Trong kỷ nguyên của Instagram và TikTok, "van life" - lối sống tối giản trong một chiếc xe van - đã trở thành giấc mơ của nhiều người yêu thích tự do, lãng mạn và khám phá những vùng đất hoang sơ.
Gabby Petito, blogger 22 tuổi từ New York, cùng bạn trai Brian Laundrie, 23 tuổi, bắt đầu chuyến phiêu lưu được lên kế hoạch tỉ mỉ vào ngày 4/7/2021. Họ cải tạo chiếc Ford Transit màu trắng thành nhà di động, với mục tiêu khám phá các công viên quốc gia phía Tây nước Mỹ trong 4 tháng.
Kênh YouTube và tài khoản Instagram của họ tràn ngập nội dung về những chuyến đi bộ đường dài và cảnh vật hùng vĩ, khắc họa hình ảnh một cặp đôi hoàn hảo đang tận hưởng sự tự do tuyệt đối.
Nhưng cuộc sống du mục không hề thơ mộng như những bức ảnh hay video được chỉnh sửa.
Mâu thuẫn trên đường
Ngày 12/8/2021, cảnh sát tại thành phố Moab, bang Utah nhận được cuộc gọi 911 báo cáo về cuộc cãi vã dữ dội giữa Gabby và Brian. Người gọi nói rằng nhìn thấy Brian đánh bạn gái.
Khi cảnh sát chặn chiếc xe van ở gần lối vào Công viên quốc gia Arches, Gabby giải thích vụ việc với đôi mắt sưng húp và nước mắt giàn giụa. Cô kể đã cố gắng xoa dịu Brian đang gặp căng thẳng về công việc và hành trình đi lại. Brian liên tục hét lên "Im miệng" khiến cô mất bình tĩnh, tát vào mặt bạn trai đôi lần.
Anh ta giận dữ bóp cằm cô, để lại vệt đỏ. Nhưng Gabby nói Brian không đánh mình.
Cảnh sát đã phân loại vụ việc là "hành vi gây mất trật tự" thay vì bạo hành. Họ quyết định không bắt giữ ai mà chỉ yêu cầu hai người tách nhau ra một đêm theo chính sách của địa phương. Gabby được phép ngủ lại trong xe van, còn Brian được đưa đến khách sạn.
Quyết định này, theo nhiều chuyên gia và gia đình Gabby, đã bỏ lỡ cơ hội cứu mạng cô gái trẻ.
Mất tích bí ẩn
Sau sự cố ở Moab, cặp đôi tiếp tục hành trình, nhưng liên lạc giữa Gabby với gia đình dần thưa thớt.
Ngày 27/8, mẹ Gabby nhận được tin nhắn lạ từ điện thoại của con: "Mẹ có thể giúp Stan không, con liên tục nhận được tin nhắn thoại và cuộc gọi nhỡ của ông". Stan là ông của Gabby, nhưng mẹ cô nói rằng Gabby chưa bao giờ gọi ông bằng tên. Bà cho rằng điều đó không bình thường và đáng lo ngại.
Tin nhắn cuối cùng từ điện thoại của Gabby được gửi cho mẹ vào 30/8. Theo một số báo cáo, nội dung tin nhắn là "không có sóng ở công viên Yosemite".
Trong khi đó, Brian được nhìn thấy đi nhờ xe một mình vào ngày 29/8. Đến 1/9, anh ta lái xe van về nhà cha mẹ ở North Port, Florida. Không hề thấy bóng dáng Gabby.
Gia đình Brian giữ im lặng tuyệt đối và từ chối mọi yêu cầu hợp tác tìm tung tích con gái từ gia đình Gabby.
Ngày 11/9, gia đình chính thức báo cảnh sát về việc Gabby mất tích, cáo buộc Brian từ chối nói cho họ biết lần cuối anh ta nhìn thấy cô ở đâu. Cảnh sát nêu tên Brian là người có liên quan đến vụ mất tích.
Cuộc truy tìm rầm rộ
Trong những ngày sau đó, Brian và luật sư từ chối mọi yêu cầu thẩm vấn của cảnh sát. Anh ta được nhìn thấy lái chiếc Ford Mustang màu xám rời khỏi nhà rồi quay về, giữ thái độ thờ ơ, trong khi gia đình Gabby tuyệt vọng tìm con.
Bất ngờ xảy ra vào ngày 18/9/2021. Gia đình thông báo Brian đã mất tích từ 13/9. Họ cho biết anh ta đã đi bộ vào Khu bảo tồn thiên nhiên Carlton Reserve - vùng đầm lầy rộng lớn, hiểm trở gần nhà - với một chiếc ba lô và không thấy trở về.
Sự trốn tránh và biến mất của Brian thổi bùng cơn thịnh nộ trên mạng xã hội. Hàng triệu người tham gia cuộc tìm kiếm trên mạng, biến vụ án thành một hiện tượng truyền thông chưa từng có. Các "thám tử online" rà soát mọi bức ảnh, mọi video của cặp đôi.
Nhờ hiệu ứng lan truyền, một cặp vlogger du lịch đã cung cấp video quay được chiếc xe van của Gabby đậu ở khu vực cắm trại hẻo lánh Spread Creek gần Vườn Quốc gia Grand Teton, bang Wyoming, vào khoảng ngày 27/8 - ngày cuối cùng Gabby được cho là đã gửi tin nhắn về nhà.
Dựa vào thông tin này, ngày 19/9, FBI và cơ quan chức năng địa phương tập trung tìm kiếm tại khu vực đó. Thi thể Gabby được tìm thấy.
Ngày 21/9, khám nghiệm tử thi sơ bộ xác nhận danh tính và cho biết cái chết của Gabby là một vụ giết người. Ngày 12/10, nhà chức trách chính thức công bố nguyên nhân tử vong là bị siết cổ. Thi thể Gabby đã ở bên ngoài khoảng 3-4 tuần trước khi được phát hiện.
Cùng lúc đó, cuộc truy lùng Brian vẫn tiếp diễn trong khu vực Carlton Reserve. FBI phát lệnh bắt Brian, ban đầu chỉ với tội danh sử dụng trái phép thẻ ghi nợ của Gabby để rút hơn 1.000 USD trong thời gian cô mất tích.
Ngày 20/10, thi thể Brian được phát hiện tại khu vực đầm lầy mà anh ta được cho là đã đi vào một tháng trước. Gần thi thể là một chiếc ba lô, một khẩu súng và cuốn sổ ghi chép đã bị hư hỏng do ngâm nước.
Vài ngày sau, kết quả khám nghiệm tử thi xác nhận Brian đã tự sát bằng phát súng vào đầu.
Lời thú tội cuối cùng
Đầu 2022, FBI công bố nội dung những ghi chép trong cuốn sổ của Brian. Trong đó, anh ta đã thừa nhận tội ác. Nhưng thay vì một lời thú tội trực diện, anh ta viết một bức thư mang tính chất biện minh và đổ lỗi cho hoàn cảnh.
Brian viết rằng Gabby đã bị thương nghiêm trọng sau khi cả hai cố gắng băng qua một con suối.
"Tôi không biết chính xác cô ấy bị thương như thế nào, tôi chỉ biết cô ấy không thở được. Cô ấy khóc, đau đớn dữ dội. Tôi tin rằng đó là một cái chết nhân đạo, rằng đó là điều cô ấy muốn, nhưng giờ tôi đã nhận ra tất cả lỗi lầm", Brian viết.
Anh ta giải thích đã siết cổ Gabby để giúp "kết thúc nỗi đau" của cô.
Cuốn sổ cũng ghi lại nỗi hoang mang của Brian sau khi sát hại bạn gái: "Tôi đã giết Gabby. Nỗi sợ hãi và kinh hoàng mà tôi cảm thấy giờ đã qua đi... Tôi không thể sống tiếp mà không có cô ấy".
Tuy nhiên, lời giải thích này bị gia đình Gabby và nhiều chuyên gia tội phạm bác bỏ. Việc siết cổ Gabby, theo nguyên nhân tử vong chính thức, là hành động bạo lực và khó có thể được coi là "cái chết nhân đạo" như Brian tuyên bố. Lời thú tội của anh ta được coi là nỗ lực cuối cùng để tạo ra một câu chuyện ít tàn bạo hơn trước khi kết liễu đời mình.
FBI cũng xác nhận Brian đã "cố gắng ngụy tạo rằng Gabby vẫn còn sống để lừa dối cơ quan thực thi pháp luật" bằng cách tiếp tục nhắn tin qua lại giữa hai điện thoại của họ sau khi cô được cho là đã chết.
Vụ án kết thúc với lời thú nhận giết người của Brian, nhưng vẫn còn nhiều câu hỏi chưa được giải đáp về những gì thực sự đã xảy ra trong những ngày cuối cùng của Gabby và động cơ chính xác của Brian.
Gia đình Gabby kiện cha mẹ Brian, cho rằng anh ta đã thú nhận giết Gabby với cha mẹ vào ngày 28/8/2021 nhưng họ đã che giấu việc này với các điều tra viên và gia đình Gabby trong khi cuộc tìm kiếm cô gái trẻ đang diễn ra.
Gia đình Gabby cũng đệ đơn kiện Sở Cảnh sát Moab đòi bồi thường 50 triệu USD với cáo buộc thiếu trách nhiệm trong cuộc điều tra hành vi bạo lực ban đầu, dẫn đến cái chết oan uổng của Gabby. Báo cáo điều tra của chính quyền thành phố Moab kết luận rằng các sĩ quan đã phạm "sai sót ngoài ý muốn" vào ngày 12/8/2021.
Tháng 11/2022, gia đình Gabby và gia đình Brian đạt được thỏa thuận bồi thường 3 triệu USD trong vụ kiện dân sự. Luật sư của cha mẹ Gabby cho biết bất kỳ số tiền nào họ nhận được sẽ được chuyển đến Quỹ Gabby Petito để hỗ trợ tìm kiếm người mất tích và ngăn chặn bạo lực gia đình.
Mặt khác, vụ án này còn làm dấy lên những cuộc thảo luận gay gắt về "Hội chứng Phụ nữ Da trắng Mất tích", cho thấy sự chú ý áp đảo của truyền thông đối với các nạn nhân là phụ nữ da trắng, trong khi nhiều trường hợp phụ nữ da màu và người bản địa mất tích lại bị bỏ qua.
Tuệ Anh (theo FBI, AP, New York Times, CNN)