Tuần qua, Newcastle vừa công bố một bản hợp đồng mới. Đó không phải Hugo Ekitike – người lựa chọn Anfield thay vì St. James’ Park, cũng chẳng phải một tiền đạo nổi danh khác nhằm đề phòng Alexander Isak ra đi. Tân binh Newcastle mang về có cái tên rất dài: Sudarshan Gopaladesikan. Thường được gọi là "Sud", người đàn ông 33 tuổi này sẽ đảm nhiệm chức Giám đốc kỹ thuật tại đội bóng Anh.
Danh tiếng của Sud được gây dựng ở Benfica. Không xuất thân rồi làm rạng danh lò đào tạo CLB như tiền đạo Joao Felix hay hậu vệ Ruben Dias, Sud vẫn xứng danh thần đồng. Từng tốt nghiệp và lấy bằng kỹ sư tại Microsoft, sau đó hợp tác với Real Madrid một thời gian ngắn, bước ngoặt đến với Sud khi được Benfica mời về làm việc.
Tại đây, anh như "cá gặp nước", được tạo điều kiện và môi trường toàn diện để phát huy khả năng. Sud là thành viên cốt cán trong việc thành lập Phòng Khoa học Thể thao tại đội bóng Bồ Đào Nha, phục vụ công tác tuyển trạch, trao đổi cầu thủ, chuyển nhượng, phân tích chiến thuật, theo dõi và đánh giá sự phát triển của VĐV.
Lúc đó, Atalanta đang sa sút. Vị trí thứ tám ở Serie A năm 2022 là thứ bậc tệ nhất trong gần một thập kỷ Gian Piero Gasperini dẫn dắt đội. Ở thượng tầng, Giovanni Sartori rời bỏ chiếc ghế giám đốc thể thao để đến Bologna, nơi ông giúp CLB này lần đầu lịch sử dự Champions League và đoạt Cup Quốc gia Italy sau 51 năm.
Chủ sở hữu mới của Atalanta, đứng đầu là Steve Pagliuca, hiểu rõ CLB vùng Lombardy buộc phải cải tổ. Tony D’Amico, người nổi tiếng với khả năng mang về lợi nhuận cho những đội bóng có ngân sách eo hẹp trên thị trường chuyển nhượng, được chọn thay thế Sartori. Ngoài ra, Lee Congerton – người từng làm việc ở Leicester và Celtic – cũng được mang về nhằm tạo thêm "âm hưởng" ngoại quốc và sự mới mẻ cho BLĐ mới của Atalanta.
Xây xong nền móng, giới chủ đội bóng Italy bắt tay vào thực hiện những công việc cụ thể, trong đó ưu tiên thành lập Phòng Dữ liệu và Phân tích. Đây là nhiệm vụ gấp rút, khi "ông bầu" Pagliuca là mẫu người đưa ra quyết định dựa trên các báo cáo, số liệu khách quan, những bằng chứng được phân tích rõ ràng qua văn bản, thay vì đánh giá cảm tích. Thói quen này không chỉ thể hiện trong cuộc sống thường ngày của Pagliuca, mà còn qua cách ông lãnh đạo CLB bóng rổ Boston Celtics. Nhận chỉ thị từ cấp trên, Congerton hiểu rõ mình phải làm gì, bởi ông biết chắc một người vừa vặn với công việc này.
"Nhờ mối quan hệ cá nhân, tôi đã mang cậu ấy từ Benfica về Atalanta", Congerton nói tới Sud. "Thời gian ở Benfica giúp cậu ấy học thêm nhiều kiến thức về bóng đá. Và khi đến đây, cậu ấy giúp tôi có cái nhìn toàn diện hơn về rất nhiều vấn đề chuyển nhượng"
Cụ thể điều đó được thể hiện ra sao? Ở một cuộc hội thảo trong năm nay, Sud đã trình bày dự án vì sao Atalanta ký hợp đồng với Ademola Lookman vào hè 2022. Dù Congerton biết Lookman từ hồi ở Leicester và nghĩ rằng sự đa năng của tiền đạo Nigeria sẽ phù hợp với cách chơi tấn công Gasperini xây dựng, đây vẫn không phải gương mặt quá được kỳ vọng. Lookman từng trôi dạt từ Charlton, Everton, Leipzig, Fulham và Leicester. Việc luân chuyển chỗ ở liên tục khiến thị trường không đánh giá cao Lookman. Giá trị của cầu thủ sinh năm 1997 còn sụt giảm hơn khi Leipzig không còn tin tưởng anh mà chọn Lois Openda làm người thay thế Christopher Nkunku, tiền đạo chuyển sang Chelsea.
Nói cách khác, Lookman, 24 tuổi, chỉ có giá 11,75 triệu USD. Điều này càng khuyến khích Sud chạy dữ liệu, so sánh giữa các giải đấu để đánh giá khả năng thi đấu của Lookman và dự đoán sự phù hợp với lối chơi Atalanta đang dùng. Trái ngược quan điểm thông thường về Lookman, kết quả mô hình cho thấy cầu thủ này là người hay nhất vị trí của mình, khi đặt bên cạnh những ngôi sao khác như Mohamed Salah, Bukayo Saka và Raphinha.
Sau ba năm, giá trị của Lookman đã tăng hơn năm lần khi Atalanta dự định bán anh cho Inter với mức phí 58,7 triệu đô la Mỹ. Con số này phản ánh về 52 bàn thắng và kiến tạo trong ba mùa bóng, cùng chiếc cup Europa League và danh hiệu Cầu thủ hay nhất trận chung kết của Lookman trong buổi tối đã đi vào lịch sử Atalanta. Tại Dublin hôm đó, Lookman lập cú hat-trick siêu phàm để đưa đội bóng đến chức vô địch đầu tiên sau gần 60 năm. Bản thân anh được tưởng thưởng thêm danh hiệu Cầu thủ hay nhất châu Phi 2024.
"Sud là chìa khóa trong kế hoạch phát triển chương trình phân tích thống kê bằng kỹ thuật tiên tiến nhất bây giờ", Pagliuca nói. "Những phân tích này sẽ nâng cao năng lực của chúng tôi trong việc đánh giá cầu thủ để chiêu mộ, cũng như sự chuẩn bị cho mỗi trận đấu. Atalanta đã được hưởng lợi rất nhiều từ nỗ lực của cậu ấy. Chúng tôi biết ơn Sud vì sự nhiệt huyết và động lực mà cậu ấy mang tới cho CLB mỗi ngày".
Một chân sút khác cũng đến Atalanta vào hè 2022 là Rasmus Hojlund, cái tên vô danh từ Sturm Graz, được Congerton và tuyển trạch viên Gabriele Zamagna phát hiện. 24,7 triệu USD cho một cầu thủ tuổi teen, chưa thể hiện được nhiều và cũng chưa chứng minh được khả năng ở Serie A, là cái giá không thường xuất hiện trong sổ sách chi tiêu của một đội bóng tiết kiệm như Atalanta.
Sự bạo dạn chỉ đến nhờ Sud. Chuyên gia này lập bản đồ di chuyển của Hojlund trên sân, rồi chồng lên bức hình miêu tả trực quan về cách tấn công của Atalanta. Gần như ngay lập tức, lóe lên trong ánh mắt ban lãnh đạo đội bóng là sự ngạc nhiên xen lẫn thú vị, khi thấy những chấm tròn đại diện cho tiền đạo Đan Mạch khỏa lấp đầy khéo léo vào đúng khoảng trống, giống như một bức tranh hoàn thiện vừa tìm thấy mảnh ghép.
Cộng thêm sự "mát tay" của HLV Gasperini trong việc phát triển sao mai và tối ưu hóa năng lực cầu thủ, thượng tầng đội bóng Italy quyết định chuyển khoản cho Sturm Graz. Chưa đầy một năm sau, Atalanta bán Hojlund cho Man Utd với số tiền kỷ lục 90,5 triệu USD.
Không chỉ tư vấn cho Gasperini hay những nhà điều hành, Sud còn làm việc trực tiếp với một số cầu thủ, đặc biệt với những người không nói tiếng Italy, để giúp họ hiểu rõ hơn năng lực và thiết kế lịch trình tập luyện phù hợp. Sự gắn kết giữa Sud và các cầu thủ có ý nghĩa lớn trong văn hóa CLB. Vậy nên, Atalanta rất miễn cưỡng để Sud ra đi trong bối cảnh Newcastle cũng cho thấy sự kiên trì.
Ở đội bóng mới, Sud sẽ xây dựng một bộ phận nghiên cứu và phân tích dữ liệu theo hình mẫu của Liverpool. Tầm nhìn Sud hướng đến không chỉ là mô hình hóa cách Newcastle chơi bóng, được xây dựng trên triết lý thi đấu của HLV Eddie Howe, hay viết ra các thuật toán và bộ lọc nhằm tìm kiếm những cầu thủ phù hợp, vấn đề còn nằm ở nhiều khía cạnh khác, như việc chuẩn bị và phân tích một trận đấu mà không làm chệch hướng đi chung của CLB.
Đó còn là việc cá nhân hóa dữ liệu và phân tích cầu thủ để giúp họ phát huy tối đa tiềm năng trong hệ thống của Howe. Ngoài ra, đội bóng cũng muốn có thêm cơ sở nhận định trong việc cho mượn cầu thủ đến đội bóng có lối chơi tương đồng với Newcastle, để họ có thể trở lại St. James’ Park và cống hiến nhiều hơn, hoặc ít nhất là bán được giá tốt hơn.
Khối lượng công việc của Sud là rất lớn khi Newcastle giờ mới thực sự quan tâm đến những con số tưởng chừng khô khan. Nhưng muộn còn hơn không.
Vy Anh