Ngày 24/6, Quốc hội thảo luận về dự thảo Nghị quyết xử lý nguồn thu hồi nợ các chương trình tín dụng chính sách do ngân sách cấp đã hết thời gian thực hiện tại Ngân hàng Chính sách xã hội.
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho hay từ năm 2008 đến 2017, ngân sách đã cấp gần 6.070 tỷ đồng cho Ngân hàng Chính sách xã hội. Số tiền này được dùng cho vay nhà ở, hỗ trợ đồng bào dân tộc thiểu số và huyện nghèo xuất khẩu lao động, với thời hạn vay 5-15 năm.
Tính tới cuối tháng 4, Ngân hàng Chính sách xã hội đã thu hồi trên 3.144 tỷ đồng, dư nợ còn hơn 2.924 tỷ và dự kiến tới 2035 sẽ thu xong.
Giải trình, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết toàn bộ số tiền gốc gần 6.070 tỷ đồng ngân sách rót cho Ngân hàng Chính sách xã hội để cho vay được đảm bảo 100% và "không để xảy ra thất thoát đồng vốn ngân sách". Tỷ lệ nợ xấu các khoản vay này hiện là 2,68%, đã được trích lập dự phòng rủi ro. Vì thế, ngay cả trường hợp không thu hồi và mất toàn bộ số nợ xấu, khoản tiền này cũng đã được trích lập dự phòng rủi ro.
"Chúng ta yên tâm vì hiện dư nợ của Ngân hàng Chính sách rất thấp, dưới 1% so với các ngân hàng thương mại", ông Thắng nói, thêm rằng các khoản vay của ngân hàng được chính quyền địa phương giám sát chặt chẽ.
"Hầu như địa bàn kiểm soát chặt nợ xấu, thống kê này là cực kỳ chính xác. Ngày xưa có thể hạch toán bằng tay, con số thế này thế kia chứ giờ công nghệ thông tin, ngân hàng giờ không thể giấu được", ông nói thêm.
Chưa kể, việc tiếp tục chương trình cho vay nhà ở xã hội, hỗ trợ hộ nghèo sẽ càng có ý nghĩa khi tới đây các địa phương triển khai mô hình chính quyền hai cấp, bỏ cấp huyện.
Theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, nhu cầu vay vốn từ chương trình là rất lớn, lên tới 31.727 tỷ đồng, trong khi nhu cầu vốn ngân sách cần bố trí khoảng 16.727 tỷ. Do đó, ngân hàng này kiến nghị tiếp tục được dùng nguồn vốn trên cho các chương trình tín dụng chính sách do Nhà nước cấp đã hết thời hạn thực hiện để thực hiện cho vay nhà ở xã hội.
Trên cơ sở đó, Chính phủ đề xuất cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội tiếp tục dùng toàn bộ số tiền ngân sách đã cấp cho các chương trình trên, tức gần 6.070 tỷ đồng (gồm số tiền nợ đã thu hồi) để cho vay các chương trình tín dụng tại ngân hàng này. Thủ tướng sẽ quyết mức phân bổ cụ thể với nguồn vốn thu hồi nợ dựa trên nhu cầu thực tế, ưu tiên bố trí vốn cho vay phát triển kinh tế xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Góp ý thảo luận trước đó, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng cần có chính sách tiếp tục cho vay, cũng như cân nhắc đối tượng cho vay phù hợp. Cùng với đó, Chính phủ cần lưu ý tỷ lệ nợ quá hạn, đảm bảo không vượt quá 3%, tránh những trường hợp sử dụng sai mục đích, không có khả năng thu hồi vốn.
Đây cũng là lưu ý của Ủy ban Kinh tế và Tài chính khi thẩm tra nội dung này. Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính Phan Văn Mãi, việc ngân sách tiếp tục rót vốn cho các chương trình này là cần thiết. Các ý kiến đồng tình cho Ngân hàng Chính sách xã hội được dùng số vốn gần 6.070 tỷ đồng để cho vay các chương trình tín dụng của nhà băng này.
Tuy nhiên, cơ quan thẩm tra lưu ý Chính phủ cần rà soát và chịu trách nhiệm về tính chính xác của số liệu, tình hình cho vay và thu hồi nợ. Số tiền ngân sách cấp cho các chương trình tín dụng phải đảm bảo sử dụng đúng, không để xảy ra trục lợi, thất thoát, lãng phí, tiêu cực.
Theo báo cáo của Chính phủ, chương trình tín dụng chính sách đã giúp 1,1 triệu hộ nghèo, cận nghèo và đồng bào dân tộc thiểu số tiếp cận được nguồn vốn. Đã có gần 400.000 lượt đồng bào được vay vốn cải thiện cuộc sống, hơn 11.000 người được vay vốn đi xuất khẩu lao động, gần 700.000 lượt được thực hiện vay làm nhà ở xã hội và hơn 700.000 căn nhà được xây dựng.
Dự kiến, Quốc hội biểu quyết thông qua dự thảo nghị quyết này vào ngày 27/6.
Anh Minh