Khu vực nuôi vịt rộng hơn 4.000 m2 của ông Phương tại ấp Phước An B, xã Mỹ Phước (huyện Mỹ Tú, Sóc Trăng cũ), trở thành nơi nhiều nông dân tìm đến học hỏi kỹ thuật nuôi vịt trời và mua con giống.
Trước khi gắn bó với mô hình này, ông Phương từng thử nhiều cách làm ăn như nuôi cá đồng, vịt biển, trồng năn... nhưng hiệu quả không cao. Năm 2015, thấy người bà con mua con giống từ miền Bắc về nuôi thử, ông bắt đầu hứng thú. Ban đầu, ông sử dụng ao khoảng 400 m2 để nuôi 40 con vịt trời.
Do ông thiếu kinh nghiệm nuôi, đàn vịt không phát triển tốt. Không bỏ cuộc, ông đi nhiều nơi tham quan, mua giống từ nhiều nguồn khác nhau, song tỷ lệ sống vẫn thấp do vịt phải vận chuyển xa, không phù hợp điều kiện địa phương.
Đến năm 2017, từ số vịt còn lại, ông Phương thử ấp trứng để chủ động con giống. Được huyện và các chuyên gia Đại học Cần Thơ hỗ trợ, ông kiên trì nghiên cứu. Suốt bốn năm, tỷ lệ nở thường thấp, nhiều lần ông muốn bỏ cuộc. Sau khi điều chỉnh kỹ thuật, khoảng 5 năm nay, tỷ lệ nở đạt 80%.
Theo ông Phương, ấp trứng vịt trời khó hơn vịt thường, phải trải qua nhiều công đoạn như đảo trứng, rửa, nhúng với độ chính xác cao. Hiện ông có ba máy ấp, mỗi mẻ trung bình 7.000 trứng. Với đàn 650 con vịt sinh sản, ông cung cấp khoảng 3.500-4.000 con giống mỗi tháng cho khách ở Cần Thơ, Cà Mau, Vĩnh Long, giá 12.000 đồng một con.
Ngoài cung cấp giống, ông còn hướng dẫn kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm cho nông dân. Hàng chục hộ trong vùng tham gia liên kết, nuôi vịt thương phẩm bán vào nhà hàng, khu du lịch, xuất khoảng 2.000 con mỗi tháng.
Giá vịt thương phẩm được ông Phương thu mua 75.000-80.000 đồng một con (900 gram đến một kg). Nhờ thịt dai, ngọt, chắc, vịt trời được nhà hàng ưa chuộng, giá bán lẻ 350.000 đồng mỗi con. Sản lượng hiện chỉ đáp ứng khoảng 30% nhu cầu.
Trong kỹ thuật nuôi, vịt trời thả 55-60 ngày đạt trọng lượng xuất bán. Ở giai đoạn này lông cánh chưa dài, nên vịt không bay khỏi khu nuôi. Tỷ lệ sống đạt khoảng 95%.
Người nuôi phải giữ vịt trên bờ ba ngày đầu, đảm bảo khô ráo, đủ ấm nhưng không cần xông đèn. Khi còn nhỏ, vịt ăn gạo và thức ăn hỗn hợp, sau 15 ngày có thể thả tự nhiên. Với đặc tính hoang dã, sức đề kháng tốt, vịt trời ít bệnh, chi phí nuôi chỉ bằng một phần ba so với vịt thường.
Mỗi con vịt từ lúc nuôi đến khi bán tiêu tốn khoảng 25.000 đồng chi phí giống và thức ăn. Giá thu mua 75.000-80.000 đồng, người nuôi lãi 40.000-50.000 đồng mỗi con. Nhiều hộ trong vùng nhờ nuôi vịt trời đã có thêm nguồn thu nhập ổn định.
Vịt trời trưởng thành ăn lúa, cây chuối, tép, ốc bươu, cá tạp. Để phòng bệnh, ông Phương yêu cầu hộ nuôi phải cách ly, vệ sinh ao sau mỗi vụ. Khu vực nuôi cần rào lưới để tránh vịt bay ra ngoài.
Vịt nuôi khoảng 9 tháng đã sinh sản và kéo dài đến 5 năm. Giai đoạn 3-5 năm tuổi, vịt đẻ tốt nhất, sản lượng trứng cao. Mỗi con mẹ đẻ 11-12 trứng mỗi đợt, cách nhau 1,5-2 tháng. Sau 3-4 ngày, trứng được đưa vào lò ấp, mất 28 ngày để nở. Mỗi ba ngày, ông Phương xuất một mẻ giống 300-400 con.
Nhờ phát triển đàn giống, ông liên kết được nhiều hộ nuôi thương phẩm, tạo chuỗi khép kín từ sản xuất đến tiêu thụ. Mỗi năm, riêng gia đình ông thu lãi hàng trăm triệu đồng từ cung cấp giống và bán thương phẩm.
Theo ông Phương, chìa khóa thành công là kiên nhẫn, nắm vững kỹ thuật ấp trứng, chăm sóc đàn vịt đúng quy trình và có đầu ra ổn định. "Làm nông khó nhất là tìm thị trường. Khi sản phẩm được bao tiêu, nông dân yên tâm đầu tư, gắn bó lâu dài", ông nói.
Ông Trần Ngọc Giang Nam, Phó chủ tịch UBND xã Mỹ Phước, cho biết xã khuyến khích bà con nuôi vịt trời từ năm 2018 sau khi khảo sát mô hình ở tỉnh bạn. Với đặc thù địa phương là vùng trũng, người dân tận dụng được nguồn cá tạp sẵn có làm thức ăn.
"Nhờ chủ động giống, đầu ra ổn định, mô hình mang lại hiệu quả cao, bà con phấn khởi nhân rộng", ông Nam nói.
Chúc Ly