà