BSCKII. Nguyễn Thị Cẩm Vân, khoa Răng Hàm Mặt, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết nguyên nhân chính là sự suy giảm độ đàn hồi và gia tăng độ giòn của men, ngà răng theo thời gian, khiến răng dễ bị nứt dưới tác động của sự mỏi cơ học cũng như thay đổi nhiệt độ đột ngột. Các yếu tố như sai khớp cắn, chế độ ăn nhiều carbohydrate hay các bệnh lý tạo ra axit cũng có thể thúc đẩy quá trình này.
Các đường rạn thường chạy dọc theo mặt ngoài của nhóm răng cửa và răng hàm nhỏ. Ban đầu, chúng khó bị phát hiện nhưng theo thời gian có thể bị nhiễm màu từ thực phẩm, chuyển dần từ màu vàng sang nâu đen, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ. Về mặt cấu trúc, các tổn thương này chỉ khu trú ở lớp men và không xâm lấn qua đường ranh giới men – ngà. Vì vậy, rạn men răng thường không gây đau đớn, ê buốt hay ảnh hưởng đến chức năng ăn nhai và chỉ được phát hiện tình cờ khi thăm khám nha khoa.
Mặc dù được xem là lành tính và không có chỉ định điều trị bắt buộc, quan điểm hiện nay cho rằng việc can thiệp là cần thiết. Những đường rạn này có thể trở thành nơi trú ngụ lý tưởng cho vi khuẩn, làm tăng nguy cơ sâu răng và tổn thương tủy nếu vết nứt lan rộng. Đặc biệt, khi xuất hiện ở vùng răng trước, chúng ảnh hưởng tiêu cực đến thẩm mỹ nụ cười. Rạn men răng cũng là một dấu hiệu có thể liên quan đến hội chứng ngưng thở khi ngủ do tắc nghẽn.
Để khắc phục, phương pháp điều trị xâm lấn tối thiểu bằng kỹ thuật thẩm thấu nhựa được ưu tiên. Bác sĩ sẽ sử dụng một loại nhựa lỏng có khả năng thấm sâu vào các kẽ nứt, giúp gia cố men răng và cải thiện thẩm mỹ mà không cần mài mô răng thật. Các giải pháp khác như trám composite hoặc dán sứ veneer cũng có thể được chỉ định. Phục hình mão răng toàn phần ít được lựa chọn hơn vì đòi hỏi phải mài đi nhiều mô răng khỏe mạnh.
Việc thăm khám răng định kỳ là rất quan trọng để phát hiện sớm các đường rạn, từ đó ngăn chặn tổn thương tiến triển và phòng ngừa các bệnh lý thứ phát. Đồng thời, việc tầm soát hội chứng ngưng thở khi ngủ cũng cần được chú trọng nếu có dấu hiệu này. Can thiệp kịp thời không chỉ giúp khắc phục vấn đề thẩm mỹ, lấy lại sự tự tin mà còn tiết kiệm chi phí và thời gian điều trị.
Lê Nga