Sáng 14/6, Thủ tướng chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc tập huấn chuyên môn, nghiệp vụ về tổ chức bộ máy cấp xã theo mô hình mới, với hơn 1,5 triệu đại biểu tại hơn 11.000 điểm cầu.
Phát biểu khai mạc, lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh nguyên tắc xuyên suốt trong cuộc cải cách này là Trung ương kiến tạo - địa phương vận hành. Cụ thể, Trung ương tập trung xây dựng chiến lược, quy hoạch, thể chế, chính sách; kiểm tra, giám sát quyền lực; đúc rút lý luận và nhân rộng mô hình hiệu quả. Địa phương - nơi trực tiếp tiếp xúc với người dân - phải trở thành trung tâm vận hành linh hoạt, sáng tạo, chịu trách nhiệm giải quyết các vấn đề thực tiễn như đầu tư, quy hoạch, giải phóng mặt bằng, đấu thầu...
Thủ tướng cho biết hơn 2.300 nhiệm vụ đã được rà soát và chuyển giao cho cấp địa phương; 28 nghị định phân cấp, phân quyền đã được thông qua, phân định rõ thẩm quyền giữa Trung ương và địa phương. Quá trình này đi đôi với cải cách thủ tục hành chính, giảm tầng nấc trung gian, xóa bỏ cơ chế "xin - cho", tăng hậu kiểm.
"Bây giờ phân cấp, phân quyền rồi, giao quyền thì anh phải làm. Chủ đầu tư phải quyết định đấu thầu hay chỉ định thầu - như vậy bộ máy mới chạy, mới tinh giản được, mới phục vụ người dân tốt hơn", Thủ tướng nói.
Ông đặc biệt lưu ý sau sáp nhập, cả nước sẽ còn 34 tỉnh, thành, mỗi đơn vị quản lý dân số trên 2 triệu người và thực hiện mô hình chính quyền hai cấp (cấp tỉnh - xã). Phạm vi quản lý rộng hơn, tính chất công việc phức tạp hơn, đòi hỏi cấp ủy, chính quyền địa phương phải nâng cao năng lực, tư duy quản trị, tinh thần trách nhiệm và năng lực hành động, chủ động kiến tạo, sát dân, phục vụ tốt hơn.
Thủ tướng yêu cầu cấp ủy, chính quyền các cấp, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội phải sâu sát thực tiễn, đi cơ sở nhiều hơn, lắng nghe người dân, doanh nghiệp, giải quyết kịp thời các vấn đề nảy sinh. Mối quan hệ giữa Đảng lãnh đạo - Nhà nước quản lý - Nhân dân làm chủ phải được cụ thể hóa, gắn bó máu thịt, nhất là ở cấp cơ sở.
Ông nhắc lại đây là cuộc cách mạng chuyển đổi trạng thái của toàn bộ bộ máy chính trị - từ thụ động tiếp nhận, giải quyết, sang chủ động kiến tạo, tổ chức thực hiện. "Không có cuộc cách mạng nào dễ dàng. Sự chuyển trạng thái đòi hỏi quyết tâm chính trị cao, đồng bộ, đồng loạt. Không cầu toàn, không nóng vội, nhưng đã làm là phải chắc thắng", Thủ tướng nói.
Theo ông, Trung ương không chỉ phân cấp, phân quyền mà còn gắn với phân bổ nguồn lực, tăng cường giám sát, kiểm tra. Việc để một đơn vị thuộc bộ xem xét tác động môi trường cho toàn bộ dự án trên cả nước sẽ dẫn tới trì trệ, tiêu cực - nên cần phải thay đổi.
Người đứng đầu Chính phủ yêu cầu các cấp, các ngành phát huy tối đa thuận lợi, tạo động lực, truyền cảm hứng cho cán bộ, công chức; song cũng phải kiên trì, thích nghi, rút kinh nghiệm. Khi có cơ hội thì "phải thần tốc, táo bạo hơn, nhưng phải hiệu quả, không làm nửa vời".
Dẫn lại ý kiến Tổng Bí thư Tô Lâm, Thủ tướng khẳng định cải cách bộ máy lần này không chỉ tạo không gian và động lực phát triển mới, mà quan trọng hơn là làm thay đổi trạng thái hoạt động của toàn hệ thống chính trị. "Nhà nước quản lý chặt nhưng phải kiến tạo để phát triển. Nếu thể chế tốt, người dân giám sát, thì quản lý càng nhàn hơn", Thủ tướng nêu rõ.
Ông quán triệt tinh thần thực hiện nghiêm túc, quyết liệt, đồng bộ chỉ đạo tại Kết luận số 167/2025 của Bộ Chính trị - đưa mô hình bộ máy mới đi vào hoạt động đồng thời ở cấp tỉnh và cấp xã từ 1/7. Mỗi cam kết phải đi đôi với hành động, mỗi hành động phải có sản phẩm cụ thể, đo lường được, mang lại hiệu quả thiết thực.
Sơn Hà