Nỗi buồn chiến tranh là một trong 50 tác phẩm văn học, nghệ thuật biểu diễn tiêu biểu sau thống nhất, do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vinh danh tại Hà Nội, hôm 30/11. Sự kiện một lần nữa đặt cuốn sách và nhà văn Bảo Ninh vào những cuộc tranh luận. Điều này khiến nhu cầu tìm đọc lại tác phẩm tăng vọt.
Trên nhóm sưu tầm sách, báo, tem, nhiều bạn đọc hỏi tìm mua tiểu thuyết. Các đơn vị bán sách cũng ghi nhận lượt đặt mua cao hơn. Theo dịch giả Nguyễn Tuấn Bình - chủ thương hiệu Bình Book, tác phẩm vốn có lượt bán ổn định, duy trì 30 cuốn trong một tháng. Từ ngày 2 đến 4/12, đơn vị nhận tới 400 đơn, song tổng kho Nhà xuất bản Trẻ hiện hết hàng.
Anh Nguyễn Hải Đăng - Biên tập viên phụ trách chi nhánh Nhà xuất bản (NXB) Trẻ tại Hà Nội - cho biết việc tiểu thuyết gây tranh luận lần này có tác động đến nhu cầu mua của bạn đọc, các đại lý, cửa hàng sách nhập nhiều hơn khiến tổng kho chưa kịp bổ sung. Tuy nhiên, kế hoạch tái bản vốn đã được triển khai trước đó.
Theo anh Đăng, đơn vị ký hợp đồng tác quyền trọn đời với nhà văn Bảo Ninh, xuất bản Nỗi buồn chiến tranh từ năm 2011. Từ đó đến nay, NXB liên tục tái bản, ghi nhận khoảng 80.000 bản in với lượng độc giả đều đặn. Tùy nhu cầu thực tế, mỗi đợt tái bản có thể in 2.000-3.000 bản song gần đây con số thường là 5.000. Tính từ đầu năm đến hiện tại, đơn vị đã in khoảng 15.000 cuốn.
Nỗi buồn chiến tranh xoay quanh cuộc đời Kiên, chàng trai trẻ lãng mạn, đầy khát vọng bỗng bị cuốn vào vòng xoáy khốc liệt của chiến tranh. Chứng kiến nhiều nỗi đau, mất mát, anh trở nên ám ảnh, sống cô độc, không thể hòa nhập khi trở về thời bình.
Ra mắt năm 1990, tiểu thuyết nhanh chóng dậy sóng văn đàn bởi thể hiện góc nhìn mới về chiến tranh. Nhà văn mô tả chân thực những nỗi đau trên chiến trường, nơi cả phe ta lẫn địch đều phải đối diện. Với nhân vật Kiên, ông không xây dựng theo môtíp anh hùng sử thi mà tập trung đào sâu thế giới nội tâm đầy dằn vặt, ẩn ức, những khía cạnh đời thường của con người.
Phó giáo sư, Tiến sĩ Phạm Xuân Thạch nhận định điểm mới của tác phẩm nằm ở việc Bảo Ninh đưa vào những chất liệu hiện thực qua một lăng kính chưa từng có trong văn học chiến tranh. Bên cạnh đó, ông tìm đến phương pháp tiếp cận hiện thực khác, khắc họa và tô đậm tính cá biệt của số phận nhân vật.
Nhà văn Bảo Ninh, 73 tuổi, tên thật Hoàng Ấu Phương, là con trai của Giáo sư Hoàng Tuệ - nguyên Viện trưởng Viện Ngôn ngữ học. Ông vào bộ đội lúc 17 tuổi, từng chiến đấu ở mặt trận B3 Tây Nguyên, tại tiểu đoàn 5, trung đoàn 24, sư đoàn 10. Năm 1975, ông giải ngũ, sau đó làm việc ở Viện Khoa học Việt Nam. Từ năm 1984-1986, nhà văn học tại trường Viết văn Nguyễn Du. Sau khi nổi tiếng với tiểu thuyết Nỗi buồn chiến tranh, Bảo Ninh chủ yếu viết truyện ngắn, đào sâu hiện thực chiến tranh từ kinh nghiệm cá nhân.
Phương Linh