Ngày 26/3, TAND tiếp tục xét xử 38 bị cáo trong vụ án Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng gây thiệt hại 743 tỷ đồng.
Ông Nguyễn Đăng Thuyết, Tổng giám đốc Công ty TNHH Thành An Hà Nội và Nguyễn Thị Hòa, Giám sát kế toán của ba doanh nghiệp của ông Thuyết, là hai người bị xét xử vắng mặt, bị VKS xác định là đang bỏ trốn.
>>Danh sách 38 bị cáo
Tại tòa sáng nay, HĐXX công bố đơn của bị cáo Thuyết gửi qua đường bưu điện trước giai xét xử. Trong đơn đề ngày 1/3/2025, ông Thuyết cho biết quá trình điều tra, truy tố vụ án, "do điều kiện khách quan" nên không thể có mặt tại Việt Nam để tham dự phiên tòa, do đó có đơn đề nghị được xét xử vắng mặt.
Bị cáo Thuyết "tôn trọng kết quả điều tra" đồng thời khẳng định không khiếu nại nội dung kết luận điều tra, cáo trạng và chấp nhận bản án sắp tới được tòa tuyên. Ông Thuyết thừa nhận là chủ sở hữu duy nhất của ba doanh nghiệp liên quan vụ án, trực tiếp chỉ đạo, điều hành hoạt động kinh doanh và chịu trách nhiệm chính. Bị cáo cũng xác nhận các vi phạm của doanh nghiệp và nhận trách nhiệm về những sai phạm đã gây ra.
Ông Thuyết thừa nhận các đồng phạm trong vụ án chỉ làm theo sự phân công, phần lớn không được hưởng lợi, ngoại trừ một số ít người nhưng không có chủ đích từ trước.
"Khi làm việc họ không hiểu hết tính chất sự việc, đã tin tưởng tôi, tin tưởng công ty nên mới vi phạm", bị cáo Thuyết xin giảm án cho đồng nghiệp và cam kết nỗ lực khắc phục tối đa thiệt hại vụ án.
"Do hoàn cảnh gia đình, là người giám hộ duy nhất của các con đang học xa, bị cáo chưa thể về nước nhưng cam kết sẽ thu xếp trở về để chấp hành án", đơn nêu, đồng thời xin HĐXX cân nhắc các yếu tố để đưa ra mức án khoan hồng.
Vợ ông Thuyết khẳng định "đã khuyên chồng dừng lại"
Vợ của ông Thuyết, bị cáo Nguyễn Nhật Linh, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Thành An Hà Nội, cũng bị xét xử cùng tội danh Vi phạm quy định về kế toán gây hậu quả nghiêm trọng.
Tại tòa, bà Linh khai phụ trách mảng nhân sự, hành chính, kế toán. Khi bắt đầu làm vào năm 2018, bà không biết việc công ty có 2 hệ thống kế toán. Đến đầu năm 2019, khi chồng đề nghị ký ủy quyền chủ tài khoản, bà Linh mới biết.
Về công việc chi tiết, bà Linh khai do chồng giao việc cho nhân viên còn mình chỉ được giao ký ủy nhiệm chi. Theo đó, ông Thuyết duyệt, bị cáo Đỗ Thị Hoa, kế toán trưởng công ty Thành An, ký kiểm soát, sau đó bà Linh ký với tư cách chủ tài khoản.
"Khi anh Thuyết bỏ trốn, công việc vẫn diễn ra như cũ" bà khai.
Trình bày chồng sang Mỹ chăm sóc các con từ khi chưa bị điều tra, truy tố trong vụ án nào, bà Linh cho hay sau đó vợ chồng vẫn thường xuyên liên lạc qua mạng, tiếp tục giao nhiệm vụ cho mọi người.
Bà Linh khai, sau khi biết việc chồng dùng hóa đơn khống đã khuyên ông này dừng lại. Sau đó, công ty cũng có thay đổi, trên số liệu qua các năm thể hiện việc hạn chế dùng hóa đơn khống, bà nói.
"Ngày trước mức mua hóa đơn khoảng 30-40%, sau đó bị cáo ý thức được sai phạm nên muốn dừng nhưng cần có lộ trình vì những người khác bảo không thể dừng ngay được, định là trong 3-5 năm sẽ dừng lại hoàn toàn", bà khai.
Nhiều tháng trước, ông Thuyết từng bị xét xử nhưng vắng mặt trong vụ án AIC thông thầu, đưa nhận hối lộ xảy ra ở Đồng Nai.
Bào chữa cho ông Thuyết, luật sư Nguyễn Văn Tú cho rằng thân chủ "không có ý định bỏ trốn". Từ tháng 4/2021, khi vụ án chưa khởi tố, ông Thuyết đã xuất cảnh sang Mỹ và Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an) đã đồng ý.
Từ đó đến nay, ông Thuyết ở Mỹ để giám hộ cho hai con nhỏ đang du học, theo pháp luật của nước sở tại. "Ông Thuyết đã ly hôn nên việc ở Mỹ là bất khả kháng, bởi chỉ ông mới có quyền giám hộ", luật sư trình bày.
Trước khi phiên toà xét xử vụ AIC khai mạc tháng 12/2022, ông Thuyết thông qua luật sư đã gửi thư về TAND Hà Nội, khẳng định ông chỉ biết "bị xét xử thông qua luật sư và báo chí". Tiến độ điều tra vụ án quá nhanh, hồ sơ từ VKS sang TAND Hà Nội chỉ 10 ngày đã có quyết định đưa ra xét xử, bởi vậy ông không thể về Việt Nam dù "rất mong muốn có mặt ở tòa để trình bày" nên uỷ quyền cho luật sư.
Tại phiên tòa đó, ông được tòa chấp nhận đơn xin xét xử vắng mặt từ Mỹ, không bị coi là bỏ trốn. Ông bị tuyên 30 tháng tù về tội Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng.
Trong phiên tòa hiện tại, HĐXX chưa nêu quan điểm về sự vắng mặt của ông Thuyết có bị coi là bỏ trốn hay không.
Ông Thuyết bị cáo buộc thành lập và trực tiếp điều hành ba công ty cùng kinh doanh vật tư y tế. Năm 2017-2022, tổng tài sản và nguồn vốn của ba công ty là 12.828 tỷ đồng, tổng lợi nhuận trước thuế 2.655 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế 2.563 tỷ đồng.
Song với mục đích che giấu lợi nhuận thực tế để hưởng lợi bất chính, ông Thuyết chỉ đạo lập, sử dụng hai hệ thống sổ sách kế toán, được sử dụng trên một phần mềm kế toán để theo dõi thu, chi và hạch toán, kê khai, báo cáo thuế. Một hệ thống theo dõi thực tế, hệ thống còn lại dùng để khai man số liệu thuế với các cơ quan quản lý.
Để kiểm soát dòng tiền thu chi, ông Thuyết chỉ đạo các giám đốc "bù nhìn" làm thủ tục ủy quyền để ông trực tiếp ký chủ tài khoản trên các chứng từ ngân hàng của ba công ty, giao cho vợ ký chủ tài khoản.
Ông Thuyết chỉ đạo nhóm kế toán lập bảng dự tính số tiền thuế phải nộp trong năm bằng các số liệu không có thật. Ông duyệt các báo cáo này để ký, gửi cơ quan thuế.
Ông cũng yêu cầu nhân viên mua bán hóa đơn khống để hạch toán. Từ 2017 đến 2022, các nhân viên đã mua hơn 19.100 hóa đơn khống của 110 công ty, hộ kinh doanh với tổng số tiền hàng trước thuế 3.689 tỷ đồng.
VKS xác định cùng một kỳ kế toán, 3 công ty lập hai hệ thống sổ kế toán tài chính có số liệu không đồng nhất, "chênh lệch rất lớn, phản ánh không đúng thực tế về hoạt động kinh doanh và số liệu kế toán"
Cụ thể, chênh lệch về tổng tài sản và nguồn vốn là hơn 4.286 tỷ đồng; chênh lệch về lợi nhuận trước thuế hơn 2.092 tỷ đồng.
Về thuế thu nhập doanh nghiệp, ba công ty trên cũng dùng hóa đơn khống, được mua từ các công ty và hộ kinh doanh để hạch toán kế toán khi làm báo cáo tài chính, hạch toán chi phí xác định số thuế phải nộp. Từ đó gây thiệt hại cho ngân sách Nhà nước hơn 743 tỷ đồng.
32 bị cáo là giám đốc, chủ cửa hàng, đại diện theo pháp luật của các công ty, hộ kinh doanh cá thể đã móc nối bán hóa đơn khống cho ba công ty của ông Thuyết. Trong đó người thu lợi bất chính nhiều nhất là 32 tỷ đồng, ít nhất là 19 triệu đồng.
Hiện, các bị cáo đã tự nguyện khắc phục hậu quả tổng cộng hơn 23 tỷ đồng. Hồi tháng 8, các công ty Danh, Tràng An, Tràng Thi có văn bản đề nghị dùng toàn bộ tiền trong tài khoản của mình, gồm hơn 61 tỷ đồng và 207.579 USD để khắc phục hậu quả vụ án cho các nhân sự của ba công ty.
Thanh Lam