Ngày 10/2/2020, Công an thành phố Nam Kinh, tỉnh Giang Tô nhận được đơn trình báo của Tôn Kiến, chủ doanh nghiệp tư nhân tại địa phương, cho biết 19 triệu nhân dân tệ (khoảng 70 tỷ đồng) trong tài khoản của công ty đã biến mất.
Số tiền này được ông Tôn chuyển vào tài khoản công ty vào đầu tháng 1/2020, bao gồm các khoản vay từ nhà cung cấp, vốn khởi động cho các dự án mới và tiền lương cho 400 nhân viên.
Sau kỳ nghỉ Tết Nguyên đán, ông Tôn muốn quyên góp 100.000 nhân dân tệ cho các khu vực bị thiên tai ở tỉnh Hồ Bắc. Tuy nhiên, nhân viên tài vụ nói tất cả máy tính của công ty đều không thể truy cập Internet. Không chỉ vậy, khóa bảo mật của hệ thống ngân hàng trực tuyến của công ty cũng bị hỏng.
Nhận thấy điều bất ổn, nhân viên tài vụ vội liên hệ với ngân hàng và được biết số tiền trong tài khoản công ty hiện chỉ còn 2,5 triệu nhân dân tệ.
Cảnh sát nhận định thời gian phạm tội diễn ra trong Tết Nguyên đán. Sau khi kiểm tra video giám sát, họ phát hiện chỉ có giám đốc tài chính Tác Nam vào công ty trong thời gian này. Anh ta cũng có quyền tiếp cận 3 khóa bảo mật ngân hàng trực tuyến của công ty.
Khi cảnh sát liên lạc, Nam không nghe điện thoại. Ông Tôn nói, Nam đã xin nghỉ phép đưa bạn gái đi Mỹ du lịch sau khi nộp bản kế hoạch năm vào dịp Tết vừa qua. Khi khám xét văn phòng của Nam, cảnh sát phát hiện anh ta đã dọn sạch tất cả đồ dùng và văn phòng phẩm.
So sánh bản sao thẻ căn cước của Nam được lưu trữ trong hồ sơ công ty với thẻ căn cước thật của Nam, cảnh sát phát hiện đây không phải cùng một người. Đến lúc này, ông chủ Tôn mới nhận ra mình đã bị lừa.
Cảnh sát thu thập mẫu ADN lưu lại trong văn phòng để xác định danh tính thật sự của Nam, nhưng điều bất ngờ là anh ta cẩn thận đến mức không để lại bất kỳ dấu vết nào.
May mắn là một đồng nghiệp trong công ty chợt nhớ ra từng được Nam giúp sửa ghế. Cảnh sát tìm thấy một dấu vân tay đầy đủ trên chiếc ghế đó và đưa vào cơ sở dữ liệu để đối chiếu. Kết quả, "Tác Nam" này thực chất là Chiêm Ân Quý, từng hai lần ngồi tù.
Kẻ trộm mạo danh 'thiếu gia nhà giàu'
Quý sinh năm 1980 trong gia đình nông dân nghèo tại tỉnh Hồ Bắc, phải dựa vào trợ cấp sinh hoạt để trang trải cuộc sống. Quý bỏ học cấp hai, một mình đến Thượng Hải làm thuê, từ đó cắt đứt liên lạc với gia đình.
Năm 2006, Quý trộm 600.000 nhân dân tệ tiền mặt của một đồng nghiệp, bị kết án 5 năm tù. Nhưng anh ta chỉ phải thụ án 3 năm nhờ cải tạo tốt.
Do có tiền án, Quý không tìm được việc làm ổn định. Năm 2011, để che giấu thân phận, Quý mua chứng minh thư, sổ hộ khẩu, bằng tốt nghiệp và các giấy tờ khác trên mạng, sau đó mua chìa khóa xe Mercedes-Benz giả nhằm tạo vỏ bọc là một thiếu gia nhà giàu. Sau đó, anh ta đi phỏng vấn tại nhiều công ty, cuối cùng được một công ty ở tỉnh Tứ Xuyên tuyển dụng.
Để lấy được lòng tin của sếp và đồng nghiệp, Quý tỏ ra là một người tài giỏi, tháo vát, tính cách hào phóng, thân thiện. Mọi người trong công ty đều nghĩ rằng anh ta là thiếu gia đi làm chỉ để tích lũy kinh nghiệm.
Nhưng chỉ bốn tháng sau, tất cả "ngã ngửa" khi biết Quý đã làm giả chữ ký của ông chủ, cạy két sắt, đánh cắp con dấu doanh nghiệp và thiết bị bảo mật của công ty, chuyển thành công 7 triệu nhân dân tệ (gần 26 tỷ đồng) từ tài khoản ngân hàng của công ty vào 10 tài khoản cá nhân tự mở.
Khi phía công ty phát hiện, Quý đã biến mất. Sau một lần ngồi tù, anh ta cực kỳ thận trọng, liên tục di chuyển nhiều nơi, tạo ra hơn chục danh tính giả để che giấu tung tích.
Sau hai năm không ngừng điều tra, cảnh sát bắt được Quý tại tỉnh Sơn Đông vào năm 2013, nhưng chỉ thu hồi được 4 triệu trong số 7 triệu nhân dân tệ. Anh ta khai rằng mắc nợ cờ bạc và đã dùng 3 triệu nhân dân tệ để trả nợ.
Quý bị kết tội lợi dụng chức vụ để chiếm đoạt tài sản, nhận án 7 năm tù.
'Tự học thành tài' trong tù
Trong tù, Quý bắt đầu học tập kiến thức kinh tế, tự học tài chính, kế toán, pháp luật, hành chính và các lĩnh vực khác. Nhưng không phải anh ta đã hối cải mà muốn tạo vỏ bọc hoàn chỉnh hơn, vận dụng kiến thức để thực hiện các phi vụ lớn hơn.
Năm 2018, Quý được ra tù sớm, lấy lại số tiền 3 triệu nhân dân tệ trước đó đã dùng thủ đoạn bất chính để cất giấu. Anh ta vừa hành nghề mua bán thẻ căn cước giả, vừa tìm kiếm cơ hội cho phi vụ thứ hai. Đến khi thấy thẻ căn cước tên "Tác Nam", Quý nhận thấy người này có ngoại hình khá giống mình đến quyết định dùng nó làm danh tính mới.
Sau khi làm giả các giấy tờ cần thiết, Quý bắt đầu liên tục nộp hồ sơ xin việc trực tuyến, nhưng bị nhiều công ty phát hiện bằng cấp giả. Chỉ có doanh nghiệp tư nhân của Tôn Kiến ở Nam Kinh dính bẫy lừa.
Quý viết trình độ học vấn là thạc sĩ chuyên ngành tài chính của Đại học Nhân dân Trung Quốc, có nhiều năm kinh nghiệm làm việc tại một doanh nghiệp nhà nước. Ông Tôn cảm mến người tài, đồng ý để Quý gia nhập công ty.
Quý có mức lương tháng là 20.000 nhân dân tệ; chỉ sau ba tháng, anh ta được thăng chức lên giám đốc tài chính với mức lương hàng năm 360.000 nhân dân tệ nhờ đàm phán thành công ba hợp đồng trị giá hàng trăm triệu nhân dân tệ cho công ty.
Quý còn vận dụng kiến thức tự học trong tù để viết hàng chục trang kế hoạch cải tổ hệ thống quản lý tài chính, thay đổi hệ thống xét duyệt của công ty từ hai cấp lên ba cấp. Đáng chú ý là ba cấp độ xét duyệt này đều do Quý đích thân xem xét. Cách này không chỉ cho phép Quý kiểm soát dòng tiền của công ty mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bước hành động tiếp theo.
Sau đó, để lấy lòng tin của đồng nghiệp, Quý lại dùng cách tạo vỏ bọc thiếu gia giàu có, khiêm tốn, không quên cầm theo chiếc chìa khóa xe Mercedes-Benz giả. Khi đồng nghiệp hỏi sao chưa từng nhìn thấy anh ta đi xe, Quý nói dối rằng bằng lái đã bị trừ 6 điểm nên không dám lái tiếp nữa.
Quý còn bịa chuyện đang sống cùng mẹ trong một khu biệt thự sang trọng, nhưng hiện không có xe nên đi làm hàng ngày rất bất tiện. Không ngờ, vì muốn lấy lòng vị giám đốc tài chính này, một đồng nghiệp đề nghị đưa đón Quý vì tiện đường.
Để lời nói dối không bại lộ, dù sống ở nơi rất xa khu biệt thự, mỗi ngày Quý phải rời nhà từ 7h, đi tàu điện ngầm hơn 40 phút để đứng đợi ở điểm hẹn với đồng nghiệp. Anh ta đã kiên trì trong hơn bốn tháng cho đến khi thành công rút ruột tài khoản của công ty.
Lần thứ 3 sa lưới
Nhờ hệ thống camera giám sát, cảnh sát xác định được con đường chạy trốn của Quý. Anh ta đã sử dụng thẻ căn cước có tên "Ngô Nhất Phàm" để mua vé tàu đi Thâm Quyến.
Tại đó, cảnh sát bắt giữ hai sinh viên đã sử dụng thẻ căn cước để đăng ký công ty bình phong, giúp Quý gửi và rút tiền.
Thấy hải quan kiểm soát nghiêm ngặt, Quý không còn hy vọng rời khỏi đất nước nên đã đổi 19 triệu nhân dân tệ lấy đôla Hong Kong và đôla Mỹ mệnh giá lớn để dễ mang theo. Anh ta dùng lượng lớn giấy tờ tùy thân giả để trốn tránh sự điều tra của cảnh sát trong quá trình trốn chạy.
Tuy nhiên, do quá cẩn thận, lúc nào cũng phải mang theo tiền bên mình, chiếc valy đen cỡ lớn của Quý rất dễ thu hút sự chú ý, nên cảnh sát bắt đầu truy dấu anh ta dựa trên đặc điểm này.
Quý vốn có nhiều thời gian để trốn ra nước ngoài, nhưng đại dịch Covid-19 bùng phát vào tháng 1/2020 khiến anh ta không thể rời khỏi đất nước.
Ngày 21/2/2020, cảnh sát tìm thấy khách sạn Quý ẩn náu, bắt giữ anh ta với mái tóc giả và valy đầy tiền mặt.
Ngày 21/12/2020, TAND trung cấp thành phố Nam Kinh tuyên án Quý 15 năm tù về tội trộm cắp và phải bồi thường 800.000 nhân dân tệ.
Do Quý đã đổi toàn bộ tiền trộm cắp ra ngoại tệ, biến động tỷ giá hối đoái giúp ông Tôn thu được lợi nhuận hơn 600.000 nhân dân tệ từ 19 triệu nhân dân tệ ban đầu.
Điều khiến mọi người ngạc nhiên là dù bị lừa gạt, ông Tôn đã tự mình viết thư tha thứ và nói sẽ tiếp tục tuyển dụng Quý sau khi anh ta được thả.
Tuệ Anh (theo CCTV, The Paper, Sina)