Thông tin được ông Lê Thanh Dũng, Cục trưởng Cục Dân số, Bộ Y tế cho biết tại lễ mitting hưởng ứng Ngày Tránh thai Thế giới 26/9 tại Hà Nội. Sự kiện nhằm nâng cao nhận thức đặc biệt là giới trẻ, nhóm vị thành niên, thanh niên, phụ nữ và nam giới trong độ tuổi sinh đẻ về các biện pháp tránh thai.
Số liệu của Tổng cục Thống kê, mỗi năm dân số Việt Nam tăng thêm khoảng gần một triệu người. Số phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ (15-49) khoảng 25 triệu. Song, vấn đề đáng lo ngại là tỷ suất sinh con ở vị thành niên (15-19 tuổi) còn cao, trên toàn quốc là 42 trẻ sinh ra sống/1.000 phụ nữ tuổi này, cao nhất ở khu vực Trung du và miền núi phía Bắc cùng Tây Nguyên, nơi tập trung đông các dân tộc thiểu số.
Kết quả điều tra các mục tiêu Phát triển bền vững về trẻ em và phụ nữ Việt Nam 2020-2021 cũng cho thấy 4,9% phụ nữ 15-19 tuổi từng sinh con và 0,9% đang mang thai đứa con đầu lòng, 0,1% sinh con trước 15 tuổi.
Nghị quyết 21 về công tác dân số trong tình hình mới đặt mục tiêu đến năm 2030 giảm 2/3 số vị thành niên và thanh niên có thai ngoài ý muốn.
Mang thai ở tuổi vị thành niên chủ yếu là do ngoài ý muốn, khiến tỷ lệ phá thai tăng lên. Bệnh viện Phụ sản Trung ương và Trường Đại học Y Hà Nội nghiên cứu, ghi nhận trong hơn 4.700 hồ sơ đình chỉ thai nghén tự nguyện tại Bệnh viện Phụ sản Trung ương năm 2022, tỷ lệ phá thai ở trẻ vị thành niên tăng từ 0,4 lên 1%, gấp đôi so với thập niên trước, nhiều em chỉ mới 12 tuổi, phá khi thai đã to.
Phá thai khi đã to phản ánh người trẻ thiếu kiến thức về sức khỏe sinh sản, phát hiện có thai muộn hoặc do tâm lý lo sợ nên phân vân, chần chừ với quyết định nên bỏ hay giữ. Phá ở tuổi thai muộn làm tăng nguy cơ thất bại và các tai biến của thủ thuật, ảnh hưởng sức khỏe sinh sản, thậm chí tính mạng. Ngoài ra, bỏ thai ở tuổi này còn gây bất ổn tâm lý.
Các chuyên gia cho rằng để giảm tỷ lệ mang thai ngoài ý muốn ở trẻ vị thành niên cần giáo dục giới tính sớm, tuyên truyền tình dục an toàn, tăng khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sinh sản và tránh thai an toàn. Hiện có nhiều biện pháp tránh thai như bao cao su, thuốc tránh thai...
Lê Nga