Bác sĩ Nguyễn Ngọc Uyển, khoa Cấp cứu, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội), ngày 19/12 cho biết gần đây đơn vị tiếp nhận một số ca đột quỵ có liên quan thói quen tắm khuya.
Ca đầu tiên là anh Đ.V.Đ, 45 tuổi, ở Hà Nội. Bệnh nhân không có tiền sử bệnh lý. Đêm 6/12 (thời điểm Hà Nội bắt đầu đợt không khí lạnh), bệnh nhân được đưa vào viện cấp cứu trong khi tình trạng hôn mê sau khi tắm khuya.
Kết quả chẩn đoán cho thấy bệnh nhân xuất huyết não với khối máu 90 cm³, buộc phải phẫu thuật mở sọ để giải ép áp lực não. Đến ngày 19/12, sau gần 2 tuần điều trị, bệnh nhân vẫn phải điều trị tích cực, duy trì thở máy, tiên lượng rất nặng.
Hình ảnh phim của bệnh nhân Đ cho thấy khối máu tụ bán cầu phải với thể tích khoảng 90 cm3. Ảnh: BVCC Trường hợp thứ 2 là anh N.X.K, 42 tuổi, ở Hải Dương. Sau lần tắm đêm ngày 17/12, anh đột ngột đau đầu, ý thức chậm dần rồi đi vào hôn mê. Anh được sơ cứu ở cơ sở y tế tuyến trước, chuyển đến Bệnh viện Trung ương quân đội 108 giờ thứ 3. Dù đã được hồi sức cấp cứu tích cực, tuy nhiên do tổn thương đột quỵ chảy máu não quá nặng, bệnh nhân hôn mê sâu, không còn khả năng cứu chữa.
"Cả 2 trường hợp đều khá trẻ, không có bệnh lý mạn tính. Tai biến xảy ra sau khi tiếp xúc với lạnh đột ngột, để lại di chứng nặng nề và đe dọa tính mạng người bệnh", bác sĩ Uyển cho hay.
Vì sao mùa lạnh dễ xảy ra đột quỵ?
Theo các bác sĩ, thời tiết lạnh không chỉ gây co thắt mạch máu làm tăng huyết áp mà còn làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông, dẫn đến cả đột quỵ do xuất huyết não và nhồi máu não. Thói quen tắm khuya trở thành nguyên nhân gây ra nhiều trường hợp đáng tiếc.
Người dân có thể dựa theo nguyên tắc FAST để nhận biết đột quỵ, gồm:
F (Face - Mặt): Khuôn mặt lệch, tê hoặc yếu một bên.
A (Arms - Tay): Yếu hoặc không nâng được một bên tay.
S (Speech - Lời nói): Nói khó, nói lắp hoặc không hiểu lời nói.
T (Time - Thời gian): Cấp cứu ngay lập tức, vì thời gian vàng trong 6 giờ đầu quyết định hiệu quả điều trị.
Ngoài ra, cũng cần chú ý đến các triệu chứng khác như đau đầu dữ dội, chóng mặt, mất thị lực hoặc mất thăng bằng đột ngột,…
Làm gì khi gặp người bị đột quỵ mùa lạnh?
- Gọi cấp cứu ngay: Đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất.
Nếu bạn không phải nhân viên y tế, trong quá trình chờ cấp cứu, không nên tự ý cho người bệnh sử dụng bất kỳ loại thuốc nào vì một số loại thuốc sẽ làm tình trạng xuất huyết não nghiêm trọng hơn và làm các biến chứng càng nặng nề hơn, tăng nguy cơ tử vong.
- Không chích máu ngón tay người bệnh; không cử động, lắc người bệnh; không cho người bệnh ăn hay uống để tránh sặc,… Người nhà cũng không nên cạo gió, nặn chanh vào miệng.
- Nên để người bệnh nằm nghiêng một chỗ, nới lỏng quần áo, tránh để người bệnh mặc trang phục quá chật. Ghi lại thời gian người bệnh có dấu hiệu đột quỵ, các triệu chứng của người bệnh để có thể cung cấp với nhân viên y tế.
Cách phòng ngừa đột quỵ hiệu quả trong mùa lạnh
- Giữ ấm cơ thể, nhất là vùng đầu và cổ. Khi tham gia hoạt động thể chất nên mặc nhiều lớp áo, khi cơ thể ấm lên sau vận động thì có thể cởi bỏ bớt và mặc vừa đủ giữ ấm cơ thể. Nếu đang hoạt động ngoài trời lạnh, thấy đổ mồ hôi, như vậy cơ thể đang bị quá nóng và không ổn; nhất là đối với người có bệnh tim mạch thì tốt nhất nên nghỉ ngơi, cởi bớt áo khoác và vào ngay trong nhà..
- Kiểm soát huyết áp
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn nhiều rau xanh, trái cây, hạn chế chất béo, đường, muối.
- Vận động thường xuyên, tuân theo nguyên tắc không hoạt động quá sức. Khi trời lạnh, cơ thể phải gắng sức hơn bình thường nhằm giữ nhiệt độ cơ thể ổn định. Do vậy, việc đi bộ nhanh hơn bình thường gặp khi gió lạnh thổi vào mặt và cơ thể cũng đã là gắng sức.
- Hạn chế rượu bia, thuốc lá
- Khám sức khỏe định kỳ.