Các ngân hàng đang đối mặt với thách thức về an ninh mạng

Ngày 25/9, Hội thảo và Triển lãm cấp cao thường niên ngành ngân hàng – Smart Banking 2025 – chính thức diễn ra với chủ đề “Đột phá chuyển đổi số ngành ngân hàng: Dữ liệu là nền tảng, khách hàng là trung tâm”. Sự kiện này do Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam phối hợp cùng Tập đoàn IEC thực hiện, đồng hành bởi Hiệp hội Dữ liệu quốc gia và Hiệp hội An ninh mạng quốc gia.

Phát biểu tại sự kiện này, Phó Thống đốc NHNN Phạm Tiến Dũng cho biết, dữ liệu là nền tảng, là tài nguyên quý giá. Tuy nhiên, khách hàng mới là trung tâm.

Sự phát triển nhanh chóng của chiến lược kinh doanh dựa trên dữ liệu trong ngành Ngân hàng đã tạo ra những lợi ích đáng kể. Cụ thể, các ngân hàng có thể tăng cường việc tiếp cận khách hàng, tạo ra các sản phẩm và dịch vụ có tính cá nhân hóa cao, đồng thời, tối ưu hóa quy trình phát hiện rủi ro và phòng ngừa gian lận, cải thiện quy trình vay và xử lý hồ sơ vay vốn, tăng cường khả năng dự đoán và phân tích thị trường.

Nhiều ngân hàng lớn đã cắt giảm trên 100 phòng giao dịch nhờ 98% khách hàng chuyển sang kênh số. Tỷ lệ người trưởng thành Việt Nam có tài khoản ngân hàng đã đạt gần 88% – con số nền tảng cho phát triển tài chính bao trùm. Hệ thống thanh toán liên ngân hàng hiện ghi nhận trên 30 triệu giao dịch/ngày với giá trị khoảng 900 nghìn tỷ đồng, tương đương hơn 40 tỷ USD minh chứng rõ rệt cho năng lực hạ tầng số ngành ngân hàng.

Ông Nguyễn Quốc Hùng, Chủ tịch hội Ngân hàng Việt Nam nhấn mạnh, thời gian qua, Việt Nam đã chứng kiến sự bùng nổ của hệ sinh thái dịch vụ tài chính số. Thanh toán không dùng tiền mặt phát triển mạnh mẽ; ngân hàng số trở thành kênh giao dịch chủ đạo; định danh và xác thực điện tử tiến bộ vượt bậc, ứng dụng AI và học máy được đẩy mạnh trong thẩm định tín dụng, quản lý rủi ro, phòng chống gian lận, tối ưu vận hành và chăm sóc khách hàng đa kênh.

Với hơn 90% giao dịch hiện thực hiện qua kênh số và trên 87% người trưởng thành sở hữu tài khoản ngân hàng, dữ liệu phát sinh mỗi ngày trở thành tài nguyên vô giá để các ngân hàng thiết kế sản phẩm, dịch vụ thông minh, thuận tiện và an toàn hơn. Việc đối soát 119 triệu tài khoản cá nhân và 1,1 triệu tài khoản tổ chức từ cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, cùng nguồn dữ liệu tín dụng của hơn 54 triệu khách hàng, đã mở ra khả năng cung ứng dịch vụ chính xác, minh bạch và cá nhân hóa hơn bao giờ hết.

Tuy vậy, ngành ngân hàng đang đối mặt với không ít thách thức trong việc khai thác hiệu quả nguồn dữ liệu: làm sao để chuyển hóa khối dữ liệu khổng lồ thành trải nghiệm liền mạch, lấy khách hàng làm trung tâm ở mọi điểm chạm, làm sao để kết hợp AI, phân tích dữ liệu lớn và các công nghệ mới nhằm mang đến dịch vụ cá nhân hóa theo thời gian thực, đồng thời vẫn đảm bảo an toàn, bảo mật. Đó không chỉ là bài toán công nghệ, mà còn là chiến lược dài hạn để biến dữ liệu thành tài sản chiến lược, nuôi dưỡng niềm tin và sự gắn kết của khách hàng.

Trong bối cảnh AI đang mở ra nhiều cơ hội đột phá, việc khai thác dữ liệu thông minh được xem là chìa khóa tạo lợi thế cạnh tranh cho ngành ngân hàng, đồng thời cũng đặt ra những thách thức an ninh chưa từng có tiền lệ. Trong bối cảnh các ngân hàng đang tăng tốc chuyển đổi số và đối diện ngày càng nhiều thách thức an ninh. Vấn đề này đã được đề cập tại phiên thảo luận về “Quản trị an ninh mạng trong môi trường rủi ro hiện nay” đã mang đến những phân tích thực tiễn, giải pháp công nghệ và góc nhìn chiến lược nhằm bảo vệ dữ liệu, hệ thống thanh toán cũng như củng cố niềm tin số trong ngành tài chính – ngân hàng.

Phân thảo luận này đã tập trung vào các nội dung chính gồm: bảo mật dữ liệu trên thiết bị di động cho doanh nghiệp, nhận diện rủi ro nội bộ bằng AI, ngăn chặn rò rỉ dữ liệu trong lĩnh vực dịch vụ tài chính, các mối đe dọa tiềm ẩn trong lưu lượng tài chính, chia sẻ kinh nghiệm ứng phó với tấn công ransomware...

Ông Trần Quốc Long, Trưởng phòng Kỹ thuật của Vietsunshine đã chia sẻ về nguy cơ tiềm ẩn từ lưu lượng mã hóa và lưu lượng nội bộ di chuyển ngang, vốn là những “điểm mù” lớn nhất đối với dữ liệu khách hàng và hệ thống thanh toán.

Ông Nguyễn Đức Thắng, Giám đốc Bộ phận Tư vấn khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của Group-IB đã mang đến bức tranh toàn diện về bối cảnh an ninh mạng trong kỷ nguyên ngân hàng số. Bài trình bày phân tích về xu hướng lừa đảo đang nổi lên khi tội phạm mạng thay đổi chiến thuật để khai thác các nền tảng số mới, đồng thời thảo luận về thách thức cân bằng giữa bảo mật và trải nghiệm người dùng, đặc biệt trong bối cảnh Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân của Việt Nam vừa được ban hành năm 2025.

Ở góc nhìn từ công nghệ thiết bị di động, ông Đinh Trọng Du, Chuyên gia Giải pháp Doanh nghiệp, Ngành hàng Thiết bị Di động của Samsung Vina đã đề cập đến xu hướng hội tụ công năng giữa thiết bị di động và máy tính truyền thống. Khi các doanh nghiệp ứng dụng thiết bị di động toàn diện vào vận hành, những thách thức về bảo mật dữ liệu, kiểm soát thông tin và quản lý thiết bị trở thành nhiệm vụ cấp thiết.

Chương trình khép lại bằng một phiên thảo luận chuyên sâu do ông Vũ Ngọc Sơn, Trưởng Ban Nghiên cứu, tư vấn, phát triển công nghệ và Hợp tác quốc tế, Hiệp hội An ninh mạng quốc gia điều phối. Phiên thảo luận quy tụ các chuyên gia hàng đầu đến từ ngân hàng, doanh nghiệp công nghệ và tổ chức quốc tế.