Giải trình trước Quốc hội sáng 2/12 về dự thảo Nghị quyết một số cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân, Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan nói chính sách tiền lương, phụ cấp cho nhân viên y tế thời gian qua "rất khó khăn". Khi xây dựng Nghị quyết 72, Bộ Chính trị đã cho phép lựa chọn một số nhóm và mức để tăng dần phụ cấp. Bộ Y tế cũng đang trình Chính phủ xây dựng chế độ đặc thù như phụ cấp trực và các loại phụ cấp khác cho nhân viên y tế.
Thời gian qua, nhiều cử tri và ngành y liên tục kiến nghị tăng phụ cấp. Tại dự thảo Nghị định hồi tháng 10, Bộ Y tế đề xuất nâng hàng loạt mức phụ cấp. Với ca phẫu thuật loại đặc biệt, phụ cấp cho phẫu thuật viên chính, gây mê hồi sức hoặc châm tê chính được đề xuất tăng gần ba lần, từ 280.000 lên 790.000 đồng; các mức cho ca mổ loại I, II, III lần lượt là 355.000, 185.000 và 140.000 đồng. Người phụ mổ và phụ gây mê hồi sức có thể nhận 565.000 đồng mỗi ca; người giúp việc 340.000 đồng. Với thủ thuật y tế, mức phụ cấp bằng 30% phụ cấp phẫu thuật cùng loại.
Dự thảo cũng tăng phụ cấp trực 24/24 giờ: bệnh viện hạng I và hạng đặc biệt từ 115.000 lên 325.000 đồng; bệnh viện hạng II từ 90.000 lên 255.000 đồng; trạm y tế xã tăng gần ba lần, lên 70.000 đồng. Mức phụ cấp cao hơn nếu trực tại khoa đặc thù hoặc trực ngày nghỉ, lễ Tết.
Về miễn viện phí và đa dạng gói bảo hiểm y tế, bà Lan cho biết dự thảo chỉ quy định nguyên tắc, còn hướng dẫn chi tiết sẽ do Chính phủ ban hành để dễ điều chỉnh khi cần thiết. Về chương trình mục tiêu quốc gia về chăm sóc sức khỏe, dân số và phát triển giai đoạn 2026-2035, bà Lan cho biết có 5 dự án và nhiều tiểu dự án được thiết kế cân đối; dự án dân số và phát triển có tổng vốn hơn 29.600 tỷ đồng, trong đó riêng truyền thông khoảng 1.500 tỷ đồng.
Bà Lan thông tin hiện cả nước có ba bệnh viện lão khoa, 14 bệnh viện trung ương và 48 bệnh viện tỉnh có khoa lão; thời gian tới sẽ có nhiều chính sách đặc thù để thu hút đầu tư xây dựng các bệnh viện chuyên khoa lão.
Đề xuất xếp lương bậc cao hơn cho bác sĩ mới tuyển dụng
Theo dự thảo, bác sĩ, bác sĩ y học dự phòng và dược sĩ sẽ được xếp lương từ bậc 2 (hệ số 2,67) ngay khi tuyển dụng, thay vì bậc 1 như hiện nay. Một bác sĩ mới ra trường hiện hưởng mức lương cơ sở 2,34 triệu đồng (hệ số 2,34), tổng thu nhập khoảng 7 triệu đồng mỗi tháng (gồm phụ cấp ưu đãi nghề 40%, chưa trừ bảo hiểm).
Đại biểu Phạm Khánh Phong Lan, Giám đốc Sở An toàn thực phẩm TP HCM, đồng tình nhưng cho rằng xếp lương bậc 2 là chưa đủ mạnh. Bà đề nghị xem xét xếp luôn bậc 3 hoặc bậc 4 cho bác sĩ mới tuyển dụng và mở rộng chính sách cho các nhóm nhân viên y tế khác. Bà cũng đề nghị không phân mức phụ cấp ưu đãi 100% và 70% vì mức sống đô thị cao, nên xem xét nâng phụ cấp lên gấp 2-3 lần.
Phó đoàn Vĩnh Long Thạch Phước Bình cho rằng xếp lương bậc 2 chỉ cải thiện thu nhập ban đầu, không giải quyết gốc rễ vấn đề thu nhập thấp. Theo ông, nhiều nhân viên y tế nghỉ việc do chênh lệch thu nhập lớn giữa khu vực công và tư; nhiều chuyên khoa nguy hiểm như cấp cứu, hồi sức, truyền nhiễm, xét nghiệm vẫn chưa được hưởng phụ cấp ưu đãi nghề 100%. Ông lo ngại nguy cơ thiếu hụt bác sĩ trong 10-15 năm tới, khi y tế dự phòng đang thiếu hơn 8.000 bác sĩ, chỉ đạt 42% nhu cầu.
Ông đề nghị xây dựng bảng lương đặc thù ngành y theo rủi ro, trách nhiệm, thâm niên; mở rộng phụ cấp ưu đãi nghề 100% cho các chuyên khoa nguy hiểm tương đương; nâng phụ cấp y tế cơ sở và dự phòng lên 100% trên toàn quốc, vùng khó khăn hưởng thêm 30-50%. Nhân viên y tế cũng cần được bảo vệ bằng bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp bắt buộc, hỗ trợ pháp lý, bảo vệ an toàn và hỗ trợ tâm lý cho các khoa áp lực cao.
Quốc hội dự kiến thông qua Nghị quyết vào ngày 11/12.
Sơn Hà