Ngáp nhiều có phải dấu hiệu đột quỵ?

Trả lời:

Ngáp là phản xạ tự nhiên, thường xuất hiện khi cơ thể mệt mỏi, buồn ngủ. Nguyên nhân chính là do gia tăng nồng độ carbon dioxide hoặc giảm oxy trong máu. Đây là phản xạ của cơ thể nhằm đảm bảo cung cấp đủ oxy cho phổi và máu. Tuy nhiên, nếu ngáp quá nhiều, kéo dài, kèm theo các triệu chứng bất thường có thể cảnh báo sức khỏe có vấn đề.

Trong một số trường hợp, ngáp liên tục có thể phản ánh tình trạng thiếu oxy cục bộ ở não. Ngáp đi kèm các dấu hiệu điển hình như chóng mặt, méo miệng, yếu tay chân, khó nói hoặc nhìn mờ có thể là dấu hiệu đột quỵ. Đây là tình trạng nghiêm trọng, xảy ra khi mạch máu não bị tắc bởi huyết khối hoặc vỡ, khiến tế bào não thiếu oxy và chết dần. Ngáp nhiều có thể liên quan đến đột quỵ vùng thân não - khu vực điều khiển sự sống, cần cấp cứu trong 4-6 giờ đầu để tránh biến chứng nghiêm trọng. Ngáp nhiều có thể xuất phát từ các vấn đề như rối loạn đường huyết sau bữa ăn khiến insulin dư thừa, ức chế thần kinh gây buồn ngủ. Suy gan giai đoạn cuối, bệnh tim mạch hoặc tác dụng phụ của thuốc trị trầm cảm cũng là những nguyên nhân tiềm ẩn.

Bạn bị ngáp liên tục, đôi khi kèm đau đầu và chóng mặt là biểu hiện cần chú ý, bởi có thể là dấu hiệu thiếu máu não hoặc nghiêm trọng hơn. Để xác định rõ, bạn nên đến bệnh viện có chuyên khoa thần kinh để kiểm tra. Bác sĩ có thể chỉ định đo đa ký giấc ngủ (Polysomnography) để ghi lại nhịp thở, sóng não, nhịp tim khi ngủ. Phương pháp này giúp bác sĩ phát hiện, chẩn đoán chính xác các rối loạn giấc ngủ hoặc các vấn đề thần kinh tiềm ẩn. Nếu liên quan đột quỵ, chụp CT hoặc MRI não sẽ xác định tổn thương, từ đó bác sĩ có phác đồ điều trị phù hợp.

Tuy nhiên, không phải mọi trường hợp ngáp nhiều đều đáng lo. Nguyên nhân phổ biến nhất của ngáp liên tục thường đến từ chất lượng giấc ngủ kém. Ngủ đủ giờ nhưng không sâu hoặc rối loạn nhịp sinh học do thức khuya, căng thẳng, khiến cơ thể khó phục hồi, dẫn đến ngáp nhiều, mệt mỏi. Các rối loạn giấc ngủ như ngưng thở khi ngủ hay chứng ngủ rũ cũng thường gây ngáp quá độ, giảm năng lượng ban ngày.

Nếu ngáp chỉ đơn thuần do mệt mỏi, bạn có thể cải thiện bằng cách điều chỉnh lối sống như duy trì giờ ngủ cố định 7-8 tiếng mỗi đêm, tránh sử dụng cà phê, rượu bia buổi tối, tập thể dục nhẹ nhàng để thiết lập nhịp sinh học ổn định. Không gian ngủ thoáng mát, yên tĩnh, kết hợp kỹ thuật hít thở sâu cũng hỗ trợ giấc ngủ sâu hơn.

BS.CKI Nguyễn Hữu Khánh
Trung tâm Khoa học Thần kinh
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM