Sách Nắng sau rèm của Thái Phiên đoạt giải cao nhất (không có huy chương vàng) tại hạng mục dành cho Công trình lý luận phê bình và sách ảnh. Ông Vũ Anh Tuấn - Phó chủ tịch hội đồng nghệ thuật - cho biết tác phẩm được hội đồng gồm chín thành viên đánh giá tốt về nội dung, có góc nhìn lạ, cầu kỳ về mặt kỹ thuật, thể hiện tâm huyết của nhiếp ảnh gia suốt quá trình thực hiện.
Nghệ sĩ Thái Phiên cho biết bất ngờ, không nghĩ bản thân sẽ đoạt giải cao. Khi được ban tổ chức thông báo kết quả, nhiếp ảnh gia liền gọi cho 15 người mẫu - huấn luyện viên yoga, cảm ơn họ đã hỗ trợ ông hoàn thành dự án. "Tôi biết ơn những lần họ chịu đau, đổ mồ hôi khi thực hiện các tư thế khó", ông nói.
Thái Phiên theo đuổi bộ ảnh từ năm 2019 đến nay với khoảng 250 bức. Nhiếp ảnh gia nói ý tưởng bắt nguồn từ giai đoạn Covid-19 mới bùng phát, với thông điệp kêu gọi mọi người tập thể dục trong nhà. Sau đó, ông tiếp tục theo đuổi đề tài để tôn vinh phái đẹp, đề cao vai trò sức khỏe trong cuộc sống hiện đại.
Các người mẫu đều là huấn luyện viên yoga từ 20 đến 35 tuổi, thực hiện được các bài tập khó. Ông cho biết không chủ động thuyết phục nhân vật chụp ảnh vì sợ họ sẽ nghĩ theo chiều hướng tiêu cực. Từ một người mẫu quen biết, qua các lời giới thiệu, những người khác tự tìm đến tác giả.
Theo tác giả, trên thế giới, nhiều tay máy đã chụp về yoga, do đó không dễ để sáng tạo, khai thác nét đẹp của bộ môn này qua góc nhìn cá nhân. Quá trình thực hiện loạt ảnh, khó khăn lớn nhất với tác giả là chọn góc và ánh sáng để bắt các khoảnh khắc tạo dáng của người mẫu. Ông chọn thể loại trắng - đen nhằm tôn vinh nét nhẹ nhàng của yoga, đồng thời mong tránh gợi cảm giác dung tục. Năm 2024, Thái Phiên được Sở Văn hóa - Thể thao Lâm Đồng cấp phép mở triển lãm Nắng sau rèm, không giới hạn độ tuổi khán giả.
Nhiếp ảnh gia Thái Phiên, 66 tuổi, quê tại Huế, bắt đầu chụp ảnh nghệ thuật từ năm 1992, khi còn là một kỹ sư nông lâm. Ông từng đoạt 50 giải thưởng trong và ngoài nước, được phong tước hiệu Nghệ sĩ Nhiếp ảnh đặc biệt Xuất sắc của Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam. Suốt 10 năm, ông từng xin cấp phép mở triển lãm art nude ba lần nhưng luôn thất bại. Năm 2018, nhiếp ảnh gia ra mắt triển lãm đầu tiên tại TP HCM, đồng thời phát hành sách ảnh Miền cổ tích. Sau đó, ông tổ chức thêm ba buổi trưng bày ở các địa phương khác.
Những năm gần đây, định kiến về tranh, ảnh nude dần được tháo gỡ. Tháng 9/2017, nhiếp ảnh gia Hạo Nhiên là tác giả đầu tiên mở triển lãm ảnh khỏa thân sau quá trình xin cấp phép, nhận được sự quan tâm của công chúng. Một năm sau, nhiếp ảnh gia Thái Phiên và chín tác giả khác tổ chức giới thiệu các tác phẩm cùng thể loại, theo lời mời của Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm.
Giải thưởng Nhiếp ảnh xuất sắc được Hội Nghệ sĩ Nhiếp ảnh Việt Nam (VAPA) trao tặng thường niên. Năm nay, với thể loại tác phẩm ảnh, Hội trao hai huy chương vàng cho tác giả Trần Lê Huy (bộ ảnh Metro tiến vào kỷ nguyên mới) và Vũ Ngọc Hoàng (ảnh đơn Tự hào không quân Việt Nam), cùng ba huy chương bạc, 10 huy chương đồng. Ở hạng mục Công trình lý luận phê bình và sách ảnh, ngoài huy chương bạc cho Thái Phiên, ban tổ chức trao bốn huy chương đồng.
Mai Nhật