Nốt ở phổi có phải dấu hiệu ung thư?

Trả lời:

Nốt phổi là một tổn thương nhỏ trong nhu mô phổi, thường được phát hiện tình cờ khi chụp X-quang hoặc CT phổi liều thấp. Dựa trên nhiều đặc điểm của nốt phổi theo xếp độ Lung RADS (Lung Reporting and Data System), bác sĩ đánh giá nguy cơ ung thư cao hay thấp.

Đa phần nốt phổi lành tính, nhất là những nốt kích thước nhỏ, bờ rõ, không phát triển theo thời gian. Nguyên nhân gây nốt phổi lành tính thường do nhiễm trùng như viêm phổi, lao, nấm, viêm không nhiễm trùng sarcoidosis hay bệnh u hạt. Với nốt phổi có nguy cơ ung thư thấp, người bệnh cần theo dõi, kiểm tra định kỳ bằng chụp cắt lớp vi tính. Người bệnh theo dõi liên tục trong một vài năm để đảm bảo không bỏ sót các biến đổi bất thường ở nốt phổi. Trong hai năm, nếu nốt phổi không thay đổi thì ít có khả năng ung thư, bác sĩ có thể giãn thời gian kiểm tra định kỳ cho người bệnh.

Một tỷ lệ nhỏ nốt phổi là ác tính. Các yếu tố làm tăng nguy cơ ác tính như hút thuốc, lớn tuổi, tiền sử gia đình hoặc cá nhân bị ung thư, sống trong môi trường ô nhiễm. Khi các đặc điểm của nốt phổi gợi ý ác tính, bác sĩ có thể chỉ định sinh thiết bằng cách sử dụng kim đâm xuyên thành ngực dưới hướng dẫn của CT lấy một lượng nhỏ mô từ nốt phổi. Người bệnh có thể được phẫu thuật nội soi lồng ngực nếu tổn thương nốt phổi có nguy cơ cao. Trường hợp khó xác định tổn thương khi mổ, bác sĩ sẽ đánh dấu tổn thương dưới cắt lớp vi tính, sau đó phẫu thuật. Mẫu mô được làm sinh thiết lạnh tức thì, nếu là tổ chức ung thư, bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị tùy theo giai đoạn.

Bỏ thuốc lá là yếu tố quan trọng nhất giúp giảm nguy cơ ung thư phổi, nhất là người đã có nốt phổi. Bạn nên cai thuốc càng sớm càng tốt bằng các phương pháp hỗ trợ như liệu pháp thay thế nicotine, tư vấn tâm lý hoặc sử dụng thuốc hỗ trợ cai nghiện theo chỉ định của bác sĩ.

Hạn chế tiếp xúc với khói thuốc và các chất độc hại trong không khí như khói bụi, khí thải... cũng là biện pháp giúp bảo vệ phổi. Mọi người nên duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, giàu rau xanh, trái cây, thực phẩm chứa nhiều chất chống oxy hóa để tăng cường hệ miễn dịch và sức khỏe phổi. Tập thể dục thường xuyên giúp tăng chức năng hô hấp và nâng cao sức khỏe tổng thể. Người có tiền sử gia đình mắc ung thư phổi hoặc có yếu tố nguy cơ cao nên kiểm tra sức khỏe định kỳ để tầm soát sớm các bệnh hô hấp.

ThS.BS Nguyễn Thế Thu
Khoa Ung bướu
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh Hà Nội