"Thói quen ăn thiên về tinh bột và thịt, cộng với việc lo ngại rau không an toàn, khiến nhiều người chỉ ăn rau cho có, lâu dài dẫn đến thiếu chất và tăng nguy cơ bệnh mạn tính", TS.BS Lê Thị Thùy Dung, Viện trưởng Đào tạo Y Dược, Trường ĐH Thủ Dầu Một, nói nhân sự kiện Salad First - Hãy bắt đầu bữa ăn bằng rau, ngày 5/12. Chiến dịch thu hút khoảng 3.500 sinh viên tại Đại học Nông Lâm TP HCM, được tổ chức như hành trình khám phá rau củ với các trạm tương tác, hoạt động trải nghiệm và tư vấn dinh dưỡng nhằm khuyến khích giới trẻ tăng tiêu thụ rau quả.
Theo bác sĩ Dung, lượng rau tiêu thụ của người Việt chỉ đạt 40-50% mức khuyến cáo, đặc biệt thấp ở nhóm người trẻ, sinh viên, dân văn phòng và những người ăn ngoài thường xuyên. Ăn thiếu rau khiến cơ thể thiếu chất xơ hòa tan và không hòa tan, thiếu vi chất và các dưỡng chất thực vật, từ đó làm tăng nguy cơ táo bón, rối loạn tiêu hóa, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, thừa cân - béo phì, tiểu đường type 2 và ung thư đại trực tràng. Người thiếu rau kéo dài cũng dễ thiếu vitamin A, C, gây giảm thị lực, tổn thương da, dễ chảy máu và rụng tóc.
Giải thích nguyên nhân người Việt ăn ít rau, chuyên gia cho biết nhiều người bận rộn, ăn ngoài nhiều nên khẩu phần rau rất hạn chế. Lo ngại rau không an toàn, dư lượng thuốc, việc sơ chế mất thời gian, cùng với thiếu hiểu biết về khuyến cáo 400 g rau quả mỗi ngày cũng khiến rau không được ưu tiên trong bữa ăn.
Bác sĩ Dung nhấn mạnh ăn đủ rau mang lại ba lợi ích lớn: bảo vệ tiêu hóa nhờ chất xơ; hỗ trợ tim mạch nhờ lượng kali, magie và chất chống oxy hóa; kiểm soát chuyển hóa, giảm đường huyết sau ăn, phòng béo phì và đái tháo đường. Rau còn cung cấp vitamin A, C, K, folate... quan trọng cho miễn dịch và tạo máu.
Để cải thiện, chuyên gia gợi ý mỗi bữa nên dành nửa đĩa cho rau, tương đương một bát đầy 150-200 g. Ăn tối thiểu hai loại rau và một loại trái cây mỗi ngày. Nên ăn rau trước khi ăn cơm - thịt để tránh tăng đường huyết đột ngột. Ưu tiên luộc, hấp, om, trộn thay vì xào nhiều dầu. Người bận rộn có thể dùng rau rửa sẵn, thêm rau vào các món mì, bún, phở hoặc chuẩn bị sẵn rau quả mang theo.
Lê Phương