Theo thông tin lan truyền, khi phát hiện người có dấu hiệu đột quỵ, nên giữ nguyên tại chỗ, dùng kim tiêm hoặc kim may chích vào đầu ngón tay, dái tai, đỉnh đầu để "giúp máu lưu thông" và "khiến bệnh nhân tỉnh lại". Các bài viết này còn khuyên trì hoãn việc chuyển viện vì lo ngại "di chuyển khiến mạch máu não vỡ".
Bác sĩ Đoàn Dư Mạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch và Đột quỵ Quốc tế, Bệnh viện Đa khoa Phương Đông, khẳng định đây là thông tin hoàn toàn vô căn cứ, không có giá trị y khoa và cực kỳ nguy hiểm. Các nghiên cứu lâm sàng chưa từng ghi nhận bất kỳ bằng chứng nào cho thấy việc chích máu có thể cải thiện tình trạng bệnh nhân đột quỵ.
Đột quỵ là tình trạng cấp cứu tối cao trong y khoa. Mỗi phút trôi qua, khoảng 1,9 triệu tế bào não chết đi không thể phục hồi. Nghiên cứu từ Hiệp hội Đột quỵ Mỹ chỉ ra rằng mỗi phút trễ trong việc điều trị đột quỵ, bệnh nhân mất đi 1,9 triệu tế bào não, tương đương 3,1 tỷ synap thần kinh và 12 km sợi trục thần kinh.
Tại Việt Nam, tỷ lệ mắc đột quỵ là 1.100-1.200 ca/100.000 dân, với tỷ lệ tử vong cao gấp 1,5 lần so với Thái Lan, đạt mức 210/100.000 người. Số liệu thống kê cho thấy 77% bệnh nhân sau khi điều trị đột quỵ sẽ có di chứng vĩnh viễn.
Thay vì tin vào phương pháp phản khoa học, người dân cần nắm vững quy tắc FAST để nhận biết đột quỵ: F (Face - méo mặt), A (Arm - yếu tay), S (Speech - khó nói), T (Time - thời gian gọi cấp cứu ngay). Các triệu chứng khác gồm tê yếu nửa người, lú lẫn, khó nhìn, chóng mặt và đau đầu dữ dội không rõ nguyên nhân.
Khi nghi ngờ đột quỵ, việc đầu tiên và quan trọng nhất là gọi cấp cứu hoặc đưa bệnh nhân đến cơ sở y tế gần nhất càng nhanh càng tốt. Thời gian vàng trong điều trị đột quỵ thường là 3-4,5 giờ đầu, một số trường hợp có thể kéo dài đến 6-24 giờ tùy tình trạng cụ thể. Các nghiên cứu lâm sàng như DAWN và DEFUSE 3 đã chứng minh hiệu quả của việc mở rộng cửa sổ điều trị đột quỵ từ 6 giờ lên đến 24 giờ ở một số trường hợp đặc biệt.
Hai phương pháp chính trong điều trị đột quỵ thiếu máu não cấp được y học hiện đại chứng minh hiệu quả là tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch và lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học. Nghiên cứu cho thấy tỷ lệ tái thông mạch máu sau lấy huyết khối có thể đạt trên 80%, giúp cải thiện đáng kể khả năng phục hồi của bệnh nhân.
Thống kê cho thấy 72,5% bệnh nhân đột quỵ gặp tình trạng tăng huyết áp, 64,9% rối loạn mỡ máu và 53,4% có tiền sử uống rượu. Tỷ lệ người trẻ bị đột quỵ ngày càng tăng, hiện chiếm khoảng 15% tổng số ca. Phòng ngừa bằng cách kiểm soát các yếu tố nguy cơ như tăng huyết áp, tiểu đường, bệnh tim mạch và lối sống lành mạnh vẫn là biện pháp hiệu quả nhất. Việc tin vào các phương pháp dân gian không được kiểm chứng như chích máu không những không giúp ích mà còn làm mất thời gian vàng cứu sống người bệnh.
"Thông tin y tế sai lệch trên mạng xã hội đang trở thành mối nguy thực sự, đặc biệt trong thời đại số hóa khi mỗi người dùng đều có thể trở thành nguồn phát tán thông tin không kiểm chứng", bác sĩ Mạnh bày tỏ.
Thúy Quỳnh