Theo số liệu của Daxue Consulting, đến năm 2023, tổng số xe điện hai bánh tại Trung Quốc đạt 420 triệu chiếc, tức là cứ ba người thì có một người sở hữu loại xe này. Số lượng xe máy điện tăng cũng kéo theo lượng cơ sở hạ tầng năng lượng sạc cho những xe này tăng theo.
Mỗi thành phố tại Trung Quốc có những cách làm khác nhau, nhằm phù hợp với văn hóa, thói quen sinh hoạt và cơ sở vật chất của mỗi vùng.
Các trạm sạc tập trung chuyên biệt
Nam Ninh, "thành phố xanh" của Trung Quốc, triển khai nhiều giải pháp nhằm đảm bảo giao thông, chỗ đỗ và sạc cho hàng triệu xe máy điện trong nhiều năm. Thành phố đã xây dựng nhiều trạm sạc công cộng, mở các khu vực sạc riêng biệt, lắp các trụ sạc bên ngoài khu dân cư. Bên cạnh đó, Nam Ninh cũng đã mở rộng thêm các trụ sạc nhanh và thay pin để phục vụ nhu cầu di chuyển nhiều của các tài xế giao hàng, đồng thời giảm rủi ro từ việc tự sạc tại nhà.
Ở một số thành phố phát triển khác của Trung Quốc, như Chiết Giang, trạm sạc công cộng cho xe máy điện thường được che chắn, trang bị một dãy ổ cắm có kết nối với cổng thanh toán. Tài xế xe máy điện nơi đây thường mang theo bộ sạc để sạc khắp nơi.
Lợi thế của những trạm sạc xe máy điện tập trung là cải thiện độ an toàn, khi hầu hết đều được lắp đặt hệ thống chữa cháy. Người dân có thể tìm thấy các trạm này ở tầng hầm chung cư, ki-ốt ven đường, bãi đỗ xe công cộng, gần siêu thị, trạm xe buýt, mỗi trạm sạc có khoảng 6-20 ổ cắm sạc.
Thanh toán, quản lý thời gian sạc đều có thể xử lý qua các ứng dụng "tất cả trong một" phổ biến ở Trung Quốc như Alipay, Wechat. Việc tìm kiếm, định lượng, chọn giờ cũng thực hiện qua ứng dụng. Mức giá được tính dựa trên thời gian sạc công suất sạc. Thông thường, một lần sạc 240 phút với công suất dưới 300W chỉ tốn 1 nhân dân tệ (0,14 USD).
Việc có một trạm sạc tập trung cho xe đạp điện đặt ngoài nhà hoặc nơi làm việc giúp tăng mức độ an toàn. Các trạm sạc như vậy thậm chí có thể được lắp đặt hệ thống chữa cháy phù hợp trên trần nhà, phòng trường hợp khẩn cấp.
Các trạm sạc nhỏ lẻ của người dân tự trang bị
Ngoài những trạm sạc tập trung được tổ chức một cách khoa học ở những thành phố lớn, một số nơi tại Trung Quốc triển khai thêm giải pháp sạc khác: người dân tự đầu tư vào "hộp sạc" để thu hút khách, và kiếm thêm thu nhập.
Vào 2022, tác giả của trang web "frog", thuộc tập đoàn sáng tạo hoạt động quy mô toàn cầu Capgemini Invent đã có chuyến thăm thành phố Thành Đô, thủ phủ của tỉnh Tứ Xuyên. Trong chuyến đi này, tác giả đã quan sát thấy những chiếc hộp màu vàng nổi bật trên tường và vỉa hè ở khắp nơi trong thành phố. Nếu để ý kỹ, có thể thấy những chiếc hộp này thường tập trung xung quanh các cửa hàng tiện lợi, tạp hóa hoặc tiệm sửa xe máy điện.
Những chiếc hộp màu vàng này chính là hạ tầng sạc xe máy điện ở cấp độ đường phố, giúp giữ cho hàng chục nghìn xe đạp điện và xe máy điện ở Thành Đô luôn đủ năng lượng để hoạt động, trong bối cảnh số lượng xe đạp điện ở Trung Quốc vừa vượt mốc 200 triệu chiếc vào 2022.
Mặc dù ôtô vẫn là phương tiện chiếm số lượng lớn, với khoảng 2,2 triệu xe, địa hình bằng phẳng và khí hậu ôn hòa quanh năm của Thành Đô khiến xe đạp điện trở thành phương tiện di chuyển được người dân ưa chuộng. Số lượng người dùng xe đạp và xe máy điện lớn khiến các hộp sạc nhỏ tăng theo. Giá một lần sạc 10 phút với hộp sạc này là 1-1,5 nhân dân tệ (tương đương 0,14-0,21 USD), hầu hết đều sử dụng tiền xu, do đó các cửa hàng lắp đặt những hộp sạc này luôn sẵn sàng tiền xu lẻ cho khách muốn sử dụng máy.
Có nhiều cách để sở hữu các hộp sạc này. Một số địa điểm, chủ yếu là tiệm sửa xe máy điện, mua đứt với giá khoảng 1.100 nhân dân tệ (175 USD), trong khi một số cửa hàng tiện lợi nằm ở các khu vực đông người qua lại được nhà sản xuất chủ động tiếp cận, đề xuất mô hình chia sẻ lợi nhuận. Theo đó, nhà sản xuất lắp đặt hộp sạc miễn phí, nhưng thu một nửa doanh thu hàng tháng.
Theo lời một chủ cửa hàng tiện lợi, khách hàng trong lúc sạc có thể tận dụng khoảng thời gian này để vào mua đồ ăn thức uống, đặc biệt vào cuối tuần hoặc giờ cao điểm buổi tối, một số khác ngồi chơi điện thoại. Những người sạc ở các tiệm sửa xe thường không sử dụng dịch vụ nào thêm.
Hồ Tân