Loạn thị có phải vừa cận vừa viễn thị?

Trả lời:

Loạn thị khiến khó nhìn rõ ở cả khoảng cách gần và xa. Song đây là tật khúc xạ độc lập, không phải là sự kết hợp của cận thị và viễn thị. Loạn thị xảy ra khi giác mạc có hình dạng cầu không đều, làm cho ánh sáng khi đi vào mắt sẽ hội tụ tại nhiều điểm trên võng mạc, từ đó hình ảnh trở nên mờ nhòe, biến dạng hoặc bóp méo. Người bị loạn thị cũng có thể nhìn thấy quầng sáng xung quanh đèn, nhìn đôi...

Loạn thị thường không có dấu hiệu nhận biết ngay sớm, nhất là ở người trẻ tuổi do khả năng điều tiết của mắt còn tốt. Tuy nhiên, tật khúc xạ này bắt đầu ảnh hưởng đến thị lực gây mắt mỏi, đau đầu hoặc nhìn mờ, méo, dù ở khoảng cách nhìn gần hay xa. Khi nhìn chữ viết, người bị loạn thị có thể thấy chữ nhòe, lộn xộn hoặc biến dạng. Những triệu chứng này gây mệt mỏi sau một thời gian dài làm việc hoặc học tập, nhất là khi sử dụng máy tính, đọc sách, xem tivi.

Loạn thị cũng có thể gây ra các vấn đề khác như nhức đầu thường xuyên, cảm giác căng thẳng ở mắt và đôi khi là mờ mắt vào ban đêm khi lái xe, nhất là trong điều kiện ánh sáng yếu. Điều này có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.

Có nhiều phương pháp điều chỉnh loạn thị hiệu quả. Trường hợp nhẹ có thể đeo kính gọng, kính áp tròng. Nếu loạn thị xuất hiện cùng với cận hoặc viễn thị thì phức tạp hơn và cần sử dụng kính phù hợp với từng tật khúc xạ. Ví dụ, với người bị loạn thị kèm cận thị, bác sĩ chỉ định kính cầu lồi (kính cận) kết hợp tròng kính loạn để điều chỉnh cả hai tật khúc xạ này.

Người bị loạn thị nặng hoặc loạn thị kết hợp với tật khúc xạ khác và không muốn đeo kính thì phẫu thuật khúc xạ có thể được cân nhắc. Phương pháp này giúp điều chỉnh độ cong của giác mạc, làm cho ánh sáng hội tụ đúng vào võng mạc, từ đó cải thiện thị lực. Một số phương pháp phẫu thuật khúc xạ phổ biến hiện nay gồm Lasik Pro, Smile Pro, Phakic... Tuy nhiên, không phải ai cũng phù hợp với phẫu thuật mà cần bác sĩ tư vấn.

Con của chị loạn thị 0,75 độ là nhẹ, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến thị lực, đặc biệt khi bé học tập, đọc sách hoặc nhìn xa - gần. Chị nên cho bé đeo kính điều chỉnh loạn thị, cần được khám và cắt kính đúng độ loạn. Bé nên tái khám định kỳ 6 tháng một lần nhằm theo dõi tiến triển loạn thị, vì trong độ tuổi phát triển tình trạng khúc xạ này có thể thay đổi nhanh chóng.

Một số thói quen sinh hoạt lành mạnh mà chị có thể hướng dẫn trẻ như hạn chế dùng thiết bị điện tử quá lâu, giữ khoảng cách đọc hợp lý (30-35 cm), ngồi thẳng, nơi đủ ánh sáng và tăng cường hoạt động ngoài trời.

PGS.TS.BS Nguyễn Thị Thu Hiền
Trưởng khoa Khúc xạ, Trung tâm Mắt Công nghệ cao
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh