Phát biểu tại hội nghị giới thiệu kỹ thuật mới US - HIFU (điều trị khối u bằng sóng siêu âm hội tụ cường độ cao dưới hướng dẫn của siêu âm) diễn ra chiều 12/4, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn cho biết, hiện nay, việc nghiên cứu, tiếp cận và ứng dụng các phương pháp điều trị hiện đại, ít xâm lấn là xu hướng tất yếu.
Đồng thời, đây cũng là yêu cầu cấp thiết trong công tác chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân.
Theo Thứ trưởng, tại Việt Nam, cùng với sự gia tăng tuổi thọ trung bình, mô hình bệnh tật cũng đang có sự thay đổi rõ nét. Trong đó, tỷ lệ mắc các bệnh không lây nhiễm, đặc biệt là bệnh ung thư và các khối u, đang ngày càng gia tăng và có xu hướng trẻ hóa.
Điều này đòi hỏi ngành y tế phải nỗ lực đổi mới, cập nhật và ứng dụng mạnh mẽ các tiến bộ khoa học công nghệ trong điều trị.
Vì thế, Bộ Y tế mong muốn các cơ sở khám chữa bệnh trên cả nước tiếp tục chủ động nghiên cứu, ứng dụng các thành tựu khoa học công nghệ phù hợp, nhằm không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh, đáp ứng ngày càng tốt hơn nhu cầu chăm sóc sức khỏe của nhân dân.
Thứ trưởng chúc mừng đơn vị triển khai thành công kỹ thuật mới US - HIFU. Bộ Y tế cũng giao Cục Quản lý Khám, chữa bệnh chủ trì tổ chức nghiên cứu, đánh giá hiệu quả ứng dụng kỹ thuật US - HIFU trong thực tiễn tại Việt Nam, làm cơ sở đề xuất mở rộng triển khai rộng rãi.
Đồng thời, giao Vụ Bảo hiểm Y tế nghiên cứu, đánh giá chi phí - hiệu quả trên phương diện kinh tế y tế, từ đó xem xét, đề xuất việc bổ sung các kỹ thuật, phương pháp mới vào danh mục dịch vụ được Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả.
Điều này nhằm tạo điều kiện để nhiều người bệnh có thể tiếp cận và thụ hưởng các kỹ thuật, phương pháp điều trị tiên tiến, hiện đại với hiệu quả cao.
Thứ trưởng cũng bày tỏ tin tưởng rằng người dân Việt Nam sẽ ngày càng được tiếp cận, thụ hưởng các dịch vụ y tế chất lượng cao, hiện đại, tiệm cận với trình độ khu vực và thế giới, ngay trên chính quê hương của mình, mà không phải đi ra nước ngoài để điều trị.
Sử dụng nhiệt phá hủy khối u không cần mổ
Chị Hà (29 tuổi, Ninh Bình, tên nhân vật đã được thay đổi) là một trong những bệnh nhân được điều trị bằng kỹ thuật US - HIFU.
Mắc đa u xơ tử cung, trong đó u lớn nhất gần 5cm, mỗi lần đến tháng với chị Hà như một cực hình. Khối u gây đau đớn và kéo dài chu kỳ kinh nguyệt. Đồng thời, nó cũng là một trong những nguyên nhân khiến chị bị sảy thai sớm từ tuần thứ 20 và chưa thể chạm tay tới thiên chức làm mẹ.
Chỉ chưa đầy một ngày sau khi điều trị bằng kỹ thuật mới, chị đã có thể đi lại và sinh hoạt như bình thường. Sau một tháng, khối u xơ gần 5cm đã giảm kích thước còn 2cm. Hiện nay chị mang thai tự nhiên, thai nhi được 5 tuần.
Giáo sư - Tiến sĩ Nguyễn Viết Tiến, nguyên Thứ trưởng Bộ Y tế, Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Thiện An, cho biết, điều quan trọng nhất là người bệnh giữ lại được tử cung và khả năng sinh được duy trì.
Bên cạnh đó, tử cung không bị rạch như phương pháp mổ mở hay mổ nội soi, tránh việc cơ tử cung bị yếu. Trong một số trường hợp khi có thai, tử cung to lên có thể dẫn đến vỡ tử cung.
"Nhờ kỹ thuật điều trị bằng sóng siêu âm hội tụ, trên thế giới đã có hàng vạn trường hợp mang thai, sinh nở, chưa có trường hợp nào bị vỡ tử cung. Kỹ thuật này có thể điều trị tất cả các loại u, trừ u có dịch, khí như u não, phổi, đường tiêu hóa", GS Tiến chia sẻ.
Theo ông, đây là phẫu thuật không xâm lấn (không dùng dao) để điều trị các khối u, đã được ứng dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới. Kỹ thuật này có hiệu quả trong điều trị u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, thai bám sẹo mổ lấy thai, u vú, các khối u lành tính và ác tính khác tại mô mềm, gan, thận, tụy, xương, vú…
Nguyên lý hoạt động là sử dụng đầu dò của hệ thống để chuyển đổi năng lượng điện thành năng lượng âm thanh, đưa năng lượng âm thanh chuyển hóa thành nhiệt năng, vận dụng tính có thể xuyên thấu và hội tụ của sóng siêu âm để chiếu tập trung trực tiếp lên các mô mục tiêu trong cơ thể.
Nhiệt độ ở vùng hội tụ sinh học sẽ ngay lập tức tăng cao đến 100 độ C, từ đó gây biến tính protein và làm mô mục tiêu hoại tử đông không hồi phục, phá vỡ nguồn cung cấp máu cho tế bào mang mầm bệnh. Phần mô mục tiêu bị "chết đi" từ đó đạt hiệu quả điều trị cao nhất. Khối u sẽ tự tiêu theo thời gian.
Với kỹ thuật này, người bệnh không cần gây mê sâu, không sử dụng dao. Trong quá trình điều trị, người bệnh vẫn tỉnh táo, không bị xuất huyết, không đau đớn và có thể xuất viện sau đó 1 ngày, thậm chí ngay trong ngày.