Giải Thiên Thiên Tượng Kỳ cuối tháng 12, có tiền thưởng cho nhà vô địch là 450.000 tệ (hơn 1,5 tỷ đồng). Chức vô địch thuộc về kỳ thủ 20 tuổi, Vương Vũ Bác, và anh nhận tổng cộng hơn 1,8 tỷ đồng.
Đây là mức thưởng lớn cho một giải cờ tướng, vì thế các cao thủ sẽ cố gắng góp mặt để tranh tiền thưởng cao, đặc biệt là khi những kỳ vương như Vương Thiên Nhất, Trịnh Duy Đồng, Triệu Hâm Hâm hay Uông Dương đã bị cấm thi đấu trọn đời. Đó là chưa kể còn 40 cao thủ khác đã phải nhận những án phạt khác nhau, khiến những kỳ thủ còn lại càng có thêm cơ hội giành giải.
Tuy nhiên, giải vẫn vắng nhiều kỳ thủ danh tiếng, dù chưa bị trừng phạt. Danh sách cao thủ góp mặt gồm Vu Ấu Hoa, Từ Thiên Hồng, Đào Hán Minh, Hứa Văn Chương, Mạnh Phồn Duệ, Vương Vũ Bác, Lưu Bách Hoành, Dương Thế Triết, Mạc Tử Kiện, Tưởng Dung Băng hay Tưởng Minh Thành.
Trong nhóm này, Ấu Hoa, Thiên Hồng và Hán Minh thuộc nhóm Đặc cấp đại sư nhưng đã trên dưới 60 tuổi. Còn những người còn lại là Đại sư trở xuống, đều sinh từ năm 2000. Nhóm cao thủ lứa 1980, 1990 không xuất hiện.
Điều này dấy lên nghi vấn rằng nhóm cao thủ chưa bị công khai vi phạm, sớm muộn cũng sẽ bị trừng phạt. Theo bà Cái Hồng Diễm - Thư ký Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật của Trung tâm kỳ bài, thuộc Tổng cục Thể thao Trung Quốc - còn nhiều cao thủ cờ tướng đang bị điều tra nhưng chưa công bố danh tính. Chắc chắn sẽ có một đợt công khai thứ ba dành cho những kỳ thủ nhúng chàm.
Đợt đầu tiên diễn ra tháng 9/2024, với kỳ thủ số một Vương Thiên Nhất và Vương Dược Phi bị cấm trọn đời và tước danh hiệu Đặc cấp đại sư.
Đợt thứ hai công bố hôm 12/1, với Trịnh Duy Đồng, Hâm Hâm và Uông Dương bị cấm trọn đời. Chưa kể những Đặc cấp đại sư như Mạnh Thần, Hác Kế Siêu, Tôn Dũng Chinh, Lục Vĩ Thao hay Vương Khuếch phải nhận các mức cấm khác nhau.
Trong Top 32 kỳ thủ Trung Quốc, chỉ có 9 Đặc cấp đại sư chưa bị trừng phạt, là Tưởng Xuyên, Hứa Ngân Xuyên, Hồng Trí, Lữ Khâm, Thân Bằng, Tạ Tĩnh, Hứa Quốc Nghĩa, Từ Siêu và Triệu Quốc Vinh.
Trong đó, Ngân Xuyên, Quốc Vinh và Lữ Khâm gần như đã giải nghệ, nên có thể hiểu vì sao họ không dự giải Thiên Thiên Tượng Kỳ. Những người còn lại đang chịu nhiều nghi vấn.
Theo nhà báo cờ tướng nổi tiếng Lý Vi Ngao, có vài Đặc cấp đại sư đã phải tham gia quá trình xét xử, nhưng chưa bị nêu tên. Trong 9 Đặc cấp đại sư kể trên, sẽ có nhiều hơn một người bị trừng phạt.
Kỳ thủ hai lần vô địch Trung Quốc, Liễu Đại Hoa cũng từng nói rằng "không cao thủ cờ tướng nào an toàn" sau bê bối mua bán độ này. Sự việc đã kéo dài hơn 10 năm, tại nhiều giải đấu tầm cỡ toàn quốc. Những hành vi đó đã thành "quy tắc ngầm" trong làng cờ Trung Quốc, đến nay mới bị phanh phui.
Vương Khuếch từng làm dậy sóng kỳ đàn năm 2020 với chức vô địch cá nhân quốc gia, dù trước đó hiếm khi góp mặt ở các giải lớn. Tại giải đồng đội thế giới sau đó, anh cùng Thiên Nhất góp mặt, lần đầu khiến Trung Quốc mất thế thống trị vào tay Việt Nam.
Khi đó, Thiên Nhất đứng đầu, Vương Khuếch chỉ đứng thứ 7. Xét vị trí của hai kỳ thủ, Trung Quốc đạt 8 vị trí. Còn Nguyễn Thành Bảo và Lại Lý Huynh lần lượt đứng thứ ba và tư, giúp tổng bậc của Việt Nam là 7, cao hơn Trung Quốc nên vô địch.
Hôm 12/1, Vương Khuếch bị cấm thi đấu 7 năm, 6 tháng, và cũng bị tước danh hiệu Đặc cấp đại sư. Mức phạt này nhẹ hơn so với Thiên Nhất, Duy Đồng và Hâm Hâm.
Năm 2020 khi Vương Khuếch đăng quang, anh thắng Duy Đồng ở bán kết và Hâm Hâm ở chung kết. Nhiều người đã nghi ngờ anh mua độ từ Duy Đồng và Hâm Hâm. Và hành vi bán độ có thể bị xử lý nghiêm trọng hơn mua độ.
Bà Cái cho biết sai phạm của các kỳ thủ diễn ra trong giai đoạn 2012-2023. Giải cá nhân toàn quốc thời này cũng có nhiều điểm nghi vấn.
Năm 2012, Thiên Nhất vô địch với 5 ván thắng, 6 hòa, giành 16 điểm (thắng 2 điểm, hòa 1 điểm). Hồng Trí và Ngân Xuyên lần lượt về nhì và ba với 15 điểm. Ở ván cuối, Thiên Nhất thắng Tôn Dật Dương, vừa đủ điểm để đăng quang. Dật Dương đã bị cấm thi đấu 7 năm và tước danh hiệu Đặc cấp đại sư.
Một năm sau, Tạ Tĩnh lên ngôi, còn Thiên Nhất chỉ về nhì. Ở vòng cuối, Tạ Tĩnh thắng Tưởng Xuyên, vừa đủ điểm đăng quang. Do Tạ Tĩnh và Tưởng Xuyên đều vắng mặt trong những giải lớn gần đây, họ có thể nằm trong nhóm bị phong sát.
Năm 2014, Duy Đồng thắng Thiên Nhất trong trận chung kết. Dựa trên hiềm khích giữa hai kỳ thủ này, khó có thể xảy ra mua bán độ.
Năm 2015, Duy Đồng đăng quang lần thứ hai nhờ thắng Vũ Tuấn Cường và Triệu Hâm Hâm, lần lượt ở bán kết và chung kết. Cũng ở nhánh này, Vương Thiên Nhất thua Chung Thiểu Hồng ở vòng 1/8, Thiểu Hồng lại thua Tạ Tĩnh ở tứ kết, còn Tạ Tĩnh dừng bước trước Tuấn Cường.
Năm 2016, Thiên Nhất đòi lại chức vô địch, khi thắng Duy Đồng ở chung kết. Tại bán kết, Thiên Nhất thua Hâm Hâm ván đầu, nhưng thắng ván thứ hai để cân bằng tỷ số. Trong loạt tie-break, Thiên Nhất thắng Hâm Hâm để vào chung kết. Hâm Hâm sau này từng khai với cảnh sát rằng anh chỉ bán độ chứ không mua, và đã bán một ván đấu giá 200.000 tệ (700 triệu đồng).
Năm 2017, Từ Siêu "nhận được món quà lớn" từ Tưởng Xuyên ở bán kết. Trong thế mã chống pháo và hai tốt, Tưởng Xuyên mắc sai lầm nghiêm trọng ở nước 64 (mã 6 thoái 8), mà lẽ ra phải đi mã 6 tấn 4 để giữ cờ ở thế cân bằng. Tại chung kết, Từ Siêu lần đầu đăng quang khi thắng Thiên Nhất, nhưng danh hiệu của anh cũng để lại nhiều nghi vấn.
Năm 2018, Đại sư Trần Hoằng Thịnh gây bất ngờ khi lần lượt hạ Thiên Nhất, Duy Đồng và Hâm Hâm để vào chung kết, nhưng lại thua Uông Dương ở trận cuối. Một năm sau, Uông Dương tái ngộ Thiên Nhất ở chung kết, nhưng thua vì để hết thời gian. Uông Dương đã bị cấm trọn đời, còn Hoằng Thịnh chưa bị nêu tên.
Dựa trên những kết quả đáng ngờ và sự im tiếng gần đây, Từ Siêu, Tạ Tĩnh, Tưởng Xuyên và thậm chí cả Hồng Trí cũng có thể sẽ bị trừng phạt.
Xuân Bình