Sáng 20/12 tại Hà Nội, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Diễn đàn quốc gia phát triển Kinh tế số và xã hội số lần thứ 3 với “Phát triển kinh tế số, xã hội số toàn diện, bao trùm - Đạt mục tiêu tăng trưởng GDP hai con số giai đoạn 2026-2030”.
Việt Nam đang bước vào giai đoạn tăng tốc chiến lược để trở thành quốc gia thu nhập cao trong những thập niên tới. Trong hành trình đó, kinh tế số và xã hội số không còn là lựa chọn mà là con đường tất yếu, là động lực cốt lõi của đổi mới mô hình phát triển.
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng kinh tế số của Việt Nam vẫn chủ yếu là số hóa các hoạt động cũ. Dù tỷ trọng kinh tế số trong GDP tăng nhanh nhưng giá trị gia tăng nội địa còn thấp, phụ thuộc nhiều vào các nền tảng xuyên biên giới. Nhiều doanh nghiệp nhỏ và vừa chưa thực sự tham gia vào chuỗi giá trị số.
Vì vậy, nhiệm vụ của giai đoạn tới, theo Bộ trưởng, không chỉ là làm nhiều hơn mà phải làm sâu hơn, tạo ra giá trị gia tăng nhiều hơn, đột phá hơn. Làm sao kiến tạo được không gian phát triển mới, nơi dữ liệu, AI, nền tảng số, doanh nghiệp số và công dân số cùng trở thành động lực tăng trưởng.
Để đạt được các mục tiêu nói trên, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói cần thực hiện 5 nhiệm vụ quan trọng.
Thứ nhất, kiến tạo một cấu trúc nền kinh tế số quốc gia thay vì số hóa rời rạc từng lĩnh vực.
Thứ hai, coi dữ liệu, AI, năng lực tính toán là năng lực sản xuất nền tảng của nền kinh tế số, không chỉ là công cụ hỗ trợ.
Thứ ba, chuyển từ chính phủ điện tử (số hóa thủ tục) sang nhà nước điều hành dựa trên dữ liệu và mô hình dự báo.
Về số hoá, hiện cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư đã có 107 triệu dữ liệu công dân, kết nối với 15 bộ ngành và 34 địa phương, tiếp nhận 2,1 tỷ lượt yêu cầu xác thực. Trong đó, ứng dụng VNeID có 67 triệu tài khoản định danh điện tử, tích hợp 50 tiện ích…. Tuy nhiên, nếu nhìn vào thực chất, chúng ta mới ở giai đoạn xây nền móng bước đầu của nền kinh tế dữ liệu.
Thứ tư, phát triển thị trường số quốc gia lấy doanh nghiệp làm trung tâm, phải chuyển từ hỗ trợ doanh nghiệp chuyển đổi số sang tạo thị trường số.
Ghi nhận, chuyển đổi số hiện đã và đang được các doanh nghiệp triển khai mạnh mẽ, gặt hái được nhiều ích lợi. Song, bức tranh chung theo các chuyên gia vẫn còn rời rạc, chưa khai phá được hết công dụng của AI, dữ liệu lớn…
Dù đã đặt AI ở vị trí ưu tiên chiến lược song chỉ mới 22% doanh nghiệp đưa được AI vào vận hành thực tế. Điều này phản ánh thực trạng AI hiện nay mới chủ yếu được tiếp cận như một dự án công nghệ, thay vì là một phần của hệ thống vận hành trải nghiệm tổng thể. Do đó, doanh nghiệp cần phải ứng dụng AI trong một bức tranh kinh doanh tổng thể, cũng như trong một môi trường kinh tế chung (không còn đơn lẻ).
Cuối cùng, Bộ trưởng nhấn mạnh cũng cần xây dựng xã hội số lấy con người làm trung tâm và niềm tin số làm nền tảng.
“Kinh tế số và xã hội số không chỉ là câu chuyện của công nghệ mà là câu chuyện của tái cấu trúc phát triển, tái thiết niềm tin và tái định vị vai trò nhà nước, doanh nghiệp và người dân trong kỷ nguyên số. Với dữ liệu làm nền tảng, chúng ta có đủ điều kiện để chuyển đổi thành công mô hình tăng trưởng”, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nói.