Sau FIFA Club World Cup 2012 - nơi Corinthians dưới trướng Tite hạ Chelsea 1-0 trong trận chung kết để vô địch, chưa từng có thêm một đại diện Nam Mỹ nào thắng các CLB châu Âu ở sân chơi này. Nhưng rồi, chuỗi 13 năm liền dài đằng đẵng ấy cũng chấm dứt, bằng cột mốc lịch sử mà Botafogo tạo nên trước nhà tân vô địch Champions League, PSG.
Năm 1958, cố Tổng thư ký UEFA Henri Delaunay, xuất phát từ thành công của Cup C1 châu Âu non trẻ, đã đề xuất ý tưởng thành lập một giải đấu chính thức, phân tài cao thấp giữa các nhà vô địch châu Âu và Nam Mỹ. CONMEBOL (Liên đoàn Bóng đá Nam Mỹ) nhiệt tình hưởng ứng bằng cách cho ra đời giải đấu tương đương Cup C1 châu Âu là Copa Libertadores. Đó là tiền đề để phiên bản Cup Thế giới các CLB đầu tiên được diễn ra vào năm 1960, mang tên Intercontinental Cup, giữa nhà vô địch châu Âu và nhà vô địch Nam Mỹ.
Vì thế, tiền thân của FIFA Club World Cup, tức Intercontinental Cup (1960-2004) luôn là cuộc phân định thắng thua giữa bóng đá châu Âu và Nam Mỹ. Sau 43 kỳ tổ chức, tỷ số giữa châu Âu trước Nam Mỹ là 21-22.
Các CLB Nam Mỹ luôn coi trọng sức hấp dẫn của giải đấu này, họ thực sự xem đó là chức vô địch thế giới ở cấp CLB và luôn thi đấu máu lửa. Mọi thứ chỉ thay đổi hoàn toàn từ khi FIFA Club World Cup ra đời năm 2000 với việc mở rộng quy mô các đội tham dự. Nhưng từ đó đến nay, qua 20 kỳ sự kiện, Nam Mỹ chỉ có thêm 4 chức vô địch, tất cả đều từ Brazil, Corinthians 2000, Sao Paulo 2005, Internacional 2006 và Corinthians 2012.
FIFA Club World Cup 2025 ban đầu cũng được dự báo là sân chơi cho các đội từ Champions League. Nhưng đến giờ, thực tế đang cho thấy điều ngược lại, khi các đại diện Nam Mỹ, gồm 4 đội Brazil (Botafogo, Flamengo, Palmeiras, Fluminense) và hai Argentina (River Plate, Boca Juniors) đang khởi đầu vượt kỳ vọng, làm sống lại ký ức về thời kỳ hoàng kim của bóng đá Nam Mỹ ở sân chơi này.
Trước trận đấu đầu tiên dẫn dắt Real và cũng là trận ra quân ở FIFA Club World Cup 2025 - trận hòa Al Hilal 1-1, tân HLV Xabi Alonso nói: "Chúng ta thường quá tập trung vào châu Âu, và nghĩ rằng ngoài đó chẳng có gì đáng kể. Chúng ta đã lầm. Các đội Brazil như Palmeiras, Botafogo, Flamengo và Fluminense đều rất khó nhằn. Giải đấu này là cơ hội để chúng ta nhìn nhận lại vị trí của mình".
HLV Pep Guardiola thì nhận định FIFA Club World Cup 2025 là cơ hội để các đội từ các châu lục đối đầu, mang đến sự đa dạng về lối chơi và trải nghiệm văn hóa bóng đá. "Chúng tôi sẽ đối mặt với những quan niệm khác nhau về lối chơi, các loại cầu thủ và văn hóa đa dạng. Điều này mang ý nghĩa tích cực," ông nói.
Những lời nhận xét của Alonso và Guardiola không chỉ là sự công nhận mà còn là lời cảnh báo cho các đội châu Âu về sức mạnh của các đối thủ ngoài lục địa già. Và quả thực, bóng đá Nam Mỹ đang thật sự thách thức châu Âu.
Cho đến trước trận thua sát nút 1-2 sáng nay của Boca Juniors trước Bayern, các đại diện Nam Mỹ đều từ hòa cho tới thắng ở hành trình trên đất Mỹ. Trong "cuộc chiến tay đôi" với các đội châu Âu, Nam Mỹ hiện có hai thắng, ba hòa và một thua. Nổi bật là những trận thắng của Botafogo trước PSG (1-0) và Flamengo trước Chelsea (3-1).
Tại sân Rose Bowl ở Los Angeles, Botafogo chơi hoàn hảo trước một PSG ít nhiều chủ quan vì vừa thắng Atletico 4-0 ngày ra quân. CLB Brazil phong tỏa các liên kết quanh Vitinha, khiến PSG chỉ tạo ra vài pha bóng nguy hiểm lẻ tẻ từ Desire Doue và Khvicha Kvaratskhelia, nhưng không hiệu quả. Khi HLV Luis Enrique tung Fabian Ruiz và Nuno Mendes vào sân ở hiệp hai, Botafogo đã không còn e ngại nhà vô địch châu Âu.
HLV người Bồ Đào Nha Renato Paiva của Botafogo không giấu được niềm tự hào sau chiến thắng này. Ông nói: "Chúng tôi đã hạ gục PSG bằng chính thứ vũ khí của họ. Bí quyết nằm ở chất lượng cầu thủ và các trợ lý người Brazil của tôi. Chúng tôi đã cho thấy bản lĩnh của mình". Enrique thì thừa nhận Botafogo là "đối thủ khó nhất" mà PSG đụng phải từ đầu mùa này.
Trong khi đó, Flamengo, với đội hình dày dạn kinh nghiệm, mang phong cách châu Âu với những cái tên như Danilo hay Jorginho và được cựu cầu thủ Atletico Madrid Filipe Luis dẫn dắt – đã không hề nao núng, giữ vững thế trận, rồi thắng ngược Chelsea 3-1. Hầu hết diễn biến trận đấu tại Philadelphia đều nằm trong tầm kiểm soát của Flamengo. Họ nhập cuộc với tốc độ chóng mặt, gây áp lực tầm cao, cướp bóng và liên tục tạo ra sức ép lên đối thủ.
Bàn thua sớm không khiến Flamengo từ bỏ cách chơi. Filipe Luis táo bạo rút De Arrascaeta - người dẫn dắt lối chơi nhưng đá mờ nhạt - khỏi sân, và tung Bruno Henrique vào. Bruno lập tức tỏa sáng với một bàn thắng, một kiến tạo và được bầu chọn là cầu thủ hay nhất trận. Danilo, giờ đây là một trung vệ dày dạn kinh nghiệm, cũng ghi bàn từ một quả phạt góc. Người đặt dấu chấm hết là Wallace Yan, một tiền đạo khác từ băng ghế dự bị.
Ngọn cờ đầu Brazil
Số lượng áp đảo của các đại diện đến từ riêng nền bóng đá Brazil từng là chủ đề gây tranh cãi của FIFA Club World Cup 2025. Nhưng giải đấu đã quyết định xét duyệt năng lực để tuyển chọn các đội tham dự trong vòng 4 năm trước đó, và bóng đá Brazil cấp độ CLB đã quá mạnh trong thời gian này.
"Giữa Argentina và châu Âu vẫn còn khoảng cách, nhưng các đội Brazil thì đã ngang tầm", HLV Boca Miguel Angel Russo nói. Và thực tế cho thấy, trong khi Argentina thống trị ở cấp độ đội tuyển, thì các CLB Brazil đang trở thành đầu tàu giúp bóng đá Nam Mỹ lấy lại ánh hào quang đã mất vì sự càn quét của châu Âu từ 2013.
4 trong số 5 trận chung kết gần đây của giải đấu số 1 cấp CLB Nam Mỹ, tức Copa Libertadores, là cuộc nội chiến giữa các đội bóng Brazil. Flamengo vô địch năm 2022. Fluminense lên ngôi năm 2023, trước khi Botafogo giành cup 2024. Mỗi đội đã giành vé đến FIFA Club World Cup theo những con đường như thế.
Không chỉ những chiến thắng, mà ngay cả các trận hòa của các đội Nam Mỹ trước những đại diện châu Âu cũng không kém phần kịch tính. Tại New Jersey, Palmeiras chơi áp đảo khi hòa Porto 0-0. Ở Miami, Boca suýt gây sốc khi có lúc dẫn trước Benfica 2-0, nhưng sự tỏa sáng từ các lão tướng Angel Di Maria và Nicolas Otamendi đã giúp đội bóng Bồ Đào Nha thoát hiểm.
Đặc biệt, trận Fluminense hòa Dortmund 0-0 tại New Jersey lại là minh chứng rõ nét cho sự cân bằng giữa Nam Mỹ và châu Âu. Fluminense, dù chỉ đứng thứ sáu tại giải VĐQG Brazil, đã áp đảo Dortmund – đội xếp thứ tư Bundesliga mùa trước – trong nhiều thời điểm. Thủ thành Gregor Kobel xuất sắc cứu Dortmund khỏi thất bại, còn HLV Niko Kovac không tiếc lời khen: "Người châu Âu đôi khi nghĩ rằng bóng đá chỉ diễn ra ở đây, nhưng Nam Mỹ cũng chơi thứ bóng đá tuyệt vời. Fluminense có kinh nghiệm, kiểm soát bóng tốt và sở hữu hàng công xuất sắc".
Tiền đạo German Cano, người hùng của Fluminense ở Copa Libertadores 2023, tự tin tuyên bố: "Giải VĐQG Brazil là một trong những giải đấu hàng đầu thế giới. Chúng tôi không quá khác biệt so với các đội châu Âu. Mọi thứ rất sít sao, và điều đó thể hiện rõ trên sân". Đồng đội của Cano, Jhon Arias bổ sung: "Dortmund là thế lực ở châu Âu, từng là á quân Champions League. Chúng tôi tôn trọng họ, nhưng chúng tôi biết mình đủ khả năng chiến thắng".
Những phát biểu này cho thấy sự tự tin và bản lĩnh của các đội Nam Mỹ, vốn được rèn giũa trong môi trường cạnh tranh khốc liệt của bóng đá nơi đây. Có thể, châu Âu cuối cùng vẫn sẽ thắng thế trước Nam Mỹ ở FIFA Club World Cup 2025 này, nhưng trên hành trình ấy, họ sẽ vấp phải một sự kháng cự đầy mạnh mẽ.
Hoàng Thông