Yêu cầu bồi thường thiệt hại vật chất, tinh thần do oan sai gây ra
Liên quan đến vụ việc vợ chồng ông Nguyễn Văn Võ (61 tuổi, trú tại xã Đắk Búk So, huyện Tuy Đức, Đắk Nông) và vợ là bà Nguyễn Thị Thưởng (62 tuổi) khởi kiện Tòa án nhân dân (TAND) huyện Tuy Đức việc Bồi thường thiệt hại theo Luật trách nhiệm bồi thường thiệt hại của nhà nước, do để xảy ra việc oan sai từ 6 năm trước.
Ông Võ đã khởi kiện đòi bồi thường 28,6 tỷ đồng, sau đó, thương lượng rút xuống còn hơn 22,5 tỷ đồng.
Vợ chồng ông Võ yêu cầu TAND huyện Tuy Đức bồi thường thiệt hại về cà phê, hồ tiêu, cây sưa đỏ… gần 22 tỷ đồng; tổn thất tinh thần của 2 vợ chồng hơn 320 triệu đồng; chi phí thuê luật sư hơn 280 triệu đồng.
Ông Võ cho rằng, trong khoảng thời gian ông bị tạm giam 215 ngày và vợ bị cấm đi khỏi nơi cư trú dẫn đến vườn cây 6ha của gia đình không có người chăm sóc nên gây thiệt hại nặng nề.
Tòa bác bồi thường thiệt hại cây trồng
TAND tỉnh Đắk Nông mở phiên xét xử sơ thẩm vào tháng 11 vừa qua. Hội đồng xét xử phiên tòa nhận định, theo quy định tại Điều 7 Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước, điều kiện để được bồi thường phải có mối quan hệ nhân quả giữa thiệt hại thực tế với hành vi do người tiến hành tố tụng trong vụ án hình sự gây ra.
Cũng theo Hội đồng xét xử, TAND tỉnh Đắk Nông, nghĩa vụ chứng minh thiệt hại thực tế trong trường hợp này thuộc về nguyên đơn nhưng trong quá trình giải quyết vụ án, vợ chồng ông Võ không cung cấp được chứng cứ chứng minh mối quan hệ nhân quả này.
Đồng thời, đối với các khoản yêu cầu bồi thường mức thu nhập bị giảm sút, bị mất đối với cây trồng phải đưa ra được các tài liệu, chứng cứ chứng minh nhưng nguyên đơn không cung cấp được.
Phía TAND tỉnh Đắk Nông nhận định thêm, trong khoảng thời gian ông Võ bị tạm giam, bà Thưởng vẫn sinh sống tại địa phương và vẫn đảm bảo được việc canh tác vườn rẫy hoặc có thể thuê người chăn sóc vườn rẫy. Đây là tài sản chung và bà Thưởng phải có nghĩa vụ duy trì, chăm sóc, tôn tạo, bảo quản tài sản chung theo quy định của Luật hôn nhân gia đình.
Do đó, Hội đồng xét xử khẳng định không có căn cứ để chấp nhận đối với các yêu cầu này của nguyên đơn.
Đối với thiệt hại do thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút, TAND tỉnh Đắk Nông xét thấy đây là yêu cầu phù hợp thực tế. Vì vậy, đối với 215 ngày bị tạm giam ông Võ sẽ được bồi thường thu nhập mức 250.000 đồng/ngày.
Hội đồng xét xử đồng ý với mức bồi thường tinh thần cho ông Võ mức hơn 125 triệu đồng và bà Thưởng hơn 80 triệu đồng.
TAND tỉnh Đắk Nông tuyên buộc phía TAND huyện Tuy Đức bồi thường tổng cộng hơn 312 triệu đồng cho vợ chồng ông Võ. Bác yêu cầu khởi kiện hơn 22,2 tỷ đồng bồi thường thiệt hại về tài sản.
Với mức bồi thường này, vợ chồng ông Võ không đồng ý và đã kháng cáo lên TAND cấp cao tại TPHCM.
Theo ông Võ, việc ông bị kết án 2 năm tù giam và vợ bị kết án 2 năm tù treo dẫn đến những tổn thất về tinh thần, vật chất lớn và mức bồi thường hơn 300 triệu đồng là không tương xứng.
"Tôi kháng cáo với mong muốn tòa cấp cao xem xét toàn bộ vụ án, những mất mát về vật chất, sức khỏe của chúng tôi phải được bồi thường hợp lý. Sau nhiều năm theo đuổi vụ án, vợ chồng tôi quá mệt mỏi, nhưng không thể bỏ cuộc", ông Võ nói.
Năm 2008, vợ chồng ông Võ sang nhượng cho hai người phụ nữ một lô đất với diện tích 400m2, giá 100 triệu đồng và giao dịch bằng giấy viết tay.
Năm 2016, người mua đất yêu cầu vợ chồng ông Võ làm thủ tục chuyển nhượng diện tích đất trên cho một người lạ nên ông Võ không đồng ý ký chuyển nhượng.
Do đó, người phụ nữ này đã làm đơn khởi kiện vợ chồng ông Võ.
Tháng 4/2018, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Tuy Đức ban hành quyết định khởi tố vụ án về tội Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản và khởi tố bị can đối với vợ chồng ông Võ.
Tháng 10/2018, TAND huyện Tuy Đức mở phiên tòa sơ thẩm, tuyên phạt ông Võ 2 năm tù giam, bà Thưởng 2 năm tù treo.
Đến tháng 1/2019, TAND tỉnh Đắk Nông mở phiên tòa phúc thẩm xét xử vụ án và tuyên hủy toàn bộ bản án, điều tra lại.
Quá trình điều tra lại, vì không tìm được chứng cứ chứng minh hành vi phạm tội, Công an huyện Tuy Đức đã ban hành quyết định đình chỉ điều tra vụ án, bị can đối với vợ chồng ông Võ.
Ngày 5/6/2020, TAND huyện Tuy Đức đã tổ chức buổi lễ công khai xin lỗi, phục hồi danh dự đối với ông Nguyễn Văn Võ và bà Nguyễn Thị Thưởng. Sau đó, vợ chồng ông Võ tiếp tục có đơn khởi kiện yêu cầu bồi thường thiệt hại do oan sai.