Họa sĩ Vinh Lê, 56 tuổi, có kinh nghiệm làm việc hơn 5 năm tại Pixar. Trong phim hoạt hình mới nhất của hãng, anh đảm nhận vị trí giám đốc kỹ thuật hiệu ứng (Effects Technical Director - FX TD), chịu trách nhiệm về các chi tiết phụ được thêm vào cảnh quay, nhất là các hiệu ứng dựa trên vật lý như lửa, khói, nước hoặc các vụ nổ. Anh phối hợp họa sĩ diễn hoạt (animator) để đảm bảo phân đoạn chuyển động mượt mà, phù hợp yêu cầu kỹ thuật.
Khi nhận được yêu cầu sáng tạo Glorp - loại đồ uống nhiều màu sắc xuất hiện trong Elio - từ êkíp, Vinh Lê nhớ đến món chè mẹ hay nấu mỗi khi anh về thăm nhà. "Đó là chi tiết nhỏ nhưng với tôi, đây là điểm giao thoa giữa ký ức và trí tưởng tượng", nghệ sĩ nói.
Với anh, được đưa một phần văn hóa Việt vào phim của Pixar là niềm hạnh phúc. "Nhiều người liên tưởng đến trà sữa trân châu. Nhưng tôi lại nghĩ đến món chè, có những viên tròn nhỏ như hạt lựu, đậu đen. Tôi thử nghiệm mô phỏng và các đạo diễn rất thích", họa sĩ cho biết.
Elio xoay quanh cậu bé 11 tuổi vô tình được đưa lên Communiverse, tổ chức liên hành tinh với những đại diện từ khắp các thiên hà, trở thành đại sứ của Trái Đất. Trong phim, Glorp là thử thách về kỹ thuật đối với Vinh Lê. Nhân vật chính biết đến loại nước này khi đặt chân đến Communiverse.
Ở một phân đoạn, cậu làm đổ Glorp, sau đó được một người bạn ngoài hành tinh rót lại vào ly. Một cảnh khác, Glorp tràn ra khắp người Elio. Ba chuyển động này cần sự mô phỏng tỉ mỉ, kết hợp chuyển động, ánh sáng để tạo ra khung hình nhiều màu sắc.
Áp lực lớn nhất là vấn đề thời gian. Giai đoạn đầu, đạo diễn và biên kịch lên ý tưởng và dựng nên không gian cho bộ phim. Tiếp đến, các họa sĩ dựng hình (layout artist) và họa sĩ diễn hoạt (animator) xây dựng nhân vật, chuyển động, đổ bóng và hoàn thiện phần hình ảnh chính. Sau khi tất cả khâu này hoàn thành, đội hiệu ứng mới bắt đầu công việc. Đó là những bước cuối của phim, thường là lúc thời hạn nộp bản thảo đã gần kề. Việc xử lý nhanh, hiệu quả nhưng vẫn đảm bảo chất lượng là điều bắt buộc.
Sinh ra tại TP HCM, Vinh Lê rời quê hương sang Mỹ năm sáu tuổi. Anh lớn lên tại San Diego và Bloomington, xem nhiều phim hoạt hình và khoa học viễn tưởng như Star Wars, Blade Runner thời thơ ấu. Khi được cha mẹ mua cho máy tính, anh mày mò tìm hiểu về lập trình, nghiên cứu cách vẽ và dựng hình ảnh trên các phần mềm.
Nhờ sự chăm chỉ cùng niềm đam mê công nghệ và phim ảnh, Vinh Lê đậu ngành Khoa học máy tính tại Đại học UC San Diego (UCSD). Nhưng lúc đó, các phần mềm đồ họa chưa có sẵn như hiện nay, nên anh tự viết phần mềm. Điều này giúp anh hiểu sâu về công nghệ hình ảnh.
Sau khi tốt nghiệp, anh làm tại một công ty nhỏ ở Los Angeles, có cơ hội tham gia loạt phim Star Trek mà nghệ sĩ hâm mộ. Sau khi tích cóp kinh nghiệm, anh chuyển đến Industrial Light & Magic (ILM), hãng kỹ xảo hàng đầu Hollywood, cộng tác dưới vai trò nghệ sĩ kỹ thuật số trong bom tấn Star Wars, Transformers, Harry Potter.
"Ở ILM, tôi thấy mình như đang sống trong giấc mơ. Nhưng sau hơn 10 năm làm việc, tôi muốn chuyển hướng hoạt hình. Thế là tôi tìm đến Pixar", nghệ sĩ cho biết.
Gia nhập Pixar năm 2020, anh nhanh chóng hòa nhập đội ngũ kỹ thuật viên hiệu ứng. Một điểm khác biệt mà anh trân trọng ở đây là không khí sáng tạo. Trước đó, anh chỉ làm theo yêu cầu của đạo diễn, thông qua một người giám sát hiệu ứng. Còn ở hãng hoạt hình này, nhiều nhà làm phim trao đổi, thảo luận với đội kỹ thuật, khuyến khích đội ngũ của anh đề xuất thêm ý tưởng dựa trên chi tiết kịch bản có sẵn.
Anh từng trở về Việt Nam lần đầu vào năm 2009, đi dọc chiều dài đất nước từ Hà Nội đến Huế, Đà Nẵng, Hội An và dừng chân ở TP HCM. Điều khiến anh ấn tượng nhất là nhịp sống đường phố: Tiếng rao hàng rong, tiếng xe máy, thưởng thức nhiều món ngon trên vỉa hè.
"Không có nhiều phim hoạt hình Việt chiếu tại Mỹ, dù tôi rất muốn được xem. Tôi nghĩ để hoạt hình trong nước bước ra thế giới, chúng ta phải bắt đầu bằng những câu chuyện gần gũi, mang tính cá nhân. Nó giống như cách mà Elio kể về một cậu bé cảm thấy lạc lõng, sau đó tìm thấy vị trí của mình qua hành trình khám phá vũ trụ. Đó là những chi tiết ai cũng có thể đồng cảm", anh nói.
Vinh Lê vừa hoàn thành dự án mới mang tên Hoppers, kể về cô gái Mabel (Piper Curda lồng tiếng) thâm nhập vào thế giới động vật. Êkíp giới thiệu trích đoạn trong phần after credit Elio. Trong thời gian tới, anh hy vọng tham gia vào dự án Toy Story 5 và Gatto. "Mỗi phim của Pixar đều có chất riêng. Khi làm việc, tôi luôn muốn đem điều gì đó về Việt Nam đến toàn thế giới", anh cho biết.
Quế Chi