Luật quy định việc công chứng có thể được thực hiện tại nơi cư trú của người yêu cầu trong một số trường hợp cụ thể, bao gồm: khi lập di chúc, khi người đó không thể tự đi lại do sức khỏe yếu, đang điều trị tại bệnh viện, đang bị tạm giữ, tạm giam hoặc đang thi hành án; các trường hợp khác theo quy định của Chính phủ.
Luật Công chứng 2014 chỉ quy định ba trường hợp được công chứng ngoài trụ sở gồm: Người già yếu, không thể đi lại được; Người đang bị tạm giữ, tạm giam, thi hành án; người có lý do chính đáng không thể đến trụ sở công chứng.
Cho phép công chứng điện tử
Theo Luật, công chứng điện tử được thực hiện theo quy trình trực tiếp hoặc trực tuyến. Công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng chứng nhận giao dịch bằng chữ ký số để tạo ra văn bản công chứng điện tử.
Công chứng viên và tổ chức hành nghề công chứng được cung cấp dịch vụ công chứng điện tử khi có tài khoản để thực hiện; có chữ ký số và sử dụng dịch vụ cấp dấu thời gian theo quy định của pháp luật về giao dịch điện tử. Văn bản công chứng điện tử có hiệu lực kể từ thời điểm được ký bằng chữ ký số của công chứng viên và chữ ký số của tổ chức hành nghề công chứng.
Tiếp tục công chứng bất động sản theo địa phương
Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết có ý kiến đề nghị không quy định công chứng giao dịch về bất động sản theo địa hạt cấp tỉnh. Tuy nhiên, công chứng viên phải chịu trách nhiệm về tính xác thực, hợp pháp của giao dịch, bao gồm cả đối tượng của giao dịch.
Ngoài việc kiểm tra các giấy tờ chứng minh quyền sở hữu, quyền sử dụng về bất động sản, công chứng viên phải kiểm tra, xác minh thực tế tại nơi có bất động sản để bảo đảm an toàn pháp lý cho giao dịch.
Hiện nay, chưa có cơ sở dữ liệu công chứng áp dụng chung toàn quốc; vẫn còn một số địa phương chưa xây dựng được hoặc trường thông tin cũng chưa đầy đủ, ít dữ liệu về việc chứng thực hợp đồng, giao dịch. Do vậy, việc thực hiện công chứng bất động sản theo địa hạt cấp tỉnh sẽ hạn chế nguy cơ rủi ro về công chứng, chứng thực nhiều lần đối với một bất động sản tại một thời điểm, đồng thời bảo đảm thực hiện thống nhất, tránh việc áp dụng pháp luật tùy nghi, gây ra sơ hở, lạm dụng.
Luật Công chứng sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/7/2025.
Sơn Hà