Chỉ số Hang Seng - nơi niêm yết nhiều tập đoàn lớn của Trung Quốc - tăng 17% kể từ khi ông Trump bước vào Nhà Trắng từ tháng 1. Trong khi, chỉ số S&P 500 của Mỹ giảm khoảng 9%, đồng thời bốc hơi 4.000 tỷ USD vốn hóa thị trường so với đỉnh gần nhất.
Diễn biến ngược chiều này đánh dấu sự thay đổi đáng kể. Từ năm 2021, chứng khoán Mỹ đã vượt trội so với hầu hết thị trường khác trên toàn cầu. Với giá cổ phiếu liên tục lập kỷ lục, chứng khoán Mỹ là "sự lựa chọn duy nhất" khi ấy, theo The Economist. Tuy nhiên, niềm tin nhà đầu tư vào sự khác biệt vượt trội ở Phố Wall đang bị lung lay, do triển vọng tăng trưởng kinh tế suy yếu và chính sách bảo hộ "thất thường" của Tổng thống Donald Trump.
Cuối tuần qua, ông Trump từ chối loại trừ khả năng suy thoái đối với nền kinh tế lớn nhất thế giới, làm gia tăng lo ngại trên thị trường. Bất chấp Phố Wall hoảng loạn, tổng thống vẫn xem nhẹ những lo ngại và nhiều lần khẳng định rằng "thuế quan sẽ giúp nước Mỹ giàu có".
Trong khi, nền kinh tế lớn thứ hai thế giới đang tích cực triển khai các biện pháp kích thích kinh tế và hỗ trợ thị trường. Vào tháng 2, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gặp các lãnh đạo doanh nghiệp tư nhân, được giới đầu tư coi là tín hiệu tích cực. "Trung Quốc giờ là bên thể hiện sự chín chắn và có trách nhiệm", Dong Chen, Chiến lược gia trưởng khu vực châu Á tại Pictet Wealth Management, nhận xét.
Andy Wong, Giám đốc cấp cao tại Pictet Asset Management (Hong Kong) nói nhà đầu tư đã chuyển từ niềm tin vào TINA (There Is No Alternative - Không có lựa chọn thay thế cho tài sản Mỹ) sang TIARA (There Is A Real Alternative - Có một lựa chọn thay thế thực sự).
Với triển vọng tăng trưởng kinh tế suy yếu và chính sách bảo hộ thất thường của ông Trump, nhà đầu tư đang trở nên thận trọng hơn với các cổ phiếu Mỹ vốn có P/E cao, đặc biệt khi so sánh với các công ty niêm yết ở thị trường khác - nơi có mức định giá rẻ hơn (P/E thấp hơn).
Trước đây, họ chấp nhận P/E cao vì biên lợi nhuận lớn và triển vọng tăng trưởng mạnh hơn. Còn giờ, định giá cổ phiếu đang ở mức rất cao là lý do khiến thị trường dễ bị tổn thương trước bất kỳ dấu hiệu bất ổn nào.
Do đó, nhiều nhà đầu tư ra đi, tìm những lựa chọn khác được cho là an toàn và triển vọng hơn như chứng khoán Trung Quốc đại lục, Hong Kong. Theo dữ liệu từ Morgan Stanley, các quỹ đầu tư nước ngoài đã rót 3,8 tỷ USD vào cổ phiếu Trung Quốc trong tháng 2, đánh dấu sự đảo chiều sau ba tháng liên tiếp rút vốn.
Kamal Bhatia, CEO Principal Asset Management tại New York, cho biết các nhà đầu tư dài hạn luôn ưu tiên sự ổn định. Trong khi, Reuters bình luận rằng ông Trump đang khiến cổ phiếu Trung Quốc phần nào "vĩ đại trở lại", được ví von từ thông điệp "Đưa nước Mỹ vĩ đại trở lại" của tổng thống.
Lý do khiến một số nhà đầu tư tìm sang thị trường chứng khoán Trung Quốc là giá cổ phiếu nơi đây rẻ hơn đáng kể. Hiện tại, chỉ số Hang Seng được định giá bằng 7 lần lợi nhuận dự kiến trong 12 tháng tới, trong khi con số này ở S&P 500 của Mỹ là 20 lần, theo dữ liệu từ LSEG. So với mức đỉnh năm 2021, giá cổ phiếu Trung Quốc hiện thấp hơn khoảng 30%.
Cùng với đó, thị trường chứng khoán Trung Quốc đầu năm đến nay tăng đến 29%, phần lớn nhờ các cổ phiếu công nghệ. Wong cho biết đặc biệt lạc quan với các cổ phiếu công nghệ, quốc phòng và các doanh nghiệp tập trung vào người tiêu dùng.
Nhà đầu tư nhìn thấy cơ hội tăng trưởng lớn sau khi DeepSeek, startup trí tuệ nhân tạo (AI) gây chú ý với màn ra mắt mô hình R1. Triển vọng chính phủ Trung Quốc triển khai các biện pháp kích thích tài khóa để thúc đẩy tiêu dùng - lĩnh vực lâu nay là điểm yếu của nền kinh tế - cũng đang hỗ trợ tâm lý lạc quan.
Leo Gao, Quản lý danh mục đầu tư cấp cao tại Greenwoods Asset Management, cho biết đã bán hết cổ phiếu Mỹ vào đầu tháng 2, ngay sau khi DeepSeek công bố mô hình AI mới. Trong một buổi họp với nhà đầu tư vào tháng 3, Gao cho biết ông đặc biệt lạc quan về các công ty công nghệ Trung Quốc và các doanh nghiệp đáp ứng nhu cầu tiêu dùng đang thay đổi nhanh chóng.
Tuy nhiên, chứng khoán Trung Quốc cũng không hoàn toàn là miền đất hứa. Theo Reuters, cổ phiếu nước này rẻ là có lý do. Nhiều nhà đầu tư từng chịu thiệt hại nặng nề sau khi các tập đoàn công nghệ bị siết chặt quản lý. Trong khi, những lo ngại dai dẳng về tiêu chuẩn báo cáo tài chính của các công ty Trung Quốc chưa hoàn toàn tan biến.
Ngoài ra, vẫn còn những nghi ngại về thị trường bất động sản và sức khỏe nền kinh tế Trung Quốc. Nước này đang chịu áp lực giảm phát và nguy cơ thương chiến Mỹ - Trung tái bùng phát. Một số lo ngại đã quay trở lại vào ngày 9/3, khi dữ liệu cho thấy giá tiêu dùng giảm trong 2 tháng đầu năm.
Dong Chen nói nhiều nhà đầu tư vẫn còn ký ức không mấy tốt đẹp với cổ phiếu nước này. "Trước đây, người ta từng cho rằng thị trường Trung Quốc không đáng đầu tư, nên tâm lý lo ngại về giảm phát vẫn chưa hoàn toàn biến mất", ông nói.
Economist lưu ý rằng điều đáng lo ngại là đợt tăng trưởng nóng của chứng khoán Trung Quốc hiện tại phần lớn nhờ vào tâm lý hưng phấn với AI, bùng nổ sau khi các mô hình do DeepSeek phát triển thu hút sự chú ý toàn cầu. Chỉ số Hang Seng Tech, gồm một số công ty công nghệ lớn nhất Trung Quốc, đã tăng hơn 40%, khi nhà đầu tư đổ xô mua cổ phiếu liên quan đến AI. Sự hưng phấn này gợi nhớ đến cơn sốt AI tại Mỹ năm ngoái, mà nhiều cổ phiếu sau đó đã giảm mạnh.
Bhatia cho biết khách hàng của ông ngày càng quan tâm đến chiến lược phân bổ tài sản mang tính chiến thuật, tức là tận dụng các xu hướng và biến động kinh tế để thực hiện các khoản đầu tư ngắn hạn."Mười ngày qua cho thấy rất rõ rằng việc áp dụng chiến lược phân bổ đa khu vực là một lựa chọn khôn ngoan," Lilian Haag, Giám đốc danh mục đầu tư cấp cao tại DWS, kết luận.
Phiên An (theo Reuters, The Economist)