Buổi trò chuyện chủ đề Đường Bụt Đường Hoa: Thơ ca Phật hoàng Trần Nhân Tông. Đường Bụt mang nghĩa con đường tuệ giác, còn Đường Hoa được hiểu là con đường của cái đẹp thanh tịnh mà vua Trần Nhân Tông từng đi, sống và viết. Trong quá trình ấy, Phật hoàng Trần Nhân Tông để lại những vần thơ thể hiện sự minh triết, phản chiếu chiều sâu tâm linh của dân tộc. Các tác phẩm của hoàng đế không cao xa mà giản dị, khơi mở con đường giữa đời và đạo.
Ví dụ, trong Cư trần lạc đạo phú, vua thể hiện tinh thần ''vui với đạo'' giữa trần gian nhiều phiền muộn: ''Mình ngồi thành thị nết dùng sơn lâm/ Muôn nghiệp lặng an nhàn thể tánh/ Nửa ngày rồi tự tại thân tâm/ Tham ái nguồn dừng, chẳng còn nhớ châu yêu ngọc quí". Theo nhà văn Nhật Chiêu, chữ ''mình'' mở đầu tạo cảm giác gần gũi, thân thương. Tuy ở giữa cõi trần, hoàng đế mang phong thái ung dung, tự tại, không còn vướng bận điều gì.
Vua Trần Nhân Tông (1258-1308) chịu ảnh hưởng sâu sắc của ông nội là hoàng đế Trần Thái Tông và cha là vua Trần Thánh Tông, đều là những thiền sư nhập thế với vai trò người lãnh đạo vương triều Trần. Hoàng đế ưu ái cháu nội thông minh, không chỉ dạy đạo làm vua mà còn truyền thụ cách nhìn về Phật pháp. Những lần trò chuyện, tiếp xúc đã có những tác động lớn để hình thành nên tư tưởng đặc sắc của Phật hoàng Trần Nhân Tông, người khai sáng Thiền phái Trúc Lâm. Sau 15 năm trị vì đất nước, đến năm Quý Tỵ (1293), vua nhường ngôi cho con là Trần Thuyên (tức vua Trần Anh Tông) và lên ngôi Thái Thượng hoàng để chuẩn bị con đường xuất gia tu hành.
Nhà thơ, nhà văn, dịch giả Nhật Chiêu, 73 tuổi, có hơn 40 năm nghiên cứu, giảng dạy và viết lách. Từ sau năm 1975, Nhật Chiêu gắn bó việc dạy văn ở trường Nguyễn Thị Minh Khai (TP HCM) trước khi là giảng viên của Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn - Đại học Quốc gia TP HCM.
Ông dành thời gian xây dựng giáo trình cho sinh viên các môn văn học Nhật, Trung Cận Đông, Phương Đông với nhiều đầu sách như Ba nghìn thế giới thơm (biên khảo), Những kiệt tác văn chương thế giới (viết chung), Basho và thơ Haiku (biên khảo), Nhật Bản trong chiếc gương soi (biên khảo), Đại cương văn hóa phương Đông (viết chung).
Năm 2006, Nhật Chiêu còn được xem là một hiện tượng văn xuôi với các truyện ngắn Mưa mặt nạ, Người ăn gió và quả chuông bay đi. Năm 2011, khi về hưu, ông có nhiều thời gian hơn để tập trung sáng tác, ra mắt hàng chục bài thơ, đầu sách như Lời tiên tri của giọt sương (tập truyện song ngữ Việt - Anh), Tôi là một kẻ khác (thơ tượng quẻ), Người về với Như (thơ ca tương chiếu).
Phương Linh