Trả lời:
Bạn cần rửa vết thương và xà phòng dưới vòi nước chảy 45 phút, sau đó sát khuẩn bằng cồn 45-70 độ hoặc cồn iốt để giảm thiểu lượng virus dại đi vào cơ thể nếu có. Hạn chế làm dập vết thương, không băng kín hoặc điều trị bệnh theo mẹo dân gian, hoặc nhờ thầy lang chữa trị. Vaccine và huyết thanh kháng dại là biện pháp dự phòng duy nhất đối với bệnh dại. Bạn nên đến cơ sở tiêm chủng để được tư vấn tiêm vaccine và huyết thanh càng sớm càng tốt. Nếu cơ sở tiêm chủng chưa mở cửa, bạn có thể đến bệnh viện để được xử trí.
Bạn cũng nên theo dõi con chó, tùy theo tình trạng vết thương, bác sĩ có thể chỉ định dừng các mũi tiêm tiếp theo nếu con vật vẫn sống khỏe mạnh, bình thường trong vòng 10 ngày.
Nếu con vật không mắc bệnh dại, tiêm vaccine cũng giúp bạn có kháng thể phòng bệnh. Trường bạn bị cào, cắn lần sau, nếu đã tiêm 3 mũi vaccine chỉ cần tiêm thêm 2 mũi mà không cần tiêm huyết thanh.
Chó là nguồn lây lan virus dại chủ yếu tại Việt Nam, tiếp theo là mèo. Trong năm 2024, Việt Nam ghi nhận hơn 80 ca tử vong do dại tại 33 tỉnh thành vì không tiêm vaccine sau khi bị vật nuôi cắn. Các vết thương sâu, vị trí cắn gần các đầu mút thần kinh như ngón tay, ngón chân, gần thần kinh trung ương... có thời gian ủ bệnh ngắn hơn.
Dại là bệnh truyền nhiễm từ động vật sang người, do virus dại gây nên. Đây là căn bệnh nguy hiểm với sức khỏe, tính mạng con người; tỷ lệ tử vong gần như 100% khi xuất hiện các triệu chứng như đau đầu, sốt, mệt mỏi, giãn đồng tử, tăng tiết nước bọt, vã mồ hôi, hạ huyết áp, liệt dây cơ hô hấp dẫn đến tử vong.
Hầu hết trường hợp phơi nhiễm với dại qua vết cắn, vết liếm của động vật mắc bệnh, đôi khi có thể bị nhiễm qua đường tiếp xúc như hít phải khí dung hoặc ghép tổ chức mới bị nhiễm virus dại. Trong khi bệnh chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, tiêm vaccine là cách phòng bệnh hiệu quả.
Hiện Việt Nam có hai loại ngừa dại gồm Verorab (Pháp) và Abhayrab (Ấn Độ), tiêm bắp hoặc tiêm trong da. Đây là vaccine dại thế hệ mới sản xuất từ tế bào vero với quy trình khép kín, được kiểm soát chặt chẽ nhằm tăng độ tinh khiết, không chứa tế bào thần kinh, đảm bảo an toàn.
Bác sĩ Trần Huỳnh Tấn
Quản lý Y khoa Vùng 1 - Hồ Chí Minh, Hệ thống tiêm chủng VNVC
Độc giả đặt câu hỏi tư vấn vaccine để bác sĩ trả lời tại đây.