Phương pháp điều trị trào ngược dạ dày thực quản

Trào ngược dạ dày thực quản là tình trạng trào ngược axit và dịch vị từ dạ dày lên thực quản. Theo cơ chế tự nhiên, khi nuốt, một dải cơ tròn quanh đáy thực quản, được gọi là cơ thắt thực quản dưới giãn ra để thức ăn trôi xuống dạ dày, sau đó cơ thắt đóng lại. Nếu cơ thắt đóng, mở bất thường do yếu hoặc rối loạn chức năng cơ thắt thực quản dưới, axit dạ dày có thể trào ngược lên thực quản.

Thạc sĩ, bác sĩ Võ Nhật Trường, Trung tâm Nội soi và Phẫu thuật Nội soi Tiêu hóa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết trào ngược xảy ra liên tục kích ứng niêm mạc thực quản, làm tăng nguy cơ viêm thực quản. Triệu chứng điển hình như ợ nóng (cảm giác nóng rát ở ngực), ợ chua, buồn nôn, khó nuốt, khàn giọng, ho mạn tính...

Nếu tình trạng này không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng hơn như viêm loét thực quản, hẹp thực quản, thực quản Barrett (tình trạng tiền ung thư), ung thư thực quản. Tùy từng trường hợp mà bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị phù hợp. Ở mức độ nhẹ, người bệnh cần thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt hoặc dùng thuốc. Nếu bệnh diễn tiến nặng, bác sĩ chỉ định làm các thủ thuật hoặc phẫu thuật để điều trị.

Thay đổi lối sống: Người bệnh mức độ nhẹ có thể tự chăm sóc tại nhà bằng cách thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt lành mạnh. Người bệnh nên giảm cân nếu thừa cân. Tránh sử dụng đồ uống có chứa caffeine, hạn chế chất béo, rượu bia. Nên chia khẩu phần ăn trong ngày thành các bữa nhỏ, bỏ hút thuốc lá, không nên nằm ngay sau khi ăn, kê cao đầu khi nằm.

Điều trị bằng thuốc: Nếu thay đổi lối sống và chế độ ăn uống không hiệu quả, bác sĩ có thể kê đơn thuốc nhằm giảm mức axit trong dạ dày hoặc làm tăng nhu động ở đường tiêu hóa trên. Thuốc kháng axit thường chỉ định cho các trường hợp có triệu chứng trào ngược không liên tục. Thuốc ức chế bơm proton (PPI) ngăn chặn sản xuất axit. Thuốc kích thích nhu động ruột góp phần tăng cường hoạt động của cơ trơn đường tiêu hóa. Người bệnh nên sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ.

Phẫu thuật và thủ thuật: Có nhiều phương pháp thủ thuật và phẫu thuật được chỉ định trong chữa trào ngược dạ dày thực quản bao gồm:

Phẫu thuật khâu xếp nếp đáy vị vào thực quản (Fundoplication). Bác sĩ sử dụng phần trên của dạ dày để củng cố cơ vòng thực quản dưới, giúp ngăn chặn axit dạ dày trào ngược. Hầu hết trường hợp được phẫu thuật nội soi bởi phương pháp này có nhiều ưu điểm so với mổ mở.

Thủ thuật qua nội soi ngả miệng (TIF) được chỉ định khi không thể thực hiện phẫu thuật khâu xếp nếp đáy vị vào thực quản (Fundoplication). Ưu điểm là ít đau, thời gian điều trị nhanh và sớm phục hồi. Bác sĩ dùng dụng cụ nội soi chuyên dụng đưa vào qua ngả miệng, xuống thực quản để tạo các nếp gấp ở đáy thực quản. Các nếp gấp này tạo thành một van mới, thực hiện chức năng ngăn chặn axit trào ngược từ dạ dày lên thực quản.

Thủ thuật Stretta. Bác sĩ đưa ống nội soi xuống thực quản, sau đó truyền sóng điện từ tần số thấp đến vị trí nối giữa thực quản - dạ dày để tạo những vết cắt nhỏ trên mô thực quản. Khi các vết cắt này lành lại, mô sẹo hình thành ngăn các dây thần kinh phản ứng với chứng trào ngược axit.

Phẫu thuật Linx: Đây là phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, thời gian phục hồi ngắn. Bác sĩ sử dụng một chiếc vòng nhỏ gồm nhiều hạt titan xâu chuỗi với nhau để quấn quanh cơ vòng thực quản dưới. Thủ thuật này nhằm hỗ trợ hoạt động đóng mở ổn định, đưa thức ăn đi qua dễ dàng và ngăn trào ngược.

Cắt bỏ một phần thực quản: Trường hợp thực quản bị tổn thương nghiêm trọng do axit dạ dày trào ngược hoặc tiến triển thành ung thư, bác sĩ chỉ định cắt bỏ, sau đó tạo hình thực quản bằng dạ dày.

Thảo Nhi