Trình Uỷ ban Thường vụ Quốc hội dự án Luật trước đó, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh mục tiêu của lần sửa đổi này là biến các kết quả nghiên cứu thành tài sản để có thể giao dịch, mua bán. "Chỉ khi đó chúng ta mới có thể hình thành được thị trường mạnh, đưa trí tuệ trở thành động lực phát triển", Bộ trưởng Hùng nói.
Với dự luật này, quyền sở hữu trí tuệ có thể được định giá, mua bán, đưa vào làm tài sản. Chuyển đổi quan trọng nhất của dự luật là chuyển từ bảo vệ quyền sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa kết quả nghiên cứu. Nhờ vậy, sở hữu trí tuệ sẽ trở thành công cụ cạnh tranh chiến lược của doanh nghiệp và quốc gia.
Hiện nay, đối với các quốc gia đã phát triển, tài sản vô hình, tài sản trí tuệ là chủ đạo, có thể chiếm tới 70-80% tổng tài sản. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh Việt Nam đã đến giai đoạn phải ưu tiên phát triển tài sản trí tuệ để phát triển đất nước, đưa tài sản này trở thành động lực tăng trưởng kinh tế mới.
Tại dự luật này, Chính phủ cũng đề xuất bổ sung nhiều chính sách đột phá nhằm hỗ trợ tạo ra và khai thác thương mại các nhóm quyền sở hữu trí tuệ nhằm thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Trong đó, Nhà nước hỗ trợ tạo ra, xác lập, khai thác, quản lý quyền sở hữu trí tuệ; hỗ trợ định giá, áp dụng các mô hình chuyển giao, cơ chế chia sẻ quyền sở hữu trí tuệ.
Ngoài ra, dự luật dành ưu tiên mua quyền sở hữu trí tuệ với sản phẩm quan trọng an ninh quốc gia, kinh tế - xã hội; bổ sung chính sách phát triển hệ sinh thái sở hữu trí tuệ, khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào doanh nghiệp khởi nghiệp. Chủ sở hữu quyền sở hữu trí tuệ được tự xác định giá trị và lập thành danh mục tài sản để quản trị riêng trong trường hợp giá trị tài sản chưa được ghi nhận trong sổ kế toán.
Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng sở hữu trí tuệ đang trở thành công cụ chiến lược để bảo vệ, chiếm lĩnh công nghệ và cạnh tranh quốc tế. Doanh nghiệp toàn cầu coi sáng chế như "vũ khí mềm" để kiểm soát thị trường, trong khi đầu tư vào tài sản vô hình ngày càng vượt trội so với tài sản hữu hình. Ở các nước phát triển, tài sản phi vật chất chiếm trên 80% giá trị, riêng Mỹ hơn 90% trong nhóm doanh nghiệp S&P 500 (các công ty lớn và có uy tín nhất tại Mỹ).
Nhiều quốc gia đã hình thành mô hình khai thác tài sản trí tuệ, biến quyền sở hữu trí tuệ thành tiền qua định giá, chuyển nhượng, cấp phép, giao dịch trên sàn. Xu hướng này khiến quản trị ở doanh nghiệp chuyển từ "quản lý quyền" sang "quản lý tài sản", còn Chính phủ tập trung hỗ trợ định giá, sử dụng và bảo vệ tài sản trí tuệ hiệu quả.
Dự thảo luật hướng tới phát triển thị trường sở hữu trí tuệ, đáp ứng nhu cầu khai thác thương mại, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng, uy tín sản phẩm quốc gia và tăng sức cạnh tranh của nền kinh tế.
Sáng 27/10, Quốc hội nghe Bộ trưởng Công an trình bày Tờ trình về 3 dự án: Luật Thi hành tạm giữ, tạm giam và cấm đi khỏi nơi cư trú; Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi); Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Lý lịch tư pháp.
Sau đó, Quốc hội thảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của 4 dự thảo luật: Dẫn độ; Chuyển giao người đang chấp hành án phạt tù; Tương trợ tư pháp về hình sự; Tương trợ tư pháp về dân sự. Chiều cùng ngày, các đại biểu thảo luận một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Tình trạng khẩn cấp.
Sơn Hà
Góp ý kiến tạoBạn có thể đặt mọi câu hỏi, vấn đề về Khoa học công nghệ, Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi số trực tiếp cho Bộ Khoa học và Công nghệGửi góp ý