Dấu hiệu nào cảnh báo gan nhiễm mỡ gây viêm?

Trả lời:

Thừa cân, béo phì kéo dài là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD). Người bệnh viêm gan virus, ít vận động, ăn nhiều đường và chất béo bão hòa, bị đái tháo đường, rối loạn lipid máu, hội chứng chuyển hóa... có nguy cơ cao gan nhiễm mỡ.

Khi dư thừa năng lượng, chất béo, nhất là triglycerid, tích tụ trong tế bào gan. Lâu dần, lượng mỡ lớn gây stress oxy hóa, tổn thương tế bào gan, kích hoạt phản ứng viêm và xơ hóa, từ đó dẫn tới viêm gan do gan nhiễm mỡ, xơ gan, ung thư gan nếu không điều trị kịp thời.

Viêm gan siêu vi và viêm gan do nhiễm mỡ khác nhau. Viêm gan siêu vi thường biểu hiện triệu chứng rõ ràng như mệt mỏi, vàng da, nước tiểu sẫm màu... Viêm gan do gan nhiễm mỡ thường diễn tiến âm thầm, khó nhận biết nếu không thực hiện các phương pháp xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh.

Bạn bị gan nhiễm mỡ nên khám sức khỏe định kỳ tại các cơ sở y tế có chuyên khoa tiêu hóa, nhất là khi cảm thấy mệt mỏi kéo dài, suy giảm năng lượng, chán ăn, đầy bụng, đau tức nhẹ vùng hạ sườn phải... Tùy trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định kiểm tra men gan (ALT, AST) để xác định tổn thương viêm ở gan, chỉ số FIB-4, APRI dự báo mức độ xơ hóa gan dựa trên xét nghiệm sinh hóa, siêu âm đo đàn hồi mô gan để đánh giá mức độ viêm và xơ gan không xâm lấn. Trong một số trường hợp, bác sĩ chỉ định chụp cộng hưởng từ hoặc sinh thiết gan để xác định chính xác mức độ tổn thương vi thể trong gan.

Để ngăn ngừa gan nhiễm mỡ tiến triển viêm gan, người bệnh cần thay đổi lối sống tích cực. Giảm 5-10% trọng lượng cơ thể có thể giúp giảm mỡ gan, cải thiện tình trạng viêm, xơ hóa. Thay đổi chế độ ăn uống gồm áp dụng chế độ ăn ít calo, chế độ ăn Địa Trung Hải giàu chất béo không bão hòa đơn có thể tăng hiệu quả giảm mỡ gan, cải thiện độ nhạy insulin. Duy trì tập luyện 150 phút mỗi tuần như đi bộ nhanh, đạp xe, bơi lội... góp phần giảm cân và giảm mỡ. Các bài tập aerobic và sức bền cũng được khuyến nghị giúp giảm tình trạng gan nhiễm mỡ. Tập luyện cường độ cao ngắt quãng (HIIT) vừa tăng sức bền vừa tăng tỷ lệ trao đổi chất.

TS.BS Vũ Trường Khanh
Trưởng khoa Tiêu hóa
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội