Sáng 28/11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự án Luật Quy hoạch (sửa đổi). Ông Phạm Trọng Nhân, Ủy viên kiêm nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính cho rằng dự Luật sửa đổi phải thực sự mở rộng cho những động lực mới, "không thể là một khung cứng khiến mọi cơ hội bị chậm lại".
Ông nhận xét tốc độ điều chỉnh quy hoạch hiện nay vẫn theo tuyến tính khi mất từ 12 đến 18 tháng. Theo ông, việc này không theo kịp các làn sóng mới như bán dẫn, trung tâm dữ liệu, năng lượng sạch, đổi mới sáng tạo, logistics và tài chính quốc tế.
"Những cơ hội này không thể chờ quy trình", ông góp ý.
Ông Nguyễn Tâm Hùng, Ủy viên kiêm nhiệm Ủy ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại cũng cho rằng nhiều dự án trọng điểm đang bị chậm do quy trình nội bộ kéo dài, làm tăng chi phí và giảm cạnh tranh của nền kinh tế.
Theo ông, nhà đầu tư cũng phản ánh về một số quy hoạch chi tiết đã hoàn thành, nhưng vẫn phải trải qua nhiều vòng thẩm định nội bộ tại các cơ quan khác nhau, thay vì quy trình một cửa. "Điều này khiến họ buộc phải chạy đua với thời gian, con người, đi lại giữa các cơ quan nhiều lần chỉ để giải trình nội dung đã được làm rõ trong hồ sơ điện tử", đại biêu nêu.
Vì quy trình kéo dài, ông cho rằng niềm tin nhà đầu tư bị xói mòn, nhiều doanh nghiệp buộc phải tạm dừng, rút khỏi các dự án tiềm năng. Trước tình trạng này, ông đề nghị cân nhắc luật hóa thêm cơ chế nộp hồ sơ điện tử đồng bộ đi kèm thời hạn bắt buộc phản hồi của từng cơ quan quản lý.
Còn ông Phạm Trọng Nhân đề xuất bổ sung căn cứ điều chỉnh quy hoạch khi dự án có "cơ hội phát triển cấp quốc gia, tác động lan tỏa và yêu cầu triển khai gấp", bên cạnh các căn cứ truyền thống như thiên tai, biến động, sáp nhập địa giới.
Cùng với đó, ông cho rằng cần giao Chính phủ định lượng rõ ngưỡng cơ hội về quy mô vốn, hàm lượng công nghệ, tác động tới năng suất, việc làm chất lượng cao, kết nối chuỗi cung ứng. Với những dự án đạt các tiêu chí này, Chính phủ có thể cho phép rút tối thiểu 50% thời gian thẩm định, thời hạn tối đa 6 tháng.
"Tốc độ phải trở thành một chỉ tiêu thiết kế ngay trong luật, nếu chúng ta thật sự muốn các trung tâm dữ liệu, bán dẫn, đổi mới sáng tạo, hay tài chính quốc tế trở thành động lực kéo tăng trưởng hai con số", ông nói.
Theo quy định hiện hành, thời gian thẩm định điều chỉnh quy hoạch quốc gia là 75 ngày, duyệt trong vòng 90 ngày, tương ứng khoảng 5,5 tháng. Thời gian cho quy trình thẩm định, duyệt điều chỉnh quy hoạch cấp vùng, tỉnh cũng tương tự. Các đại biểu Quốc hội cho rằng thời gian thẩm định, điều chỉnh quy hoạch cần được rút ngắn khi sửa luật.
Bà Nguyễn Thị Sửu, Phó đoàn đại biểu TP Huế nói cần quy định thời hạn cụ thể cho từng bước để tránh quá trình điều chỉnh quy hoạch bị kéo dài, gây ách tắc cho hoạt động đầu tư. Cụ thể, bà đề xuất hoàn tất thẩm định quy hoạch 60 ngày, phê duyệt điều chỉnh 30 ngày và công bố trong 15 ngày. Trường hợp điều chỉnh vì thiên tai, dịch bệnh hoặc biến động khẩn cấp khác, các quy trình cần theo thủ tục rút gọn tối đa 3 ngày làm việc.
Nguyên quyền Chủ tịch tỉnh Quảng Trị Hà Sỹ Đồng gợi ý nên gộp nội dung lấy kiến, giải trình, thẩm định vào quy trình liên thông, áp dụng thẩm định song song để giảm thời gian xử lý hồ sơ. Ông đề nghị bổ sung điều kiện điều chỉnh khi xuất hiện các dự án động lực, cơ hội chiến lược lớn, thay đổi công nghệ hoặc khi sai sót dữ liệu cao...
Giải trình sau đó, Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết cơ quan chủ trì soạn thảo đã hoàn thiện các quy định về việc lập đồng thời và thứ tự phê duyệt, điều chỉnh quy hoạch. Bộ trưởng thông tin nhiều trình tự, thủ tục khác cũng được đơn giản hóa.
Cụ thể, luật đã chuyển nhiệm vụ sang hình thức đề xuất lập quy hoạch với nội dung đơn giản hơn. Các quy hoạch cũng được điều chỉnh đồng thời. Với điều chỉnh quy hoạch theo trình tự rút gọn, nhà đầu tư không phải thực hiện thủ tục xin chủ trương, thẩm định điều chỉnh quy hoạch và đánh giá môi trường chiến lược, theo Bộ trưởng.
Dự kiến Quốc hội biểu quyết thông qua dự Luật luật Quy hoạch (sửa đổi) vào sáng 10/12.
Anh Tú