Thông tin được Đại diện Thương mại Mỹ Jamieson Greer nêu trong cuộc phỏng vấn trên chương trình "Fox & Friends" của Fox News hôm 31/8. Ông cho biết các đối tác thương mại đang tiếp tục hợp tác chặt chẽ trong đàm phán.
"Các thỏa thuận vẫn tiến triển, bất kể tòa án phán quyết gì trong thời gian tạm thời", ông nêu. Ông không nói rõ Mỹ đang đàm phán với những nước nào, nhưng cho biết đã nói chuyện với một bộ trưởng thương mại.
Hôm 29/8, Tòa Phúc thẩm Liên bang khu vực Washington ra phán quyết phần lớn các mức thuế nhập khẩu của Tổng thống Mỹ Donald Trump là bất hợp pháp.
Tòa cho rằng khi thông qua Đạo luật Quyền Kinh tế Khẩn cấp (IEEPA), quốc hội Mỹ dường như "không có ý định trao cho Tổng thống quyền lực không giới hạn để áp thuế". Tuy nhiên, tòa án vẫn cho phép thuế này tiếp tục duy trì đến ngày 14/10 để chính quyền Trump có cơ hội nộp đơn kháng cáo lên Tòa án Tối cao.
IEEPA được quốc hội Mỹ thông qua năm 1977, dưới thời tổng thống Jimmy Carter. Đạo luật trao quyền điều tiết thương mại cho tổng thống sau khi tuyên bố tình trạng khẩn cấp để đối phó "bất kỳ mối đe dọa bất thường nào nhằm vào an ninh quốc gia, chính sách đối ngoại hoặc kinh tế Mỹ bắt nguồn hoàn toàn hoặc phần lớn từ ngoài Mỹ".
Đạo luật cho phép tổng thống "chặn các giao dịch, đóng băng tài sản để đối phó với nguy cơ" và phải báo cáo tình hình với quốc hội 6 tháng một lần. Trong trường hợp Mỹ bị tấn công, tổng thống có thể tịch thu tài sản có liên quan đến quốc gia, tổ chức hoặc cá nhân hỗ trợ cuộc tấn công đó.
Ông Trump là tổng thống đầu tiên dùng IEEPA để áp thuế, với lý do Mỹ đang mất cân bằng thương mại, suy giảm năng lực sản xuất và cần chặn dòng chảy ma túy xuyên biên giới. Hồi tháng 4, ông ban bố tình trạng khẩn cấp quốc gia với lý do Mỹ nhập khẩu nhiều hơn xuất khẩu suốt hàng thập kỷ
Phán quyết lần này của Tòa Phúc thẩm Liên bang khu vực Washington ảnh hưởng đến tính hợp pháp của các mức thuế mà ông Trump áp đặt lên Trung Quốc, Canada và Mexico vào tháng 2, thuế đối ứng ban hành hồi tháng 4. Tuy nhiên, các mức thuế lên thép, nhôm, ôtô ban hành dựa trên các cơ sở pháp lý khác không bị ảnh hưởng.
Theo các chuyên gia thương mại, chính quyền Trump đã dự đoán trước và lên sẵn các phương án thay thế để tiếp tục áp thuế. "Nếu các nước khác nghĩ rằng được giảm thuế thì họ sẽ thất vọng bất ngờ. Vẫn còn nhiều phương án dự phòng, ngay cả khi Tòa án Tối cao đồng ý với Tòa Phúc thẩm", Josh Lipsky, Chủ tịch Kinh tế quốc tế tại viện nghiên cứu Atlantic Council cho biết.
Ông ví dụ chính quyền Trump có thể dựa vào Mục 338 của Luật Thương mại năm 1930, cho phép Tổng thống áp mức thuế lên tới 50% với hàng nhập khẩu từ các nước bị phát hiện phân biệt đối xử thương mại với Mỹ.
Hôm 30/8, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội: "Một năm trọng đại sắp đến với Mỹ, có thể là tốt nhất từ trước đến nay, nếu thuế quan cuối cùng được tòa án phê chuẩn". Trước đó, ông chỉ trích phán quyết của tòa án là "một sai lầm", cảnh báo việc vô hiệu hóa thuế nhập khẩu sẽ là "một thảm họa" với đất nước.
Nói trên chương trình "Sunday Morning Futures With Maria Bartiromo" của Fox News, Cố vấn thương mại Nhà Trắng Peter Navarro cho rằng chính quyền Trump tin tưởng Tòa án Tối cao, với đa số có quan điểm bảo thủ, sẽ ủng hộ thuế quan.
Theo Thượng nghị sĩ Cộng hòa James Lankford, các doanh nghiệp mà ông tiếp xúc đều bày tỏ mong muốn vấn đề này được giải quyết dứt điểm. "Mỗi lần có một phiên điều trần hay đổi mới nào cũng đều gây bất ổn cho tất cả doanh nghiệp. Vì vậy, hãy giải quyết những điều này càng nhanh càng tốt", ông nói.
Phiên An (theo Reuters)