Các nhà khoa học tại Đức phát hiện việc ngửi mùi thức ăn trước bữa ăn có thể kích hoạt một nhóm tế bào thần kinh trong não, giúp tạo cảm giác no, khiến chuột ăn ít hơn. Phản ứng này chỉ xảy ra khi chúng tiếp xúc với mùi của thức ăn thực sự, không phải các hương liệu thông thường.
"Nghiên cứu của chúng tôi cho thấy thói quen ăn uống hàng ngày của chúng ta bị ảnh hưởng bởi mùi thức ăn như thế nào. Phát hiện này nhấn mạnh vai trò của khứu giác trong điều hòa cảm giác thèm ăn và nguy cơ phát triển bệnh béo phì", tiến sĩ Sophie Steculorum, chuyên gia thần kinh học và đồng tác giả nghiên cứu, cho biết.
Tuy vậy, cơ chế này gần như không phát huy hiệu quả ở những cá thể chuột mắc béo phì sẵn. Nhóm nghiên cứu nhận thấy não của chuột béo phì không phản ứng tương tự khi ngửi thấy mùi thức ăn. Nguyên nhân có thể là do tình trạng thừa cân làm gián đoạn chức năng khứu giác, một hiện tượng từng được ghi nhận ở người.
Tiến sĩ Janice Bulk, tác giả chính của nghiên cứu, cho rằng phản ứng này có thể là một cơ chế sinh tồn tự nhiên, giúp chuột hoang dã tự vệ khỏi kẻ săn mồi bằng cách ăn nhanh hơn để giảm thời gian bị lộ diện và hạn chế nguy cơ bị bắt.
Trước đó, một nghiên cứu tại Mỹ từng phát hiện việc ngửi mùi táo, bạc hà hoặc lê trước bữa ăn có thể giúp giảm cảm giác thèm ăn suốt cả ngày. Tuy nhiên, các nghiên cứu khác lại ghi nhận phản ứng trái ngược, khi người thừa cân có xu hướng ăn nhiều hơn sau khi ngửi mùi thức ăn.
Ngoài việc ngửi thức ăn, một số mẹo ăn uống khác cũng được chứng minh giúp kiểm soát cân nặng. Nghiên cứu gần đây cho thấy ăn trứng và rau trước khi dùng thực phẩm giàu tinh bột như khoai tây chiên có thể giúp giữ dáng. Việc nạp chất xơ, protein hoặc chất béo trước carbohydrate làm chậm và hạn chế mức tăng đột biến của đường huyết, từ đó giảm cảm giác đói và tránh ăn vặt sau bữa chính.
Theo thống kê mới nhất, khoảng 14 triệu người Anh, tương đương hơn 26% dân số, đang sống chung với béo phì. Nhiều khu vực, đặc biệt là vùng Midlands và Đông Bắc, ghi nhận tỷ lệ người trưởng thành béo phì lên tới hơn 33%. Tình trạng này khiến Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS) thiệt hại hơn 11 tỷ bảng mỗi năm và kéo theo tổn thất kinh tế hàng tỷ bảng do giảm năng suất và chi phí phúc lợi.
NHS khuyến nghị người dân duy trì thói quen vận động thể chất thường xuyên kết hợp ăn uống điều độ là cách giảm cân an toàn và hiệu quả nhất.
Tình trạng béo phì cũng đang là vấn đề đáng lo ngại toàn cầu. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), năm 2022 có hơn 1 tỷ người trên thế giới sống chung với béo phì, bao gồm 650 triệu người lớn, 340 triệu thanh thiếu niên và 39 triệu trẻ em. WHO cảnh báo rằng béo phì không chỉ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, tim mạch, mà còn làm giảm tuổi thọ và chất lượng sống của người bệnh.
Thục Linh (Theo Daily Mail)