Theo Tiến sĩ Nguyễn Trọng Hưng - Trưởng khoa Khám và tư vấn người lớn, Viện Dinh dưỡng Quốc gia (Hà Nội), trước và sau Tết là thời điểm người dân sử dụng nhiều thực phẩm có hàm lượng calo cao, chứa đường, dầu mỡ khiến cân nặng tăng lên.
Để không tăng cân dịp Tết Nguyên đán, người dân cần lưu ý chế độ ăn vừa phải, không tiêu thụ quá nhiều một món yêu thích, bổ sung nhiều rau xanh và trái cây.
3 bí quyết để tránh tăng cân:
Thứ nhất, cân bằng dinh dưỡng
Tiến sĩ Hưng cho biết mỗi ngày nên ăn 3 bữa, đủ thành phần dinh dưỡng như chất đạm, chất béo, bột đường, chất xơ, vitamin và khoáng chất.
Đối với chất đạm, nếu bạn đã ăn nhiều thịt thì nên giảm cá, tôm hoặc thực phẩm khác. Tương tự, bạn ăn bánh chưng thì không ăn cơm. Các thực phẩm chứa tinh bột có thể thay thế nhau.
Ăn uống khoa học sẽ giúp bạn không lo tăng cân ngày Tết. Ảnh: Vũ Thu Hương. Ngày Tết, mâm cơm gia đình vẫn cần có rau xanh, một người nên ăn 400-500g. Bữa ăn không lạm dụng quá nhiều món chiên, rán, hầm mà cần xen kẽ món hấp, canh, luộc.
Thứ hai, ăn đủ
Mỗi người có mức tiêu thụ năng lượng khác nhau. Với người tập luyện thường xuyên, mức năng lượng tiêu hao khoảng 2.000-2.500 calo/ngày, người không tập luyện có mức tiêu thụ thấp hơn, tùy theo lứa tuổi. Để duy trì cân nặng, bạn cần ăn đủ, tránh dư thừa quá nhiều dễ gây tăng cân.
Theo tính toán, 7.700 calo tương đương 1kg trọng lượng cơ thể, với mức cao hơn 500 calo/ngày, cơ thể tăng khoảng 0,5kg/1 tuần, dư càng nhiều, cân nặng càng tăng.
Thứ 3, tập luyện
Trong dịp Tết, nhiều người sẽ bận rộn không có thời gian luyện tập. Tuy nhiên, cách giữ cân tốt nhất là ăn uống vừa đủ kết hợp với luyện tập. Tiến sĩ Hưng khuyến cáo trong thời gian nghỉ Tết không quên tập luyện, vận động nhiều hơn.
Đối với những người thừa cân, béo phì, Phó giáo sư Nguyễn Anh Tuấn - Trưởng khoa Phẫu thuật ống tiêu hóa, Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 (Hà Nội) cho biết, việc vận động thể dục khó khăn nên nhóm người này cần kiểm soát việc ăn uống.
Nguyên tắc là năng lượng đưa vào ít hơn năng lượng tiêu hao. Dù ngày Tết, bạn vẫn duy trì chế độ ăn vừa phải, không ăn quá nhiều, không nhịn. Nên chia nhỏ bữa ăn, không ăn no trong một bữa. Ngoài bữa chính, bạn chỉ ăn ít ngũ cốc, hoa quả và nước lọc. Cách ăn này khiến bạn không cảm thấy đói, thèm ăn.
Bạn nên nhai chậm để kéo dài cảm giác no, giúp bạn không ăn quá nhiều so với lượng calo cần thiết. Hằng ngày, bạn cần duy trì đủ 2-2,5 lít nước.
Trước bữa ăn, bạn có thể dùng một bát nhỏ rau hoặc uống 1 cốc nước để tăng cảm giác no, hạn chế ăn nhiều.
Để tránh tăng cân dịp này, bạn cũng nên duy trì ngủ đủ giấc. Tình trạng thiếu ngủ dẫn đến những thay đổi trong hoạt động của não bộ, khiến bạn ham muốn thức ăn không lành mạnh, nhiều calo gây tăng cân. Phó giáo sư Tuấn mách thêm mẹo nhỏ kiểm soát cân nặng là thường xuyên cân đo.
Các loại hạt, mứt, bánh kẹo, bánh chưng đều là thực phẩm nhiều đường, hàm lượng calo lớn nên bạn chỉ nhâm nhi, không nên ăn quá nhiều.
Người mắc đái tháo đường hoặc rối loạn chuyển hóa khác cần ăn theo tư vấn của bác sĩ điều trị. Người bệnh có thể ăn thêm mứt, bánh, kẹo nhưng lượng vừa phải, tránh tăng đường huyết đột ngột.