Theo báo cáo công bố ngày 23/4 của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), nước này ghi nhận 3.622.673 ca sinh trong năm 2024, tăng 1% so với năm 2023. Tuy vậy, từ năm 2015 đến 2020, số ca sinh giảm trung bình 2% mỗi năm và tiếp tục biến động trong các năm sau đó.
Tỷ lệ sinh ở nhóm phụ nữ từ 15 đến 44 tuổi đạt 54,6 ca trên 1.000 người, tăng nhẹ 0,2% so với năm ngoái. Dữ liệu cho thấy xu hướng chung vẫn là số ca sinh giảm ở thanh thiếu niên và tăng ở nhóm phụ nữ lớn tuổi.
"Số ca sinh ở trẻ vị thành niên tiếp tục giảm, trong khi phụ nữ lớn tuổi sinh con nhiều hơn trong ba thập kỷ qua", chuyên gia thống kê CDC Brady Hamilton nhận định. Tuy nhiên, ông cũng cho biết chưa thể giải thích rõ nguyên nhân của xu hướng này.
Một số chuyên gia xã hội học lý giải, nhiều phụ nữ trì hoãn việc sinh con trong độ tuổi 20 và chuyển sang sinh ở tuổi 30 hoặc 40. Cụ thể, tỷ lệ sinh tăng ở nhóm từ 25 đến 44 tuổi, nhưng giảm ở những người dưới 25 tuổi.
"Không phải mọi người quyết định không sinh con, mà họ đang cân nhắc: Tôi đã gặp đúng người chưa? Tôi có đủ điều kiện tài chính để nuôi thêm con không? Công việc của tôi có ổn định không?", Karen Benjamin Guzzo, Giám đốc Trung tâm Dân số Carolina thuộc Đại học Bắc Carolina ở Chapel Hill, nhận định.
Guzzo cũng nói thêm, chính những lo ngại này khiến nhiều người chọn sinh ít con hơn. Năm 2024, trung bình mỗi phụ nữ Mỹ có từ một đến hai con ruột, trong khi năm 1960 con số này là hơn ba.
Tỷ lệ sinh tại Mỹ đã giảm liên tục từ năm 2007. Các chuyên gia dự đoán xu hướng này sẽ còn tiếp tục, bất chấp mức tăng nhẹ năm nay.
"Kinh tế nhìn chung khá hơn sau cuộc Đại suy thoái, nhưng nhiều người vẫn cảm thấy tình hình tài chính không cải thiện. Giá nhà cao là một rào cản lớn. Nhiều người muốn ổn định chỗ ở trước khi có con", Sarah Hayford, Giám đốc Viện Nghiên cứu Dân số thuộc Đại học Bang Ohio, nhận xét.
Guzzo cho rằng các chính sách của chính quyền Trump, như tăng thuế hàng nhập khẩu; cắt giảm chương trình hỗ trợ phụ nữ và trẻ em, cũng góp phần khiến nhiều người trì hoãn hoặc từ bỏ ý định sinh con.
Trong khi đó, các nhà lãnh đạo chính trị kêu gọi tăng tỷ lệ sinh. Phó Tổng thống JD Vance kêu gọi gia tăng số lượng trẻ em tại Mỹ trong một cuộc biểu tình chống phá thai. Bộ trưởng Giao thông Vận tải Sean Duffy cho rằng nên ưu tiên quỹ liên bang cho các cộng đồng có tỷ lệ kết hôn và sinh con cao. Tổng thống Donald Trump gọi mình là "tổng thống thụ tinh" và ký sắc lệnh mở rộng tiếp cận thụ tinh trong ống nghiệm.
Tỷ phú Elon Musk, cố vấn của ông Trump, coi tỷ lệ sinh giảm là mối đe dọa sự tồn vong của nhân loại. CDC cho biết tỷ lệ sinh hiện tại ở Mỹ vẫn dưới mức "thay thế dân số", mức cần thiết để duy trì quy mô dân số qua các thế hệ.
New York Times đưa tin Nhà Trắng đang cân nhắc đề xuất thưởng 5.000 USD cho các bà mẹ sau sinh. Tuy nhiên, theo các nhà xã hội học, những biện pháp như vậy khó có thể đảo ngược xu hướng. Một nghiên cứu năm 2021 tại Hàn Quốc cho thấy hầu hết phụ nữ nhận thưởng vẫn sẽ sinh con dù không được khuyến khích.
"Không thể chỉ bật công tắc là mọi người sẽ sinh con nhiều hơn, vì chi phí nuôi con kéo dài nhiều năm và 5.000 USD không thay đổi được điều đó", Julia Strasser, trợ lý giáo sư tại Đại học George Washington, nhận xét.
Các chuyên gia cũng nhấn mạnh tỷ lệ sinh thấp không hoàn toàn tiêu cực. Ngược lại, việc giảm sinh ở trẻ vị thành niên được xem là tín hiệu tích cực.
"Đó là điều tốt khi mọi người có thể tránh sinh con vào thời điểm chưa phù hợp với cuộc đời họ", Guzzo nói.
Thục Linh (Theo NBC News)