Trời vừa hửng sáng sau trận mưa đêm cuối tháng 5, bà Lường Thị Tuyết, 52 tuổi, ở xã Mã Đà, cùng hai hàng xóm chuẩn bị áo tay dài, nhang chống muỗi, dao, giỏ... vào rừng thuộc Khu bảo tồn Thiên nhiên Văn hóa Đồng Nai hái nấm tràm. Đây là loại nấm mọc tự nhiên dưới tán tràm, thường xuất hiện những tháng đầu mùa mưa của Đông Nam bộ. Những rừng tràm ở các xã Mã Đà, Trị An, Vĩnh Tân... thuộc huyện Vĩnh Cửu là nơi tập trung nhiều người đi nhổ nấm nhất của tỉnh.
Bỏ xe máy bên ngoài tỉnh lộ 761, nhóm bà Tuyết men theo những cánh rừng tràm bên đường để kiếm nấm. Nấm tràm màu tím nhạt, đầu tròn như chiếc ô, hình dáng to hơn nấm mối nhưng nằm dưới các tán lá nên rất khó phát hiện. Nấm thường mọc thành một khu vực nên khi người hái phát hiện một búp sẽ thấy nhiều nấm xung quanh.
Khác với mọi người tìm nấm ở khu vực bìa rừng, bà Nguyễn Thị Côi, 57 tuổi, đi sâu vào trong rừng cách đường hơn nửa km kiếm "lộc trời". Bà cho biết, những khu vực bên ngoài người dân địa phương và du khách hay hái nên ít nấm. Còn phía sâu trong rừng nấm mọc nhiều, nếu chăm chỉ hái khoảng một giờ, bà được chừng 10 kg. Với giá 50.000 đồng một kg nấm chưa sơ chế như hiện nay, bà thu 500.000 đồng. Có ngày bà hái hơn 30 kg, thu về 1,5 triệu đồng.
Theo bà Côi, trước đây nấm tràm chỉ 10.000 đồng đến 30.000 đồng một kg nhưng ba năm qua giá tăng lên do nhiều người mua về bảo quản trong tủ cấp đông, tủ lạnh ăn dần.
Nhổ nấm cho thu nhập khá cao, song việc vào rừng tìm nấm cũng gặp khó khăn và nhiều nguy hiểm rình rập. "Rừng mùa này muỗi nhiều lắm, chưa kể khi đi dưới những tán rừng tràm còn gặp rít, rắn...", bà Côi nói và cho biết không ít trường hợp ham nhổ nấm nên đi lạc, mất nhiều thời gian mới thấy đường ra.
Nấm tràm hái về được người dân làm sạch, luộc chín bán cho du khách và người dân qua đường với giá 100.000 đồng một kg, nấm chưa sơ chế giá 50.000 đồng một kg. Đây là nguyên liệu có thể nấu canh với rau lang, cháo, lẩu, nếu phơi khô để xào với tôm, thịt cũng rất ngon.
Theo người dân địa phương, hiện Đồng Nai vào mùa cao điểm nấm tràm nhưng không đủ nhu cầu do người ở thành phố mua nhiều, đặc biệt là các bếp ăn ở chùa. Mùa nấm tràm kéo dài từ cuối tháng 5 đến đầu tháng 6 là hết, chuyển qua mùa nấm mối.
Phước Tuấn