Việc thức giấc giữa đêm không phải lúc nào cũng đáng lo ngại, nhưng nếu xảy ra thường xuyên, nó có thể là dấu hiệu của vấn đề nghiêm trọng hơn. Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Anh (NHS), người trưởng thành cần ngủ trung bình từ 7 đến 9 tiếng mỗi đêm. Thiếu ngủ không chỉ gây mệt mỏi mà về lâu dài còn có thể gây hại cho sức khỏe.
Nhà tâm lý học kiêm chuyên gia về giấc ngủ Alexa Kane giải thích: "Có thể trước đây bạn đã từng có lý do để thức dậy vào một thời điểm, do ngưng thở khi ngủ hoặc tiếng khóc của trẻ, và cơ thể có thể đã quen với điều đó".
Điều đáng lo ngại hơn là tình trạng này có thể trở nên lặp lại nếu không được xử lý. "Chúng tôi thường thấy chứng mất ngủ mạn tính phát triển ở những người có thói quen ngủ không hiệu quả - chẳng hạn như thức dậy lúc 3 giờ sáng và nằm trên giường hàng giờ cố gắng ngủ lại", tiến sĩ Kane lưu ý.
Bà đã liệt kê một số nguyên nhân phổ biến khiến bạn có thể thức dậy mỗi đêm:
Đi vệ sinh
Khi ngủ, cơ thể vẫn hoạt động, phân hủy những gì bạn đã ăn và uống trong ngày. Do đó, việc cần đi tiểu vào ban đêm là điều khá phổ biến. Nhưng nếu nó trở nên quá thường xuyên, đây có thể là dấu hiệu của chứng tiểu đêm. Điều này có thể do bệnh tiểu đường, hoặc ở nam giới là ung thư tuyến tiền liệt.
Môi trường
Môi trường có thể có tác động lớn đến giấc ngủ. Tiếng ồn như còi báo động của xe cứu thương hoặc ánh sáng lọt qua rèm cửa có thể đánh thức bạn. Điều này có nhiều khả năng xảy ra vào những giờ sáng sớm, khi bạn vừa ra khỏi giấc ngủ REM.
Căng thẳng
Không chỉ cơ thể đánh thức chúng ta. Những suy nghĩ xâm nhập cũng có thể "giật mình" chúng ta dậy lúc 3 giờ sáng. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, một số người thậm chí còn bị chứng tê liệt khi ngủ.
Lo lắng và trầm cảm đều có thể dẫn đến giấc ngủ kém.
"Nếu bạn thức dậy và bắt đầu cảm thấy lo lắng, bồn chồn hoặc thất vọng, rất có thể bạn đã kích hoạt hệ thống thần kinh giao cảm, hệ thống 'chiến đấu hoặc bỏ chạy' của bạn", Tiến sĩ Kane nói tiếp. Bà giải thích thêm rằng khi điều này xảy ra, não chuyển từ chế độ ngủ sang chế độ thức, tâm trí có thể bắt đầu chạy đua, nhịp tim và huyết áp cũng có thể tăng lên, điều đó khiến bạn khó ngủ lại hơn rất nhiều". Nếu tình trạng này tiếp diễn, có thể dẫn đến chứng mất ngủ, một dạng rối loạn giấc ngủ.
Rối loạn giấc ngủ
Nếu bạn bị mất ngủ, bạn có thể gặp các triệu chứng như: Khó đi vào giấc ngủ, thức dậy nhiều lần trong đêm, nằm thao thức vào ban đêm, thức dậy sớm và không thể ngủ lại, vẫn cảm thấy mệt mỏi sau khi thức dậy, khó ngủ trưa dù mệt mỏi, uể oải, cáu kỉnh và khó tập trung vào ban ngày.
Ngưng thở khi ngủ
Nếu bạn thường xuyên thức dậy vào ban đêm, đây cũng có thể là triệu chứng của chứng ngưng thở khi ngủ. Cleveland Clinic cảnh báo: "Nếu bạn mắc chứng rối loạn này, đôi khi sẽ ngừng thở khi ngủ. Ngoài việc đánh thức bạn dậy, chứng ngưng thở khi ngủ có thể làm gián đoạn nhịp tim và làm giảm lưu lượng oxy đến cơ thể".
Các triệu chứng khác của chứng ngưng thở khi ngủ bao gồm: Ngáy, giật mình tỉnh giấc khi bị nghẹt thở hoặc thở hổn hển, buồn ngủ hoặc mệt mỏi vào ban ngày. "Nếu bạn có những triệu chứng này, hãy đến gặp bác sĩ hoặc chuyên gia về giấc ngủ", tiến sĩ Kane nói, thêm rằng chứng ngưng thở khi ngủ không được điều trị có thể gây ra bệnh tim, tiểu đường, béo phì và các vấn đề sức khỏe khác.
NHS cho biết bạn nên đi khám bác sĩ đa khoa nếu việc thay đổi thói quen ngủ không giúp ích cho chứng mất ngủ, bạn đã gặp khó khăn khi ngủ trong nhiều tháng hoặc chứng mất ngủ đang ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của bạn theo cách khó đối phó.
Mỹ Ý (Theo Express)