Nội dung trên được ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam (VACC), chia sẻ tại tọa đàm về phát triển kinh tế tư nhân do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì, ngày 31/5.
Ông Hiệp cho hay Nghị quyết 68 yêu cầu doanh nghiệp là đối tượng phục vụ thay vì đối tượng quản lý, đây là vấn đề doanh nghiệp "rất tâm đắc". Tuy nhiên việc thay đổi 4 chữ trên trong các văn bản như thế nào là một cuộc cách mạng về tư duy, nhận thức với công chức hiện nay.
Ông ví dụ doanh nghiệp của ông phải chờ hướng dẫn đấu thầu dự án bất động sản tại một địa phương trong nhiều tháng do các nghị định hướng dẫn không rõ ràng. Sở Kế hoạch và Đầu tư (nay là Sở Tài chính) tại địa phương đó yêu cầu doanh nghiệp phải hỏi Cục Đấu thầu và Vụ Pháp chế (thuộc Bộ Tài chính). Quy trình này mất 5 tháng nhưng doanh nghiệp không được trả lời cụ thể "vì văn bản chỉ viện dẫn điều luật".
Thủ tục này chỉ hoàn thành khi đơn vị hỏi Bộ Nông nghiệp và Môi trường. "Như vậy mất 7 tháng và doanh nghiệp phải chờ đợi thủ tục, giấy tờ không rõ ràng", ông Hiệp cho hay.
Cùng quan điểm, Chủ tịch VCCI Phạm Tấn Công cho biết nhiều doanh nghiệp vẫn gặp rào cản về thủ tục hành chính. Hiện còn nhiều điều kiện kinh doanh và thủ tục không phù hợp, cần cắt giảm hoặc đơn giản hóa.
Ông Công ví dụ một dự án đầu tư có sử dụng đất điển hình đang thực hiện thủ tục hành chính của ít nhất 12 luật, hơn 20 nghị định và thông tư. Các thông tư này thường thay đổi liên tục nên thời gian để hoàn thành "nhanh cũng phải 18-24 tháng, bình thường xấp xỉ 3 năm".
Ông cho biết việc cải cách thủ tục hành chính cần hoàn thiện thể chế, xây dựng môi trường kinh doanh thuận lợi, nâng cao sự tham gia tích cực, chủ động của doanh nghiệp.
Chủ tịch Hiệp hội Nhà thầu xây dựng Việt Nam cũng kiến nghị 6 tháng một lần, các địa phương cần có các cuộc gặp mặt với doanh nghiệp đầu tư, sản xuất, kinh doanh trên địa bàn theo từng lĩnh vực để góp ý cho bộ máy công quyền các thủ tục hành chính cần rút kinh nghiệm và thay đổi.
Theo ông, có hai khâu cần triển khai để đạt mục tiêu tiết giảm 30% thủ tục hành chính. Thứ nhất, giảm bớt các thủ tục pháp lý trong các bước đầu tư kinh doanh như cấp phép đầu tư, điều chỉnh quy hoạch cấp phép xây dựng. Nội dung này đã được nêu trong công điện 78 gửi các bộ ngành của Thủ tướng hôm 29/5. Thứ hai, các thủ tục không bỏ được cần cụ thể cách điều hành, số hoá cách thực hiện. Việc chịu trách nhiệm hoàn thành cần có thời gian và địa chỉ cụ thể.
Riêng với lĩnh vực đầu tư bất động sản, ông Hiệp kiến nghị cần có cơ quan thống nhất quy định thủ tục bắt buộc, tối giản với quy trình đầu tư để hướng dẫn doanh nghiệp thực hiện.
Phản hồi những ý kiến trên, ông Đỗ Đức Duy, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cho biết Bộ đang xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số nghị định trong lĩnh vực đất đai theo trình tự, thủ tục rút gọn, dự kiến trình Chính phủ ban hành và có hiệu lực từ ngày 1/7 tới.
Ông Duy cũng nêu một điểm mới trong Nghị quyết số 68 là yêu cầu các địa phương bắt buộc bố trí quỹ đất trong các khu công nghiệp dành cho doanh nghiệp công nghệ cao, nhỏ và vừa, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo. Tỷ lệ tối thiểu là 20 ha hoặc 5% diện tích của mỗi khu công nghiệp.
"Quy định này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp tiếp cận đất đã có hạ tầng, giúp rút ngắn thời gian và chi phí đầu tư", Bộ trưởng cho hay.
Bộ trưởng Xây dựng Trần Hồng Minh cũng cho biết cơ quan này đã triển khai 13 luật, hơn 30 nghị định và hơn 100 thông tư để cải cách thủ tục hành chính trong các lĩnh vực xây dựng, vận tải, gắn phát triển kinh tế tư nhân vào Luật.
Theo đó, nhiều thủ tục hành chính đã được cắt giảm, bao gồm các điều kiện đầu tư kinh doanh không cần thiết, chẳng hạn như báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế xây dựng, triển khai thiết kế cơ sở, giảm số lượng chứng chỉ năng lực, đơn giản hóa các ngành nghề xây dựng...
Kết luận tọa đàm, Thủ tướng Phạm Minh Chính ghi nhận mong muốn cắt giảm thủ tục hành chính rườm rà của các doanh nghiệp. Ông nói việc xử lý các đề xuất của họ cần có lộ trình, có thời gian chứ không được kéo dài, tránh tình trạng doanh nghiệp mơ hồ không biết lúc nào được trả lời, được giải quyết.
Thủ tướng yêu cầu các bộ ngành, địa phương đẩy mạnh phân cấp, phân quyền, giảm thủ tục hành chính, giảm thời gian, chi phí tuân thủ, giảm công sức cho người dân và doanh nghiệp. Việc phát triển hạ tầng cũng cần được đẩy mạnh để tạo không gian phát triển mới cho các khu đô thị, công nghiệp, dịch vụ mới, giúp nâng giá trị gia tăng của đất cũng như tính cạnh tranh của sản phẩm.
Ngọc Diễm