Ngày 17/6/2002, đồn cảnh sát quận Hoàng Cô, thành phố Thẩm Dương, tỉnh Liêu Ninh nhận được trình báo từ người dân về một căn hộ bốc mùi khó chịu.
Thấy cửa khóa và không ai phản hồi, cảnh sát yêu cầu quản lý chung cư mở cửa, sau đó phát hiện một thi thể nữ đang phân hủy mạnh trong chiếc valy màu đen ở góc ban công.
Qua điều tra, nạn nhân tên Di Phương, bị sát hại tại một khu dân cư ở thành phố Thanh Đảo, tỉnh Sơn Đông, sau đó thi thể được vận chuyển đến đây.
Chủ ngôi nhà xảy ra án mạng khai rằng đã cho em vợ tên Từ Dương (sinh năm 1967) mượn nhà cách đó không lâu. Dương là bác sĩ nhưng đã nghỉ việc vào năm 2000 để khởi nghiệp kinh doanh. Anh ta gặp Phương khi đến Thanh Đảo, trở thành người yêu.
Cảnh sát nhận định Dương là nghi phạm chính trong vụ án nên đưa vào danh sách truy nã trên Internet. Đội điều tra dùng mọi cách truy tìm Dương ở nhiều nơi, nhưng anh ta dường như biến mất không dấu vết.
Năm 2011, Bộ Công an phát động chiến dịch truy bắt tội phạm đào tẩu trên toàn quốc. Đội cảnh sát hình sự quận Hoàng Cô liệt kê Từ Dương là nhân vật trọng điểm. Họ đã đến gặp hầu hết họ hàng của Dương ở Thẩm Dương, Thanh Đảo và những nơi khác. Tất cả đều cho biết không nhận được tin tức gì từ Dương sau vụ việc. Anh ta thậm chí còn không xuất hiện khi mẹ qua đời.
Trong những năm qua, dù nhân sự đổi mới nhiều lần, đội cảnh sát hình sự vẫn định kỳ nghiên cứu hồ sơ vụ án, không bao giờ từ bỏ điều tra.
Người thuê nhà bí ẩn
Đến năm 2025, vụ án có bước ngoặt quan trọng. Ngày 3/1, đồn cảnh sát Hoàng Cô nhận được manh mối từ Cục Chống buôn lậu Hải quan Thiên Tân: một người đàn ông tên "Lý Sơn" có đặc điểm ngoại hình rất giống kẻ trốn truy nã nhiều năm Từ Dương.
Sau khi nắm thông tin, Triệu Hoành Đào, Đội trưởng Đội trọng án số 3 thuộc Đội cảnh sát hình sự quận Hoàng Cô, lập tức báo cáo cấp trên và dẫn đội đến Thiên Tân để điều tra toàn diện về "Lý Sơn".
Họ được biết vào năm 2023, Cục Chống buôn lậu Hải quan Thiên Tân nghi ngờ một công ty chủ yếu nhập khẩu dầu động cơ ôtô ở Bắc Kinh có hành vi trốn thuế. Người đại diện theo pháp luật của công ty là Bành Khiết, nhưng người phụ trách thực tế lại là "Lý Sơn". Sau khi công ty bị điều tra, "Lý Sơn" biến mất.
Theo lời kể của nhân viên công ty, "Lý Sơn" sống ẩn dật, kín tiếng, hiếm khi tham gia hoạt động công khai và hầu như không bao giờ chụp ảnh. Ông ta chỉ dùng tiền mặt để chi tiêu hàng ngày. Thông tin cá nhân của "Lý Sơn" vẫn luôn là bí ẩn trong công ty. Các nhân viên chỉ biết ông ta từng học y và nói giọng vùng Đông Bắc, nhưng không biết địa chỉ hay lý lịch cụ thể.
Cục Chống buôn lậu phát hiện "Lý Sơn" rất giống Từ Dương, nghi phạm giết người đang bị cảnh sát Thẩm Dương truy nã.
Người mà "Lý Sơn" ngày thường tiếp xúc mật thiết nhất chính là bạn gái Bành Khiết, sống tại Bắc Kinh. Vì thế, đội cảnh sát quận Hoàng Cô lập tức lên đường đến Bắc Kinh.
Các điều tra viên bao gồm Triệu Hoành Đào và Lưu Hàng điều tra nhà riêng của Khiết và những nơi khác. Ngày 23/2, cảnh sát cải trang thành người giao đồ ăn, nhân viên chuyển phát nhanh, nhân viên siêu thị, công nhân cải tạo nhà, điều tra tại 3 địa điểm mà "Lý Sơn" có thể ẩn náu. Họ kiểm tra video giám sát các hành lang và thang máy để xem có ai trông giống "Lý Sơn" không.
Cảnh sát cải trang xuất hiện quanh khu nhà vào 6-7h mỗi sáng, chỉ kết thúc công việc khi căn hộ tắt đèn vào ban đêm hoặc khoảng 1h. "Chúng tôi làm việc theo ca, mỗi ca kéo dài nhiều giờ và không được lơi là phút giây nào", Lưu Hàng cho biết.
Ngày 15/3, các điều tra viên phát hiện một manh mối quan trọng: Khiết thuê một căn hộ ở tầng 7 của một chung cư 13 tầng ở quận Đại Hưng, còn con trai Khiết sống ở tầng 2 cùng tòa nhà.
Qua điều tra, cảnh sát phát hiện ngôi nhà ở tầng 7 kéo rèm 24/24 nhưng vẫn có thể nhìn thấy ánh sáng từ các khe hở. "Đèn bật suốt đêm và tắt vào lúc 6h hôm sau. Nghĩa là có người sống trong phòng này nhưng không ra ngoài", Đội trưởng Triệu nói. Họ bắt đầu chuyển hướng điều tra và thuê một căn hộ ở tầng 4 của tòa chung cư này.
Ẩn mình trong căn hộ hơn một năm
Đội trưởng Triệu phân công hai nhóm cảnh sát đến phòng theo dõi camera giám sát của chung cư, mỗi nhóm hai người. Một nhóm quan sát camera tại cửa căn hộ của "Lý Sơn" để nắm rõ mọi chuyển động theo thời gian thực. Nhóm khác xem lại dữ liệu từ nửa tháng trước để tìm hiểu hành tung của ông ta.
Khoảng 17h ngày 16/3, cảnh sát thấy con trai Khiết xách hai túi nylon màu trắng từ tầng 2 lên đặt trước cửa căn hộ ở tầng 7.
Sau hơn 20 phút, người bên trong mở hé cửa, thò đầu ra cầm túi. Hành động của ông ta rất nhanh, chỉ trong 3 giây ngắn ngủi, nhưng cảnh sát đã xác định được người thuê nhà sống ở đây chính là Từ Dương dựa trên động tác, kiểu tóc và ngoại hình.
Sau khi xác định được nơi ẩn náu của Dương, cảnh sát định đợi đến lần đưa đồ sau thì nhân cơ hội xông vào bắt giữ, nhưng họ đã chờ trong phòng giám sát 4-5 ngày liền mà không thấy động tĩnh. Do không thể xác định thời điểm đưa đồ tiếp theo và sợ đánh động nghi phạm vì theo dõi trong thời gian dài, cảnh sát quyết định lập tức bắt giữ Dương.
Sau khi tìm hiểu thói quen sinh hoạt của nghi phạm, Đội trưởng Triệu phân tích rằng ngày nào Dương cũng thức trắng đêm, ngủ bù vào ban ngày. 14h là thời điểm hắn ngủ sâu giấc, sẽ không kịp phản ứng khi cảnh sát xông vào. Vì vậy, họ ấn định thời gian bắt giữ là 14h30.
Để đảm bảo không có sơ suất, cảnh sát thực nghiệm tại các căn hộ có cùng cách bố trí và loại khóa cửa. Mỗi bước đều tính thời gian chính xác đến từng giây.
14h30 ngày 23/3, hơn 10 cảnh sát phục kích ở cửa và hành lang trước căn hộ của nghi phạm. Họ mở được khóa trong vòng 32 giây.
Nhà Dương thuê là căn hộ song lập. Khi cảnh sát mặc thường phục xông vào, ông ta vừa từ trên lầu đi xuống, mặt ngái ngủ. Dương hoảng hốt, sau đó tay không ngừng run rẩy. Khi nghe cảnh sát đến từ Thẩm Dương, ông ta suy sụp rồi chấp nhận nói ra tên thật.
Cảnh sát nhận thấy điều kiện sống của Dương rất tệ, trước cửa chất đống rác do một hoặc hai tháng mới dám xuống lầu vứt rác một lần. Dương có hai bộ tóc giả để đội mỗi khi ra ngoài, vẽ lông mày và đeo khẩu trang quanh năm.
Theo lời khai, sau khi công ty bị điều tra vào cuối 2023, Dương trốn trong căn hộ này hơn một năm. Ông ta hầu như không bước chân ra ngoài, ngày ngày uống trà, xem máy tính và ngủ. Con trai Khiết cứ nửa tháng hoặc một tháng sẽ đưa đồ ăn đến cho Dương. Mỗi ngày, ông ta chỉ có thể ăn đồ đông lạnh, mì ăn liền, không dám đặt đồ ăn ngoài.
Lưu Hàng cho biết khi bị áp giải từ Bắc Kinh về Thẩm Dương, nghi phạm ngủ thiếp đi ngay từ khi bước lên xe và hầu như không tỉnh dậy trong suốt hành trình kéo dài 7 giờ. "Có thể trước đó ông ta đã ở bên bờ vực sụp đổ, sau khi bị chúng tôi bắt, ông ta cảm thấy như được giải thoát", Lưu Hàng nói.
Triệu Hoành Đào bày tỏ hiếm khi gặp phải vụ án có thời gian kéo dài và nghi phạm gian xảo như vậy trong sự nghiệp. Lưu Hàng cũng khẳng định: "Nghi phạm đấu trí với cảnh sát và lẩn trốn hơn 20 năm. Cuối cùng chúng tôi đã bắt được hắn, cuối cùng cũng có câu trả lời thỏa đáng cho nạn nhân và gia đình".
Đêm giấu xác người tình
Khi bị thẩm vấn, Dương khai vào năm 2001 cùng bạn gái Di Phương mở cửa hàng nhận cải tạo sàn nhà ở Thanh Đảo. Dương chịu trách nhiệm mua hàng từ các nhà cung cấp ở Thẩm Dương, còn Phương chủ yếu chịu trách nhiệm bán hàng, tiếp khách và quản lý cửa hàng.
Dương thú nhận xảy ra mâu thuẫn với Phương trước Tết Nguyên đán 2002. Dương mua chịu hàng khi đi Thẩm Dương, dự định trả tiền cho nhà cung cấp trước Tết, số tiền khoảng 350.000 nhân dân tệ. Nhưng Phương nói định dùng số tiền này để đặt mua một lô sàn gỗ thương hiệu nổi tiếng từ Thượng Hải, sau khi bán kiếm lời mới trả tiền cho nhà cung cấp.
Dương cảm thấy nếu không trả được tiền trước Tết sẽ mất mặt và mất uy tín trước đối tác. Hai người tranh cãi.
Vào đêm xảy ra án mạng, Dương thú nhận cả hai đều uống rượu. Đến khoảng 23h, họ lại cãi nhau về chuyện tiền bạc. Khi tranh chấp ngày càng gay gắt, Phương lấy gối đánh bạn trai. Lo tiếng cãi vã bị hàng xóm nghe thấy sẽ gây ảnh hưởng xấu, Dương tức giận dùng gối che đầu Phương rồi đè người lên. Khoảng 10 phút sau, khi Dương tỉnh táo lại thì Phương đã chết vì ngạt thở.
Hoảng loạn, Dương quyết định giấu xác để che đậy tội ác. Anh ta nhét thi thể vào valy, lái xe chở đến căn nhà cũ bỏ không của một người họ hàng ở thành phố Nhũ Sơn, cách đó hơn 100 km. Dương nói dối rằng có những sổ sách quan trọng cần giấu, rồi chôn valy dưới sân.
Tháng 4/2002, khi sắp bán nhà, người họ hàng yêu cầu Dương đem "sổ sách quan trọng" đi nơi khác. Sau đó, Dương lái xe chở valy đến căn hộ trống của gia đình anh rể ở Thẩm Dương.
Khi thời tiết ấm lên vào tháng 4, thi thể dần phân hủy và bốc mùi. Tháng 6, hàng xóm ngửi thấy mùi hôi thối nên báo cảnh sát, thi thể được phát hiện.
Lúc này, Dương đã lên đường trốn chạy. Anh ta lấy tên giả là Lý Sơn, trốn đến Thượng Hải, Quảng Châu, Cam Túc và nhiều nơi khác. Anh ta gặp Bành Khiết qua trò chuyện trực tuyến vào khoảng năm 2010.
Dương hiện bị tạm giữ hình sự vì nghi cố ý giết người. Vụ án đang chờ ngày xét xử.
Tuệ Anh (Theo Beijing News)