Điều này được một số trường công khai bảng dữ liệu tuyển sinh chung. Ví dụ: Đại học Michigan coi thư giới thiệu là "quan trọng", Đại học Northwestern đặt thư giới thiệu ở mức "rất quan trọng", trong khi để tiêu chí điểm SAT/ACT ở mức "xem xét".
Lý giải điều này, anh Đỗ Đình Thuấn, giáo sư tại Đại học Mount Union, bang Ohio, ví dụ, việc được giới thiệu nhiệt tình trong thư chứng tỏ ứng viên tạo được ấn tượng tích cực và duy trì được mối quan hệ tốt với giáo viên. Nếu đạt được thành tích nổi bật ở trung học, ứng viên được dự đoán có khả năng làm việc tốt với bạn bè và giáo sư ở trường đại học cũng như đóng góp cho trường.
Với mục đích này, nhiều trường thường yêu cầu ứng viên có ít nhất hai thư giới thiệu từ giáo viên và counselor (cố vấn). Sau đây là một số lưu ý của anh Thuấn với các ứng viên khi chuẩn bị thư giới thiệu trong hồ sơ ứng tuyển đại học Mỹ:
Chọn người viết thư giới thiệu
Nếu xin thư giới thiệu từ giáo viên, hãy chọn thầy, cô dạy bạn ở môn bạn đạt điểm cao. Người này cần hiểu rõ khả năng, đam mê và sở thích của bạn. Thông thường, bạn sẽ cần gửi ít nhất một lá thư từ giáo viên dạy các môn học chính như Toán giải tích, Khoa học máy tính, Tiếng Anh, Vật lý hoặc Lịch sử.
Bạn cũng nên có thư từ một giáo viên làm việc trong lĩnh vực chuyên môn theo ngành mà bạn dự định học. Ví dụ, nếu đạt điểm A trong môn AP khoa học máy tính và dự định học chuyên ngành này, việc xin thư giới thiệu từ giáo viên môn này sẽ gia tăng sức mạnh cho đơn ứng tuyển của bạn.
Trong trường hợp không có giáo viên thân thiết, hãy chắc chắn người bạn nhờ phải biết rõ về bạn trong những hoạt động cụ thể nào đó.
Thư giới thiệu mạnh có gì?
Thư giới thiệu viết về những sinh viên khác nhau nhưng đều có chung một số đặc điểm cơ bản: Phải cho thấy người viết hào hứng và nhiệt tình. Các giáo viên truyền đạt rõ ràng rằng họ ấn tượng với học sinh này và mong muốn giúp em vào đại học.
Các bức thư không nói khen bạn một cách quá lố, thay vào đó đề cập những ví dụ cụ thể để hỗ trợ cho đánh giá của giáo viên. Các ví dụ và câu chuyện cụ thể rất quan trọng, giúp nhân viên tuyển sinh đánh giá học sinh, đồng thời làm cho lá thư thú vị và đáng nhớ hơn.
Ví dụ khi giới thiệu cho một ứng viên học ngành kỹ thuật, nếu người viết nói em này thích tìm hiểu kỹ thuật, giỏi tư duy logic, học toán giỏi... thì bức thư sẽ không gây được chú ý bởi từ ngữ chung chung, có trong mọi thư giới thiệu khác.
Thư giới thiệu mạnh sẽ nói về điểm mạnh cá nhân của học sinh cũng như trong học tập. Người viết thể hiện quan điểm đánh giá con người bạn toàn diện mà các nhà tuyển sinh đang tìm kiếm, đồng thời bày tỏ sự tin tưởng mạnh mẽ vào thành công trong tương lai của bạn.
Ngoài nói về khả năng trí tuệ và thái độ học tập của học sinh, thầy cô cũng nên nhắc đến những phẩm chất cá nhân, cũng như các tính cách đặc biệt khác như sự đồng cảm, có tính sẻ chia, giúp đỡ bạn, tính sáng tạo hoặc kỹ năng lãnh đạo.
Thư giới thiệu phải cụ thể và có tính minh họa. Trong thư, thầy cô nên mô tả những trường hợp cụ thể mà bạn đã thể hiện được điểm mạnh của mình. Người đọc thư sẽ có cảm giác rằng người giới thiệu rất hào hứng khi viết về bạn và được truyền cảm hứng để giúp đỡ bạn trên con đường vào đại học.
Thư đặc biệt có lợi cho ứng viên nếu thầy cô xếp hạng bạn cao hơn các học sinh khác. Ví dụ: Thư có cụm từ "một trong ba học sinh xuất sắc nhất tôi từng dạy trong sự nghiệp của mình" sẽ là sự khẳng định mạnh mẽ từ thầy cô, đặc biệt nếu nó đến từ một giáo viên đã dạy 20 năm ở trường.
Cuối cùng, ngôn từ trong thư phải mạnh mẽ và khéo léo, cho thấy người giới thiệu đã dành thời gian và suy nghĩ để đưa ra một lời đề nghị có tính khẳng định.
Tránh thư giới thiệu 'tầm thường'
Thư giới thiệu kém là thư cung cấp thông tin chung chung, không thêm bất cứ điều gì đặc biệt vào câu chuyện của bạn. Có ba điều cần lưu ý:
- Lặp lại sơ yếu lý lịch của học sinh.
- Không cung cấp tình huống đặc biệt hoặc ví dụ cụ thể. Chẳng hạn, nếu chỉ viết liệt kê, khen học sinh chăm chỉ, học có mục tiêu... thì không thuyết phục. Thay vào đó, người giới thiệu nên mô tả những tình huống mà bạn thể hiện những phẩm chất này.
- Cân nhắc khi nhờ hiệu trưởng, trưởng bộ môn hay người nổi tiếng viết thư giới thiệu, bởi việc này không quá gây ấn tượng với hội đồng tuyển sinh. Người đọc thư có thể nghi ngờ về nội dung, thư giới thiệu trở nên vô nghĩa.
5 thông tin cần chia sẻ cho người giới thiệu
Khi nhờ ai đó viết thư giới thiệu, ứng viên nên chia sẻ với họ ý tưởng và thông tin của mình:
- Danh sách trường ứng tuyển, thứ tự ưu tiên, cách nộp và hạn nộp thư của từng trường ra sao.
- Ngành học sự định ở trường đại học.
- Những điểm mạnh, niềm đam mê, phẩm chất mà bạn muốn thầy cô nêu bật trong thư.
- Những dự án hoặc kỷ niệm đặc biệt trong lớp có ý nghĩa quan trọng với bạn.
- Sơ yếu lý lịch
Đỗ Đình Thuấn