BS.CKI Nguyễn Tiến Đạo, Quản lý Y khoa, Hệ thống tiêm chủng VNVC, cho biết cúm là bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ mỗi khi thời tiết chuyển mùa. Bên cạnh đó, có nhiều mầm bệnh đường hô hấp khác như Covid-19 gia tăng.
Trong khi đó, trẻ nhỏ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, chưa biết giữ gìn vệ sinh cơ thể. Bé có thể mút tay, đưa đồ vật cầm nắm được lên mắt mũi miệng nên dễ mắc bệnh. Trẻ đã đi học, thường sinh hoạt và vui chơi, học tập ở nơi đông người như lớp học, nhà trẻ, trường học, câu lạc bộ, thư viện, không gian khép kín... Môi trường này tạo điều kiện thuận lợi cho virus cúm lây lan.
Bệnh cúm thường kéo dài hơn ở trẻ nhỏ, gây sốt, đau nhức cơ thể, ho và đau họng... Do cảm giác khó chịu, mệt mỏi, trẻ bỏ bú hoặc biếng ăn, ăn không ngon miệng, nôn ói nhiều dẫn tới suy giảm hệ miễn dịch. Trẻ có hệ hô hấp còn non yếu, khả năng đào thải virus thông qua ho, khạc đàm kém. Các yếu tố trên thúc đẩy virus cúm sinh sôi, có thể gây biến chứng viêm phổi, viêm não, viêm cơ tim, viêm tai giữa...
Tổn thương niêm mạc do cúm cũng tạo điều kiện cho vi khuẩn phế cầu thường trú ở vùng hầu họng và các tác nhân khác như tụ cầu vàng, Covid-19 xâm lấn làm cho tình trạng viêm phổi nặng hơn.
"Nếu không được điều trị kịp thời, trẻ có nguy cơ tổn thương đa cơ quan, suy tim, suy hô hấp", bác sĩ Đạo nói.
Do đó, bác sĩ Đạo khuyên gia đình nên phòng cúm cho trẻ, tránh có tâm lý mắc bệnh rồi mới chữa. Hiện nay vaccine cúm có thể tiêm chủng cho trẻ từ 6 tháng tuổi, khả năng phòng bệnh đến 90%, hỗ trợ giảm 60% các bệnh liên quan đến cúm và giảm 70-80% tỷ lệ tử vong.
Vaccine hiện có loại phòng 4 chủng virus cúm A (H1N1, H3N2) và B (Yamagata, Victoria). Vaccine dạng bất hoạt, được điều chế từ virus đã chết nên có thể được dùng một cách an toàn ở cả trẻ nhỏ hoặc người suy giảm miễn dịch. Vaccine tiểu đơn vị chỉ chứa kháng nguyên bề mặt virus với tính sinh miễn dịch tốt và ít gây phản ứng phụ sau tiêm như sốt, đau tại nơi tiêm...
Trẻ từ 6 tháng đến dưới 9 tuổi chưa từng tiêm cúm, phác đồ gồm hai mũi cách nhau tối thiểu một tháng, sau đó tiêm nhắc một mũi định kỳ hàng năm. Trẻ từ 9 tuổi trở lên cần một liều cơ bản và nhắc lại một mũi hàng năm.
Phụ nữ trong độ tuổi mang thai cũng nên tiêm phòng cúm, do vaccine hỗ trợ phòng bệnh cho bé khi chưa đến tuổi tiêm chủng. Thai phụ có thể tiêm ngừa cúm vào bất cứ giai đoạn nào của thai kỳ, tốt nhất từ ba tháng giữa trở đi.
Để tăng hiệu quả phòng bệnh, gia đình kết hợp thêm các biện pháp sau: tránh đưa trẻ đến nơi đông người, dạy trẻ thường xuyên rửa tay trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh; hạn chế chạm tay vào mắt, mũi, miệng. Nhà trường đảm bảo vệ sinh trường lớp sạch sẽ, thông thoáng, nhiều ánh sáng. Các bề mặt như nền nhà, tay nắm cửa, bàn học, vật dụng của học sinh cần được thường xuyên khử trùng.
Trẻ cần ăn uống đủ chất dinh dưỡng, súc họng, rửa mũi bằng nước muối sinh lý để tăng sức đề kháng, tập thể dục thường xuyên nhằm nâng cao thể trạng.
Gia đình theo dõi sát sức khỏe của con, đặc biệt khi thời tiết mưa nắng thất thường. Khi trẻ có dấu hiệu bệnh, cần được khám sớm, không nên tự dùng thuốc hoặc trị bệnh theo mẹo dân gian dễ làm bệnh nặng hơn.
Tuấn An