Vụ tranh chấp thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn giữa nguyên đơn Chung Vỹ Hùng (42 tuổi) và chị Thu (37 tuổi) sẽ được TAND TP HCM xét xử ngày 24/9.
Tòa triệu tập ông Chung Quốc Tĩnh (66 tuổi, cha của nguyên đơn) với tư cách người có quyền nghĩa vụ liên quan.
Trước đó, hồi tháng 10/2023, khi biết cháu nội phải chạy lên công an cầu cứu vì "bị mẹ ruột bạo hành" (lúc này anh Hùng đang điều trị bệnh tại Mỹ), ông Tĩnh đã làm đơn khởi kiện con dâu cũ để giành quyền nuôi cháu. Tòa đã thụ lý đơn của ông, căn cứ khoản 5 Điều 84 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 - thuộc trường hợp đảm bảo tính nhanh chóng, kịp thời bảo vệ lợi ích của đứa trẻ.
Đến tháng 4 năm nay, sau thời gian điều trị bệnh, sức khỏe ổn định, anh Hùng về nước làm đơn thay đổi người trực tiếp nuôi con gửi đến tòa.
Quá trình thụ lý giải quyết vụ án, tòa nhiều lần triệu tập nhưng chị Thu không có mặt cũng như không có ý kiến phản hồi về yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn. Cơ quan tố tụng đã niêm yết các thông báo cho bị đơn tại địa phương theo đúng quy định.
Bé gái 2 lần cầu cứu công an
Anh Hùng và Thu kết hôn năm 2012, ly hôn năm 2016 do mâu thuẫn không thể hàn gắn. Theo quyết định của tòa, người vợ được quyền trực tiếp nuôi con gái (khi đó 3 tuổi), mỗi tháng anh Hùng cấp dưỡng 10 triệu đồng.
Trong đơn yêu cầu thay đổi quyền nuôi con, anh Hùng cho biết thời gian qua luôn thực hiện đầy đủ nghĩa vụ cấp dưỡng theo quyết định của tòa. Khoản tiền này dùng để đóng học và chi phí ăn uống cho con, song chị Thu gây áp lực yêu cầu phải gửi thêm một khoản tiền khác hàng tháng. Tuy nhiên, chị đã không dùng số tiền này vào việc nuôi dưỡng và chăm sóc con, thậm chí không đóng tiền học cho con trong thời gian dài, mà dùng để tiêu xài cá nhân.
Theo nguyên đơn, bé đã nhiều lần điện thoại cho cha để cầu cứu, thậm chí có lúc suy nghĩ tiêu cực.
Hồ sơ vụ án thể hiện, hồi tháng 9/2023, trong lần đến trường, bé đã chạy vào trụ sở Công an phường Cầu Ông Lãnh (quận 1 cũ) khóc, cầu cứu trong tình trạng hoảng loạn. Công an sau đó bàn giao vụ việc cho chính quyền địa phương nơi chị Thu và con gái sinh sống để giải quyết.
Để đảm bảo an toàn cho bé gái, chính quyền địa phương đã có quyết định tạm thời cách ly trẻ ra khỏi người mẹ trong thời gian 15 ngày. Nhưng do anh Hùng đang điều trị bệnh ở nước ngoài nên cô bé được giao cho ông bà nội nuôi dưỡng và trông nom.
Chính quyền địa phương cũng lấy lời khai của những người hàng xóm nhằm xác minh về tình trạng của chị Thu. Họ cho biết chị này thường xuyên cãi nhau với mẹ ruột với lời lẽ thô tục, có khi đuổi bà ra khỏi nhà. Thu cũng bị cho là hay gây gổ với các nhà xung quanh "về bất cứ lý do gì"; thường xuyên chở con đi học muộn, có khi 10h mới đưa đến trường...
Ông Tính cho biết, sau khi được giao nuôi dưỡng và chăm sóc cháu nội, gia đình phát hiện bé có nhiều biểu hiện bất thường, hoảng loạn, không dám ngủ... nên đã đưa đi khám. Trung tâm pháp y tâm thần Khu vực TP HCM kết luận bé bị "rối loạn stress (căng thẳng, áp lực) sau sang chấn, giai đoạn trầm trọng".
Trong thời gian bé được giao cho ông bà nội nuôi dưỡng, chị Thu nhiều lần tìm đến gây gổ, đòi lại con. Sự việc gây ồn ào khiến chính quyền địa phương phải nhiều lần xuống giải quyết.
Sau khi hết thời gian cách ly theo quyết định của UBND quận, bé gái được giao lại cho mẹ ruột. Tuy nhiên, vài ngày sau bé gái (lúc này 10 tuổi) đã tự tay viết đơn kêu cứu gửi cho Công an phường Cầu Ông Lãnh. Trong lá đơn dài 5 trang, cô bé trình bày về những khổ sở khi sống trong cảnh "lúc nào cũng nghe tiếng mẹ chửi mắng, gây gổ với mọi người xung quanh thậm chí đuổi đánh cả bà ngoại... Có khi cháu bị mẹ bỏ đói, ép phải xin tiền ba, nghỉ học...
"Nay con viết thư này chưa biết ai có thể giúp đỡ con. Hiện con chỉ mong được sống cùng ba và ông bà nội... vì ở đó con được yêu thương, được ăn cơm, được ngủ và được đi học", bé gái trình bày trong đơn, song cũng khẳng định "con không ghét mẹ".
'Hãy vì sự an toàn, phát triển của con bé'
Theo ông Tính, khi biết cháu nội bị bạo hành, ông vô cùng đau đớn. Cùng với việc nhờ các cơ quan chức năng can thiệp, ông buộc phải làm đơn khởi kiện Thu ra tòa, yêu cầu cho ông và gia đình bên nội được quyền nuôi cháu trong khi con trai ở Mỹ chưa thể về.
Theo ông, điều kiện sức khỏe, tinh thần và khả năng chăm sóc của Thu chưa thật sự phù hợp, có thể ảnh hưởng đến sự an toàn và phát triển của cháu. Vì vậy, ông đề nghị tòa giao cháu nội cho gia đình ông trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng".
Trong đơn gửi tòa, ông cho biết, tuy đã lớn tuổi nhưng ông vẫn có lương hưu ổn định, có nhà riêng và sinh sống ổn định tại phường Cầu Ông Lãnh. Gần nhà có trường học tiện cho việc đưa đón cháu.
Hồi tháng 4, anh Hùng đã có đơn yêu cầu độc lập gửi tòa, cho biết hiện sức khỏe và công việc đã ổn định, có thể trực tiếp yêu cầu thay đổi người trực tiếp nuôi con sau ly hôn. Do đó, anh đề nghị tòa tuyên giao con gái cho mình cùng gia đình bên nội được trực tiếp nuôi dưỡng, chăm sóc bé.
Sau một năm bị gián đoạn về việc học, cháu bé được gia đình bên nội cho học lại lớp 5 và bắt đầu bước vào lớp 6 từ đầu năm học này.
Hải Duyên
* Tên người mẹ đã thay đổi